Czy wynagrodzenie urlopowe pracownika należy obliczyć również ze stałych składników, czy tylko ze zmiennych?
Wynagrodzenie urlopowe oblicza się ze stałych i zmiennych składników wynagrodzenia przysługujących pracownikowi.
Wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, a za okres jej nieświadczenia tylko wtedy, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią (art. 80 K.p.). Takim przepisem jest art. 172 K.p., który zapewnia pracownikowi za czas urlopu wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Jest to tzw. wynagrodzenie gwarancyjne, które oznacza, że przez okres urlopu wypoczynkowego pracownik otrzyma jedynie wartość zbliżoną do wynagrodzenia za pracę wykonaną. Dokładnie tyle samo uzyska, gdy:
To konsekwencja zasad ustalania wynagrodzenia urlopowego, które są zapisane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego... (Dz. U. nr 2, poz. 14 z późn. zm.), dalej rozporządzeniu urlopowym. Według § 6 tego aktu prawnego, wynagrodzenie urlopowe oblicza się z uwzględnieniem wynagrodzenia rozumianego w judykaturze jako zbiór różnych wypłat na rzecz pracownika, przysługujących zgodnie z art. 78 w zw. z art. 22 § 1 K.p. oraz innych świadczeń ze stosunku pracy (według orzecznictwa są to świadczenia niebędące ekwiwalentem pracy, np. odprawa emerytalno-rentowa). Więcej na ten temat pisaliśmy m.in. w UiPP nr 1/2025, str. 58. Wyłącza się jedynie świadczenia wymienione w tym przepisie, np. jednorazowe lub nieperiodyczne wypłaty za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.
Rozporządzenie urlopowe wprost określa zasady włączania/wyłączania poszczególnych składników płacowych do/z wynagrodzenia urlopowego:
lp. | rodzaj składnika | sposób przyjęcia/nieprzyjęcia do wynagrodzenia urlopowego |
1. | w stałej stawce miesięcznej (np. kwotowa płaca zasadnicza, premia regulaminowa, a także stały procent od kwotowej płacy zasadniczej) |
w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu (§ 7 rozporządzenia urlopowego) |
2. | zmienny za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc (np. miesięczna prowizja i wynagrodzenie za dobowe nadgodziny) |
w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych (maksymalnie do 12 m-cy przy znacznych wahaniach ich wysokości) poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu (§ 8 ust. 1-2 rozporządzenia urlopowego w zw. z art. 172 zd. 2 K.p.) |
w łącznej wysokości z najbliższych miesięcy, za które pracownikowi przysługiwały składniki zmienne, jeżeli pracownikowi nie należały się one przez całe 3 miesiące lub przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny/pełne miesiące kalendarzowe (§ 11 ust. 1 rozporządzenia urlopowego) |
||
w wysokości wypłaconej za okres faktycznie przepracowany przez pracownika, krótszy niż 3 miesiące (§ 11 ust. 2 rozporządzenia urlopowego) |
||
w wysokości przeliczonej w razie zmiany wysokości składników zmiennych w okresie, z którego podstawa wynagrodzenia urlopowego jest przyjmowana, a także w przypadku zmiany w grupie takich składników; chodzi o zmiany wprowadzone przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu lub w miesiącu jego wykorzystywania (§ 10 rozporządzenia urlopowego) |
||
3. | za okresy dłuższe niż 1 miesiąc (np. za kwartał albo pół roku) |
wyłącza się, wypłacając w zwykłych terminach płatności, przy czym okres urlopu traktuje się jak okres pracy (§ 12 ust. 1 rozporządzenia urlopowego) |
Przykład |
Na wynagrodzenie pełnoetatowego pracownika składa się: płaca zasadnicza - 5.000 zł, stała premia regulaminowa - 500 zł (pomniejszana za okresy absencji, z wyjątkiem urlopu wypoczynkowego) oraz prowizja ustalana w wysokości 2% miesięcznego obrotu osiągniętego przez pracownika. Zakładamy, że w kwietniu 2025 r. pracownik skorzysta z 2 dni (16 godz.) urlopu wypoczynkowego, a pozostałą część tego miesiąca przepracuje. Za ten miesiąc otrzyma wynagrodzenie w wysokości łącznej 7.077,84 zł, na które złoży się:
Treść § 7 rozporządzenia urlopowego pozwala nie przeliczać stałego składnika wynagrodzenia, lecz wypłacić go w wysokości należnej za miesiąc, w którym pracownik przebywa na urlopie. Jeżeli jednak w takim miesiącu pracownik nie wykonuje pracy również z innych powodów niż urlop wypoczynkowy, wówczas wynagrodzenie urlopowe jest częścią wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca, obliczoną według:
Takie metody postępowania są efektem braku odmiennych regulacji dla obliczania wynagrodzenia urlopowego ze składników stałych.
Przykład |
Przyjmujemy, że pracownik z poprzedniego przykładu w kwietniu 2025 r. był również na zwolnieniu lekarskim przez 2 dni. W takim razie jego wynagrodzenie za przepracowaną część tego miesiąca (w tym za urlop) wyniesie: 5.133,34 zł (5.500 zł : 30 = 183,33 zł; 183,33 zł x 2 dni = 366,66 zł; 5.500 zł - 366,66 zł = 5.133,34 zł). Do tego pracownik otrzyma wynagrodzenie chorobowe za 2 dni, wynagrodzenie urlopowe z prowizji 127,84 zł oraz prowizję.
|