Z prac KSR - projekt stanowiska o podatkach obrotowych

Ministerstwo Finansów na stronie internetowej www.gov.pl/web/finanse zamieściło informację o ostatnim posiedzeniu Komitetu Standardów Rachunkowości. Podczas tego posiedzenia dyskutowano m.in. nad:

• projektem Krajowego Standardu Rachunkowości "Faktoring w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym faktoranta",
• harmonogramem wznowienia prac nad projektem Krajowego Standardu Rachunkowości "Uproszczenia dopuszczone ustawą o rachunkowości".

Podjęto także uchwałę w sprawie przekazania do dyskusji publicznej projektu stanowiska KSR w sprawie klasyfikacji obciążeń publicznoprawnych oraz identyfikacji tych, które są związane z obrotem (podatki obrotowe), a także zasad ujęcia podatków obrotowych na potrzeby sporządzenia sprawozdania finansowego. W projekcie stanowiska wyjaśniono zasady klasyfikacji podatków na potrzeby rachunkowości (przyjęto, że na potrzeby sporządzania sprawozdania finansowego obciążenia publicznoprawne dzielą się na podatki dochodowe, podatki obrotowe, podatki kosztowe) wraz ze wskazaniem cech charakteryzujących podatki obrotowe. Przedstawiono zasady ujęcia tych podatków w księgach rachunkowych oraz prezentacji w sprawozdaniu finansowym, a także pokazano ujawnienia związane z podatkami obrotowymi.

Typowymi krajowymi podatkami obrotowymi są podatek od towarów i usług (VAT) i podatek akcyzowy. Ponadto do podatków obrotowych według wytycznych stanowiska zalicza się również następujące krajowe obciążenia publicznoprawne (według przepisów prawnych obowiązujących na dzień 31 grudnia 2023 r.):

• opłatę od środków spożywczych,
• opłatę za zezwolenie na obrót hurtowy napojami alkoholowymi w opakowaniach jednostkowych nieprzekraczających 300 ml,
• opłatę za produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych,
• opłatę paliwową,
• opłatę emisyjną,
• podatek od gier hazardowych.

W odniesieniu do innych krajowych obciążeń publicznoprawnych niewymienionych powyżej, w tym obciążeń wprowadzonych lub zmienionych przepisami prawa po 31 grudnia 2023 r., oraz obciążeń zagranicznych, jednostka powinna przeprowadzić analizę tego, czy dane obciążenie spełnia cechy podatku obrotowego.

Ujęcie podatku obrotowego dla potrzeb rachunkowości zależy od tego, czy w dacie powstania zobowiązania podatkowego został ujęty przychód ze sprzedaży, z którego powstaniem ten podatek obrotowy jest bezpośrednio związany. Jeśli tak, wyłącza się go z przychodu ze sprzedaży w rachunku zysków i strat, na podstawie art. 42 ust. 2 ustawy o rachunkowości. Jeżeli obowiązek zapłaty podatku obrotowego powstaje w wyniku zdarzenia, operacji lub transakcji, która nie powoduje ujęcia przychodu w momencie tego zdarzenia, operacji bądź transakcji, ujęcie zobowiązania z tytułu podatku obrotowego skutkuje jednocześnie ujęciem:

• rozliczeń publicznoprawnych, jeżeli obciążenie tym podatkiem tworzy jednocześnie prawo jednostki do odliczenia tego podatku,
• składnika aktywów z tytułu rozliczeń międzyokresowych w przypadku, gdy dotyczy opodatkowania wytworzonych przez jednostkę zapasów wyrobów gotowych lub produkcji w toku, zanim nastąpi ich sprzedaż skutkująca ujęciem przychodu lub otrzymanej kwoty dotyczącej świadczenia, które jeszcze nie zostało wykonane, a które w momencie jego wykonania będzie skutkowało ujęciem przychodu,
• podatku jako elementu ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, w przypadku gdy zdarzenie lub operacja prowadzi do początkowego ujęcia składnika aktywów innego niż wyroby gotowe i produkcja w toku, lub zwiększenia jego wartości,
• składnika kosztu rodzajowego w sytuacji, gdy zdarzenie bądź transakcja prowadzi do ujęcia takiego kosztu w rachunku zysków i strat,
• składnika pozostałych kosztów operacyjnych we wszystkich innych sytuacjach niż wymienione wcześniej.

Stanowisko miałoby mieć zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 2025 r., z możliwością jego wcześniejszego zastosowania.

Projekt stanowiska KSR dostępny jest na stronie internetowej MF: www.gov.pl/web/finanse/konsultacje-ksr. Uwagi i komentarze do projektu stanowiska można zgłaszać do 31 grudnia 2024 r., na adres e-mailowy: sekretarz.ksr@mf.gov.pl.