Choć przepisy wprowadzające nowe zasady informowania o obniżkach cen obowiązują od początku tego roku, to przedsiębiorcy podczas ich stosowania wciąż napotykają szereg problemów. Niestety, nawet wyjaśnienia Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie przyniosły w tej kwestii jednoznacznych odpowiedzi, bowiem część ekspertów się z nimi nie zgadza. Problem jest znaczący, gdyż firmom, które nieprawidłowo oznaczają sprzedawane produkty, mogą grozić wysokie kary.
Obecnie, tj. od 1 stycznia br., w każdym przypadku obniżenia ceny towaru lub usługi istnieje obowiązek podania - obok informacji o obniżonej cenie - również informacji o najniższej cenie tego towaru lub usługi, jaka obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. W odniesieniu do towarów, które są oferowane do sprzedaży krócej niż 30 dni, należy podać informację o najniższej cenie tego towaru lub usługi, która obowiązywała w okresie od dnia oferowania tego towaru lub usługi do sprzedaży do dnia wprowadzenia obniżki. W przypadku towarów, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub mają krótki termin przydatności, sprzedawca ma obowiązek podania informacji o obniżonej cenie oraz informacji o cenie sprzed pierwszego zastosowania. Takie same zasady dotyczą reklam, w których przedsiębiorca podaje cenę reklamowanego towaru lub usługi.
Należy zwrócić uwagę, iż przepisy te mają zastosowanie do każdej osoby fizycznej lub prawnej, która sprzedaje lub oferuje do sprzedaży produkty należące do zakresu jej działalności handlowej lub zawodowej. Mają więc zastosowanie do podmiotu gospodarczego, który jest faktyczną stroną umowy z konsumentem, tj. do sprzedawcy towarów, w tym do sprzedawców korzystających z pośredników, w szczególności z internetowych platform handlowych.
Jednocześnie w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 2776) określono, w jaki sposób należy uwidaczniać informacje o obniżonej cenie towaru. Zgodnie z nim cenę, cenę jednostkową lub informację o obniżonej cenie uwidacznia się w miejscu ogólnodostępnym i dobrze widocznym dla konsumentów - na danym towarze, bezpośrednio przy towarze lub w bliskości towaru, którego dotyczy. Taka cena lub informacja o obniżonej cenie może być uwidaczniana w szczególności:
Niedługo po wejściu w życie zmian w polskich przepisach, wynikających z dyrektywy Omnibus, rozpoczęły się kontrole Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Inspekcji Handlowej. Zastrzeżenia Prezesa Urzędu wzbudziło m.in.: podawanie aktualnej ceny sprzedaży i ceny przekreślonej bez zamieszczenia informacji, czym jest cena przekreślona, podawanie aktualnej ceny sprzedaży i ceny przekreślonej, przy czym komunikat wyjaśniający, że cena przekreślona jest najniższą ceną towaru, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki, jest dostępny dopiero po rozwinięciu. Ponadto obliczanie wielkości obniżki (np. 20%, 150 zł) w odniesieniu do ostatniej lub standardowej ceny towaru, a nie najniższej ceny z ostatnich 30 dni, a także posługiwanie się sformułowaniami innymi niż "najniższa cena towaru w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki", czyli np. "cena referencyjna", "poprzednia/ostatnia najniższa cena", "cena z 30 dni przed promocją".
UOKiK cały czas zwraca uwagę, iż wielu przedsiębiorców sztucznie zawyża ceny przed samą promocją po to, by kusić konsumentów cenami, które w praktyce są nawet wyższe czy też są na tym samym poziomie co cena standardowa (przed promocją). Prezes UOKiK uważa, iż obliczanie wielkości obniżki musi następować w odniesieniu do najniższej ceny z 30 dni poprzedzających promocję. Część ekspertów nie zgadza się z tą interpretacją, twierdząc, iż polskie przepisy nie wymagają, żeby przedsiębiorcy liczyli rabaty od najniższej ceny z 30 dni przed obniżką. Nie wymagają tego też przepisy unijnej dyrektywy.
Jeżeli przedsiębiorca nie wykonuje obowiązków w zakresie prawidłowego oznaczania towarów cenami, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej może nałożyć na niego, w drodze decyzji, karę pieniężną do wysokości 20.000 zł. Jeśli przedsiębiorca nie wykonuje tych obowiązków, co najmniej trzykrotnie w okresie 12 miesięcy, licząc od dnia, w którym stwierdzono naruszenie tych obowiązków po raz pierwszy, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej może nałożyć na niego, w drodze decyzji, karę pieniężną do wysokości 40.000 zł. Przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnia stopień naruszenia obowiązków, w tym charakter, wagę, skalę i czas trwania naruszenia tych obowiązków, dotychczasową działalność przedsiębiorcy, w tym podjęte przez niego działania w celu złagodzenia lub naprawienia szkody poniesionej przez konsumentów, wcześniejsze naruszenia obowiązków, przez tego przedsiębiorcę oraz uzyskane przez niego korzyści majątkowe lub straty w związku z naruszeniem tych obowiązków oraz wielkość obrotów i przychodu przedsiębiorcy.
Z kolei Prezes UOKiK, w przypadku stwierdzenia naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, może nałożyć karę w wysokości do 10% obrotu na firmę i do 2 mln zł na osobę zarządzającą.
 |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 9.05.2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 168 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
