Pracownica korzysta z urlopu wychowawczego i w tym czasie prowadzi działalność gospodarczą podlegając z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Czy w razie choroby lub opieki nad dzieckiem może ubiegać się o wypłatę zasiłków? Czy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ulega zmniejszeniu za okres choroby?
Osoba prowadząca działalność gospodarczą, która przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, ma prawo do świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa. W związku z tym, że podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu, prawo do zasiłku chorobowego nabywa po upływie okresu wyczekiwania wynoszącego 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Natomiast prawo do zasiłku opiekuńczego i macierzyńskiego przysługuje jej bez okresu wyczekiwania.
Pracownica przebywająca na urlopie wychowawczym, prowadząca jednocześnie działalność gospodarczą podlega z działalności obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu wypadkowemu, a także ubezpieczeniu zdrowotnemu. Może ona również przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Jeśli przystąpi do tego ubezpieczenia z chwilą powstania tytułu, to do okresu wyczekiwania zostanie zaliczony wcześniejszy okres ubezpieczenia chorobowego, tj. sprzed urlopu wychowawczego (art. 4 ust. 2 ustawy zasiłkowej). Jeżeli jednak przystąpi do tego ubezpieczenia później, to będzie musiała spełnić wymóg wyczekiwania na prawo do zasiłku, bowiem przerwa w ubezpieczeniu chorobowym nie będzie spowodowana jedynie urlopem wychowawczym.
Przykład |
Pracownica przebywająca na urlopie wychowawczym udzielonym jej od 8 lutego 2011 r. do 7 lutego 2013 r., z dniem 5 grudnia 2011 r. rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej. Od pierwszego dnia prowadzenia działalności zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, przystępując jednocześnie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Ubezpieczona choruje 16 do 31 stycznia 2012 r. Ponieważ przerwa w ubezpieczeniu chorobowym (przekraczająca 30 dni) przypadała wyłącznie na okres urlopu wychowawczego, ubezpieczona otrzyma zasiłek chorobowy za cały okres niezdolności do pracy.
Gdyby przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego później, np. od 10 stycznia 2012 r., to przerwa w ubezpieczeniu chorobowym nie byłaby spowodowana jedynie urlopem wychowawczym, w związku z czym w stosunku do ubezpieczonej byłby wymagany 90-dniowy okres wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego.
Odpowiadając na drugie pytanie wyjaśniamy, że osoba prowadząca działalność gospodarczą, która jest niezdolna do pracy z powodu choroby (także opieki lub macierzyństwa), może proporcjonalnie zmniejszyć najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za ten miesiąc, o ile spełnia warunki do przyznania zasiłku. Zmniejszenia dokonuje dzieląc kwotę najniższej podstawy wymiaru składek przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu (art. 18 ust. 9 i 10 ustawy o sus). Nie dokonuje natomiast zmniejszenia podstawy wymiaru składki zdrowotnej, o czym piszemy w niniejszym numerze na str. 12-14.
|