Ojciec spisał nowy testament zmieniając w nim radykalnie swoją ostatnią wolę, którą wyraził w testamencie sprzed pięciu lat. Ojciec jest jednak osobą schorowaną. Czy choroba ma wpływ na możliwość zmiany testamentu?
Swoboda testowania polega na tym, że osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych (a więc zasadniczo każda osoba pełnoletnia) ma prawo spisać, zmienić czy anulować testament. Nie ma żadnych przeciwwskazań, aby tych czynności dokonała osoba chora czy bardzo zaawansowana wiekiem. To właśnie w zaawansowanym wieku czy w tych sytuacjach, gdy spadkodawca nie cieszy się już pełnym zdrowiem, najczęściej podejmuje się decyzje o spisaniu swojej ostatniej woli. Co więcej, nawet choroba psychiczna nie powoduje sama w sobie automatycznej nieważności testamentu. Wiek, choroba czy nawet choroba psychiczna nie powodują, że spadkodawca traci pełną zdolność do czynności prawnych. To może bowiem nastąpić jedynie na mocy orzeczenia sądu.
W pewnych przypadkach może jednak dojść do unieważnienia testamentu. Ma to miejsce m.in. wtedy, gdy dokument został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Wynika to z art. 945 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.). Dlatego fakt choroby, zwłaszcza psychicznej, czy zaawansowanego wieku może mieć duże znaczenie dla późniejszego porządku dziedziczenia, mimo że sam w sobie nie powoduje "automatycznej" nieważności testamentu. Choroba czy bardzo zaawansowany wiek testatora mogą bowiem sprawić, że w chwili spisywania testamentu (wyrażania swojej woli) spadkodawca nie będzie posiadał dostatecznego rozeznania znaczenia czy skutków podejmowanego przez siebie działania. Nigdy jednak nie można zakładać i z góry przesądzać, że człowiek bardzo chory nie miał tego rodzaju świadomości. Nawet w okresie bardzo poważnych chorób psychicznych zdarzają się również lepsze chwile, polepszenie się stanu zdrowia (np. stan remisji, czyli stan, w którym objawy całkowicie ustępują, a choroba staje się nieaktywna).
Dla oceny czy spadkodawca posiadał szeroko rozumianą zdolność testowania i czy jego testament jest ważny, decydującą jest chwila sporządzenia testamentu. Inaczej mówiąc, również osoba chora psychicznie czy zaawansowana wiekiem może sporządzić ważny testament, jeśli w momencie podejmowania tej czynności posiada pełną zdolność do czynności prawnych i pełną świadomość znaczenia czynności, którą podejmuje.
Jeśli jednak wszelkie okoliczności przemawiają za tym, że w chwili spisywania nowego testamentu ojciec Czytelnika nie rozumiał znaczenia czynności, którą podejmuje, można wnieść sprawę do sądu i zażądać unieważnienia tego drugiego dokumentu.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
