Obydwoje z mężem jesteśmy wieku emerytalnym (62 lata i 66 lat), jednak nie pobieramy z tego tytułu żadnych świadczeń. Mąż prowadzi własną firmę (skala podatkowa), natomiast ja jestem zatrudniona na podstawie stosunku pracy. W 2023 r. obydwoje korzystaliśmy z tzw. zerowego PIT dla seniora - mąż rozliczał tę ulgę w działalności gospodarczej, natomiast mi uwzględniał ją pracodawca. Jednak za cały 2023 r. zarówno moje, jak i męża przychody objęte tym zwolnieniem przekroczyły jego limit. Czy sporządzając wspólne zeznanie PIT-36 za 2023 r., każde z nas ma prawo uwzględnić w podstawie opodatkowania całość kosztów uzyskania przychodów - u męża poniesionych w tym roku, a u mnie przysługujących mi tzw. podwyższonych kosztów pracowniczych za 2023 r., w tym również za okres korzystania z ulgi?
Prowadząc działalność gospodarczą i korzystając ze zwolnienia od pdof wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o pdof (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), czyli tzw. zerowego PIT dla seniorów, podatnik nie ma obowiązku wyłączania z kosztów podatkowych w tej działalności kosztów dotyczących przychodów zwolnionych. Stąd, gdy część przychodów z tego źródła będzie korzystać ze zwolnienia, poniesione koszty pozostaną firmowymi kosztami - niezależnie od ich wysokości oraz od wysokości przychodów.
W art. 22 ust. 3 ustawy o pdof ustawodawca wskazał, że gdy podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów. Natomiast art. 22 ust. 3a ustawy o pdof stanowi, że zasadę tę stosuje się również w przypadku, gdy część dochodów z tego samego źródła przychodów podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od opodatkowania, z wyłączeniem m.in. przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152 lit. c), pkt 153 lit. c) i pkt 154 ustawy o pdof, czyli objętych odpowiednio tzw. ulgą na powrót, ulgą dla rodzin 4+ oraz zerowym PIT dla seniorów, w zakresie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Zatem mąż Czytelniczki nie jest zobowiązany do wyłączania z podstawy opodatkowania firmowych kosztów przypadających proporcjonalnie na przychody zwolnione z pdof w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o pdof. Potwierdzają to interpretacje indywidualne wydawane przez Dyrektora KIS. To powoduje, że jeżeli firmowe koszty poniesione w całym 2023 r. przekroczyły u męża Czytelniczki uzyskane w tym roku przychody podlegające opodatkowaniu, to poniesie on w działalności gospodarczej stratę, która będzie podlegała w kolejnych latach rozliczeniu z dochodami z tego źródła na zasadach wynikających z art. 9 ust. 3 ustawy o pdof.
Natomiast sama Czytelniczka w PIT-36 za 2023 r. uwzględni ograniczenie wynikające z art. 22 ust. 3b ustawy o pdof. Wskazuje on, że w przypadku zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i pkt 152-154, koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o pdof, stosuje się w wysokości nieprzekraczającej tej części przychodów z danego źródła, która podlega opodatkowaniu. Jeżeli zatem, korzystając w 2023 r. z zerowego PIT dla seniorów, Czytelniczka osiągnęła w tym roku przychody z umowy o pracę przekraczające limit tego zwolnienia, to wysokość kosztów, o które może pomniejszyć przychód podlegający opodatkowaniu, nie może przekroczyć kwoty tego przychodu. Może on zatem zostać wyzerowany - natomiast przy tym źródle przychodu korzystający z omawianej ulgi nie poniesie straty.
Przykład Pani Zofia i pan Piotr w małżeńskim PIT-36 za 2023 r. są uprawnieni do korzystania z tzw. zerowego PIT dla seniorów. Za 2023 r. pan Piotr uzyskał wyłącznie przychody z działalności gospodarczej (skala podatkowa), natomiast pani Zofia wyłącznie z umowy o pracę. Przychody męża wyniosły 103.400 zł, z czego 85.528 zł było objęte zerowym PIT dla seniorów, natomiast koszty firmowe za cały 2023 r. wyniosły 74.900 zł. W tej sytuacji przychodem podlegającym opodatkowaniu w zeznaniu za 2023 r. jest kwota 17.872 zł (tj. 103.400 zł - 85.528 zł). Ponieważ pan Piotr ma prawo od tych przychodów firmowych odliczyć koszty uzyskania przychodów za cały 2023 r. w pełnej poniesionej wysokości, to w efekcie w PIT-36 za 2023 r. wykaże firmową stratę w wysokości 57.028 zł (tj. 17.872 zł - 74.900 zł). Przychody pani Zofii z umowy o pracę za cały 2023 r. wyniosły 90.002 zł, z czego 85.528 zł objęte było zerowym PIT dla seniorów. Ponieważ pani Zofia nie mieszka w tej samej miejscowości, w której znajduje się jej zakład pracy, to przysługują jej tzw. podwyższone koszty pracownicze za 12 miesięcy w kwocie 4.500 zł. Jednak w zeznaniu może odliczyć od przychodów jedynie kwotę kosztów w wysokości 4.474 zł, czyli tyle, ile stanowi kwota podlegających opodatkowaniu przychodów z umowy o pracę (90.002 zł - 85.528 zł). |
|