Spółka z o.o., która zatrudnia 17 pracowników, z uwagi na złą sytuację finansową zamierza zredukować zatrudnienie. Czy może ona za porozumieniem stron zmniejszyć wymiar czasu pracy pracownika, który jest objęty ochroną przedemerytalną?
Jest to dopuszczalne, ale zgoda pracownika na zmniejszenie wymiaru czasu pracy musi być dobrowolna, a ponadto należy zadbać, aby pracownik znał swoje uprawnienia, z których świadomie zrezygnuje.
Zgodnie z art. 39 K.p., pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Takiemu pracownikowi nie można także wypowiedzieć warunków pracy i płacy (art. 42 § 1 K.p.).
Zakazy, o których mowa powyżej, nie mają zastosowania w przypadku uzyskania przez pracownika prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (art. 40 K.p.) bądź ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy (art. 411 § 1 K.p.). Ponadto, pracodawca może wypowiedzieć warunki pracy lub płacy pracownikowi objętemu ochroną przedemerytalną, jeżeli wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na:
Z przepisów nie wynika zakaz zmiany warunków zatrudnienia (np. obniżenia wymiaru czasu pracy) pracownika objętego ochroną przedemerytalną za porozumieniem stron. Ważne jest jednak, aby chroniony pracownik wiedział, jakie przysługują mu uprawnienia oraz świadomie z nich zrezygnował. Jeżeli te wymagania nie zostaną spełnione, istnieje możliwość, że pracownik uchyli się od skutków swojego oświadczenia woli jako złożonego pod wpływem błędu - zgodnie z art. 84 K.c. w zw. z art. 300 K.p. (por. np. wyrok SN z 7 października 2020 r., sygn. akt II PK 78/19). Uprawnienie do uchylenia się wygasa z upływem roku od jego wykrycia (art. 88 K.c.).
Wspomnijmy, że pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników (w przypadku, o którym mowa w pytaniu, przesłanka ta nie jest spełniona) - m.in. w ramach grupowego zwolnienia - może wypowiedzieć dotychczasowe warunki pracy i płacy pracownikowi objętemu ochroną przedemerytalną. Jeżeli jednak powoduje to obniżenie wynagrodzenia, chronionemu pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy. Wynika to z art. 1 oraz art. 5 ust. 5 pkt 1 i ust. 6 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2024 r. poz. 61 ze zm.).
|