Aby uznać dane świadczenie za odpłatną dostawę towarów usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą a odbiorcą, a w zamian za dostarczone towary powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Tak wynika z wyroku WSA z dnia 25 kwietnia 2024 r., sygn. akt I SA/Rz 641/23 (orzeczenie nieprawomocne).
Sprawa dotyczyła podatnika VAT, który we wniosku o interpretację wskazał, że prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, której przeważającym zakresem jest wynajem i zarządzanie nieruchomościami. Podatnik, będąc w związku małżeńskim, nabył w 2018 r. 3 lokale niemieszkalne, które były wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych 23% VAT, dlatego też podatnik odliczył podatek VAT w 100%. W kwietniu 2022 r. podatnik i jego małżonka zawarli umowę, na podstawie której ustanowili rozdzielność majątkową. W wyniku tej umowy małżonka otrzymała na wyłączną własność m.in. lokale będące przedmiotem wniosku. Lokale zostały wydane małżonce i wprowadzone do jej majątku służącego prowadzeniu działalności. Podział majątku wspólnego nastąpił bez spłat i dopłat. Wydanie lokali podatnik udokumentował fakturami, na których wykazał 23% podatek VAT, bowiem skorzystano z możliwości przewidzianej w art. 43 ust. 10 i ust. 11 ustawy o VAT. Zdaniem podatnika takie postępowanie było prawidłowe. Z uwagi na to, że innego zdania był organ interpretacyjny, podatnik złożył skargę do WSA. Sąd skargę oddalił. Jak wyjaśnił Sąd, w przedmiotowej sprawie małżonkowie dokonali podziału już posiadanego majątku, nie zaś przekazywali go za wynagrodzeniem drugiemu małżonkowi. Zdaniem Sądu nie jest świadczeniem odpłatnym w rozumieniu VAT pozostawienie małżonkowi (na wyłączną własność) części majątku dotychczas wspólnego o wartości nieprzekraczającej jego udziału w tym majątku. Przypadająca współmałżonkowi część majątku nie stanowi zatem zapłaty za drugą część majątku. W takiej sytuacji nie dochodzi więc do odpłatnej dostawy towarów, ale dochodzi do czynności, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Jak zaznaczył Sąd, w tym przypadku zachodziły podstawy do zwolnienia z VAT nieodpłatnej dostawy. Jednak podatnik postanowił na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy o VAT zrezygnować z tego zwolnienia.
Ponadto Sąd wskazał, że przepisy o VAT nie nakładają na podatnika obowiązku wystawienia faktury w przypadku dostawy nieodpłatnej. Należy je wprawdzie zaewidencjonować w ewidencji sprzedaży VAT, ale nie ma obowiązku ich odrębnego dokumentowania, w szczególności fakturą. Można to uczynić stosownym wewnętrznym dowodem księgowym. Na skutek tego nabywca nie dysponuje dokumentem mogącym - w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT - stanowić formalną podstawę odliczenia VAT.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
