Spółka z o.o. zamierza w drodze zmiany umowy spółki podwyższyć swój kapitał zakładowy, przeznaczając na ten cel środki z kapitału zapasowego. Czy z takim podwyższeniem kapitału zakładowego, poza podatkiem od czynności cywilnoprawnych, wiążą się dla spółki jakieś skutki w podatku dochodowym? Czy poniesione w związku z tym podwyższeniem wydatki (opłaty notarialne, opłaty sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, itp.) podlegać będą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów?
Możliwość podwyższenia kapitału zakładowego spółki z o.o., finansowanego środkami spółki, przewiduje treść art. 260 § 1 Kodeksu spółek handlowych (dalej: "K.s.h."). Jak wynika z tego przepisu, uchwałą wspólników o zmianie umowy spółki można podwyższyć kapitał zakładowy, przeznaczając na ten cel środki z kapitału zapasowego lub kapitałów (funduszy) rezerwowych spółki z o.o. utworzonych z zysku (podwyższenie kapitału zakładowego ze środków spółki). W zależności od treści uchwały oraz umowy spółki, podwyższenie kapitału zakładowego w tym trybie może zostać dokonane albo przez wydanie wspólnikom nowych udziałów, albo poprzez zmianę wartości nominalnej dotychczasowych udziałów (art. 260 § 2 i 3 K.s.h.).
Przechodząc do omówienia skutków, jakie w podatku dochodowym wywołuje podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o. ze środków takiej spółki, wskazać przede wszystkim należy na treść art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o PDOP. Stanowi on, iż do przychodów w tym podatku nie zalicza się przychodów otrzymanych przez podatnika na utworzenie lub powiększenie jego kapitału (funduszu) podstawowego, którym w spółce z o.o. jest kapitał zakładowy. A zatem, dokonanie podwyższenia kapitału zakładowego w spółce z o.o. nie spowoduje wystąpienia w takiej spółce przychodu w podatku dochodowym. Konsekwencją braku tego przychodu będzie jednak to, że poniesione przez spółkę w związku z tym podwyższeniem wydatki (opłaty notarialne, opłaty sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, itp.) nie będą podlegały zaliczeniu do jej kosztów uzyskania przychodów.
Takie stanowisko zajął m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w podjętej w składzie siedmiu sędziów uchwale z dnia 24 stycznia 2011 r. (sygn. akt II FPS 6/10), uznając w niej, że skoro powiększenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej nie powoduje wystąpienia przychodu, to również wydatki bezpośrednio związane z takim podwyższeniem nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów w tym podatku. Wskazać przy tym należy, iż analogiczne do zawartych w tej uchwale poglądy, w zakresie możliwości zaliczania wskazanych wyżej wydatków do podatkowych kosztów, konsekwentnie prezentują także organy podatkowe.
Choć podwyższenie kapitału zakładowego, dokonywane ze środków spółki z o.o., jest dla takiej spółki neutralne z punktu widzenia przepisów o podatku dochodowym, to jednak taka operacja gospodarcza nie jest neutralna dla wspólników tej spółki. Jak bowiem wynika z art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy o PDOP oraz art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o PDOF, za dochód wspólników spółki z o.o. "z udziału w zyskach" tej spółki uznaje się m.in. dochód przeznaczony na podwyższenie jej kapitału zakładowego oraz równowartość kwot przekazanych na kapitał zakładowy takiej spółki z innych jej kapitałów (funduszy). Jednocześnie, przywołane ustawy o podatku dochodowym określają stawkę tego podatku w wysokości 19% uzyskanego przez wspólnika przychodu (art. 22 ust. 1 ustawy o PDOP oraz art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o PDOF).
W przedstawionej sytuacji obowiązki płatnika w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym uzyskiwanego przez wspólnika dochodu spoczywać będą na spółce, w której doszło do podwyższenia kapitału zakładowego sfinansowanego ze środków finansowych zgromadzonych na innych kapitałach (funduszach) tej spółki. Jednocześnie, jak wynika z art. 26 ust. 2 ustawy o PDOP oraz art. 41 ust. 5 ustawy o PDOF, spółka zobowiązana jest pobrać podatek od tego dochodu w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego o dokonaniu wpisu o podwyższeniu jej kapitału zakładowego oraz przekazać pobrany podatek na rachunek właściwego urzędu skarbowego w terminie:
W pytaniu nie został sprecyzowany status wspólników spółki z o.o., tj. czy wspólnikami tymi są osoby prawne, czy osoby fizyczne oraz miejsce ich rezydencji podatkowej (rezydenci krajowi, czy rezydenci zagraniczni). Jeżeli jednak ustawa o podatku dochodowym lub właściwa ze względu na kraj rezydencji podatkowej wspólnika umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidują zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym dochodu wspólnika "z udziału w zyskach osób prawnych" (np. art. 22 ust. 4 ustawy o PDOP) albo przewidują niższą stawkę tego podatku (na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania), to wówczas - działająca w charakterze płatnika - spółka z o.o. ma prawo do uwzględnienia tych przepisów i do niepobierania podatku od uzyskanego przez takiego wspólnika dochodu albo do pobrania tego podatku zgodnie z obniżoną jego stawką.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
