Zasiłek opiekuńczy w razie kwarantanny dziecka

1) Dziecko pracownika (w wieku 8 lat) wraz z całą klasą zostało skierowane do odbycia obowiązkowej kwarantanny. Czy pracownikowi przysługuje zasiłek opiekuńczy za czas opieki?

Tak, jeśli spełnia warunki określone w ustawie zasiłkowej.

Niemożność wykonywania pracy wskutek poddania się obowiązkowi kwarantanny, izolacji w warunkach domowych albo izolacji, o której mowa w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, jest zrównana z niezdolnością do pracy z powodu choroby (art. 6 ust. 2 ustawy zasiłkowej). Podobnie jest w przypadku izolacji lub kwarantanny dziecka.

Tak też wyjaśnił ZUS w informacji zamieszczonej na stronie internetowej www.zus.pl, w której czytamy, że: "(...) Ubezpieczony może wystąpić o zasiłek opiekuńczy, jeśli opiekuje się przebywającym na kwarantannie lub objętym izolacją w warunkach domowych:

• dzieckiem do lat 14,
• dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji do ukończenia 18 lat,
• innym członkiem rodziny. (...)".

Jeśli więc pracownik spełnia warunki wymienione poniżej, to może ubiegać się o zasiłek opiekuńczy.

Generalnie zasiłek opiekuńczy przysługuje pracownikowi, który został zwolniony od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki m.in. nad:

• zdrowym dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku m.in. nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza (o nieprzewidzianym zamknięciu mówimy wówczas, gdy rodzic dziecka został o nim poinformowany w terminie krótszym niż 7 dni od zamknięcia),
• chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat,
• innym chorym członkiem rodziny, w tym chorym dzieckiem w wieku powyżej 14 lat.

Zasiłek ten nie przysługuje jednak, jeśli poza pracownikiem są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym mogący zapewnić opiekę dziecku, np. matka dziecka - z zastrzeżeniem, że nie dotyczy to opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat (art. 34 ustawy zasiłkowej).

Zasiłek opiekuńczy jest świadczeniem limitowanym w roku kalendarzowym i w podanych wyżej okolicznościach wynosi:

• 60 dni w roku kalendarzowym, gdy opieka sprawowana jest nad zdrowym dzieckiem w wieku do 8 lat i chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat,
• 14 dni w roku kalendarzowym, gdy opieka sprawowana jest nad chorym dzieckiem w wieku powyżej 14 lat (innym chorym członkiem rodziny).

Łącznie na opiekę nad dziećmi i innymi chorymi członkami rodziny zasiłek przysługuje za okres nie dłuższy niż 60 dni w roku kalendarzowym (art. 33 ust. 1 i 2 ustawy zasiłkowej). Wskazane limity są niezależne od liczby osób uprawnionych do zasiłku opiekuńczego oraz wymagających opieki.

2) Jakie dokumenty powinien przedłożyć pracownik, którego dziecko przebywa na kwarantannie, w celu wypłaty zasiłku opiekuńczego?

Podstawą do wypłaty zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania opieki nad dzieckiem odbywającym kwarantannę są:

• oświadczenie ubezpieczonego o konieczności opieki nad dzieckiem lub członkiem rodziny przebywającym na kwarantannie lub izolacji w warunkach domowych; powinno ono zawierać: imię i nazwisko oraz numer PESEL ubezpieczonego (o ile go posiada), imię i nazwisko oraz numer PESEL (o ile go posiada) dziecka lub innego członka rodziny pod opieką, który odbywa obowiązkową kwarantannę albo izolację w warunkach domowych, dzień rozpoczęcia i zakończenia odbywania obowiązkowej kwarantanny albo izolacji w warunkach domowych, podpis ubezpieczonego,
• wniosek o zasiłek opiekuńczy na druku Z-15A.

Oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem lub członkiem rodziny na kwarantannie lub izolacji... dostępne jest  w serwisie www.druki.gofin.pl

O potwierdzenie informacji zawartych w ww. oświadczeniu pracodawca albo ZUS może wystąpić do organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Ponadto jeśli płatnikiem zasiłku jest ZUS, niezbędne jest przekazanie przez pracodawcę zaświadczenia płatnika składek Z-3 (wówczas skan lub zdjęcie oświadczenia potwierdzonego za zgodność z oryginałem dołącza się jako załącznik do tego zaświadczenia).

3) A jak postąpić w sytuacji, gdy pracownik z pytania 1 w bieżącym roku korzystał przez ponad 60 dni z dodatkowego zasiłku opiekuńczego, o którym mowa w specustawie?

Pobieranie przez pracownika w 2021 r. dodatkowego zasiłku opiekuńczego ze specustawy (w wymiarze ponad 60 dni) pozostaje bez wpływu na prawo do zasiłku opiekuńczego.

Przypominamy, że dodatkowy zasiłek opiekuńczy był świadczeniem wypłacanym na mocy art. 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19... (Dz. U. poz. 1842 z późn. zm.), zwanej specustawą. Okresów pobierania tego zasiłku nie wlicza się do limitów "zwykłego" zasiłku opiekuńczego, o których mowa w art. 33 ust. 1 ustawy zasiłkowej (art. 4 ust. 2 specustawy).