Doszły mnie informacje, że przy mojej posesji gmina będzie realizować inwestycję w postaci rozbudowy sieci kanalizacyjnej. Niedługo mają być podjęte rokowania z niektórymi właścicielami, w tym ze mną. Dowiedziałem się, że jeśli nie wyrażę zgody na zajęcie części mojej działki na realizację wspomnianej inwestycji, zostanie wszczęte postępowanie wywłaszczeniowe. Na jakich zasadach ustalane jest odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości?
Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw. Przewiduje to art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1899 ze zm.). Odszkodowanie ustala starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, zasadniczo w decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości, choć bywają sytuacje, gdy odszkodowanie jest ustalane w decyzji odrębnej.
Wysokość odszkodowania ustala się według stanu, przeznaczenia i wartości wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. W przypadku gdy starosta wydaje odrębną decyzję o odszkodowaniu, wysokość odszkodowania ustala się według stanu i przeznaczenia nieruchomości zasadniczo w dniu pozbawienia lub ograniczenia praw właściciela (użytkownika wieczystego). Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości. Operat powinien zawierać precyzyjne informacje na temat powodów, dla których do porównania przyjęto te, a nie inne nieruchomości będące w obrocie na określonym obszarze. Podobieństwo nie może budzić wątpliwości, ponieważ strona musi mieć możliwość ustalenia czy analizowane przez rzeczoznawcę nieruchomości są rzeczywiście podobne do siebie i dlaczego rzeczoznawca przyjął takie, a nie inne nieruchomości do porównania (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 lipca 2020 r., sygn. akt I OSK 2761/19). Zapłata odszkodowania z reguły następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu podlega wykonaniu. W sprawach, w których wydano odrębną decyzję o odszkodowaniu, zapłata następuje jednorazowo w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna.
Warto wskazać, że w ramach odszkodowania właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu wywłaszczonej nieruchomości może być przyznana, za jego zgodą, odpowiednia nieruchomość zamienna. Różnicę między wysokością odszkodowania ustalonego w decyzji a wartością nieruchomości zamiennej wyrównuje się przez dopłatę pieniężną. Przeniesienie praw do nieruchomości zamiennej na rzecz osoby, której zostało przyznane odszkodowanie, następuje z dniem, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna.
|