Emeryci i renciści, którzy w 2023 r. osiągnęli dodatkowe przychody, przykładowo z racji świadczonej pracy w ramach umowy o pracę, powinni pamiętać o konieczności przedłożenia organowi rentowemu stosownej informacji o jego wysokości. Czas na jej przekazanie minie z dniem 29 lutego 2024 r.
Warto zaznaczyć, że z obowiązku takiego są zwolnieni emeryci, którzy wiek emerytalny, a więc 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat, gdy chodzi o mężczyzn, osiągnęli przed podjęciem aktywności zawodowej.
Zasady dotyczące rozliczania świadczeń emerytalno-rentowych w sposób szczegółowy reguluje art. 104 ustawy emerytalnej. Stanowi on przede wszystkim, że:
Wymieniony przepis reguluje ponadto, że wskazane zasady stosuje się również do:
Prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS. W razie natomiast osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia ustalaną corocznie przy kolejnych waloryzacjach. Kwota maksymalnego zmniejszenia to odpowiedni procent kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. (patrz tabela). Za sprawą art. 10 ust. 1 ustawy o rencie socjalnej art. 104 ustawy emerytalnej stosuje się do renty socjalnej.
Rozliczenie świadczeń aktywnych zawodowo emerytów i rencistów jest dokonywane przez ZUS w formie miesięcznej lub rocznej, w zależności od tego, która z nich jest korzystniejsza dla świadczeniobiorcy. W przekazywanej do ZUS informacji warto jest wykazać osiągnięty w 2023 r. przychód w rozbiciu na poszczególne miesiące. Wywiązanie się z omawianego obowiązku jest ważne przy ustalaniu okresu, za który organ rentowy może dochodzić zwrotu wypłaconego świadczenia.
Miesiące obowiązywania w danym roku kalendarzowym | Kwota przychodu odpowiadająca 70% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego | Kwota przychodu odpowiadająca 130% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego | Kwota maksymalnego zmniejszenia | ||
emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty socjalnej | renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy | renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba | |||
grudzień 2022 r. - luty 2023 r. |
4.536,50 zł | 8.424,90 zł | 691,94 zł | 518,99 zł | 588,19 zł |
marzec - maj 2023 r. |
4.713,50 zł | 8.753,60 zł | 794,35 zł | 595,80 zł | 675,24 zł |
czerwiec - sierpień 2023 r. |
4.987,00 zł | 9.261,60 zł | 794,35 zł | 595,80 zł | 675,24 zł |
wrzesień - listopad 2023 r. |
4.904,10 zł | 9.107,50 zł | 794,35 zł | 595,80 zł | 675,24 zł |
grudzień 2023 r. - luty 2024 r. |
5.036,50 zł | 9.353,50 zł | 794,35 zł | 595,80 zł | 675,24 zł |
Razem w 2023 r. | 57.923,30 zł | 107.571,40 zł | 9.327,38 zł | 6.995,98 zł | 7.928,78 zł |
|