Przez wiele lat mieszkałem w Stanach Zjednoczonych, gdzie prowadziłem działalność gospodarczą. W 2023 r. przeszedłem na emeryturę i osiedliłem się na stałe w Polsce. Bank, za pośrednictwem którego otrzymuję emeryturę z zagranicy, potrącił z przesłanej emerytury zaliczkę na podatek. Czy dochód z tytułu emerytury z USA powinienem wykazać w zeznaniu?
Dochód z tytułu emerytury otrzymywanej z USA należy wykazać w zeznaniu PIT-36 i w załączniku PIT/ZG.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 updof, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Przepis ten stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a updof).
Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 1976 r. nr 31, poz. 178) nie zawiera odrębnej regulacji dotyczącej opodatkowania emerytur, z wyjątkiem emerytur i rent otrzymywanych z funduszów publicznych z tytułu pełnionych poprzednio funkcji rządowych (wyjątek ten nie dotyczy omawianego przypadku). Nie ma również odrębnego artykułu dotyczącego opodatkowania "innych dochodów".
Zatem dochód z emerytury podlega opodatkowaniu w oparciu o postanowienia art. 5 umowy (ogólne zasady opodatkowania). Zgodnie z tym przepisem osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce może być opodatkowana przez Stany Zjednoczone z tytułu dochodu pochodzącego z amerykańskich źródeł i tylko z tytułu takiego dochodu, zgodnie ze wszystkimi ograniczeniami zawartymi w umowie.
Przepis art. 5 ust. 2 umowy stanowi, że postanowienia niniejszej umowy nie będą w żaden sposób stwarzały ograniczenia wobec wyłączeń, zwolnień, zmniejszeń, zaliczeń lub innych przywilejów, przyznanych obecnie lub w przyszłości przez prawo jednego z umawiających się państw przy określeniu podatków pobieranych przez to umawiające się państwo lub przez każdą inną umowę zawartą pomiędzy umawiającymi się państwami.
Ponadto, zgodnie z art. 19 ust. 1 umowy, płace, wynagrodzenia i podobne świadczenia, włączając emerytury i renty lub podobne dochody, wypłacane z funduszy publicznych jednego z umawiających się państw obywatelowi tego umawiającego się państwa z tytułu pracy lub osobiście świadczonych usług jako pracownikowi Rządu tego umawiającego się państwa lub jakiejkolwiek jego agendy w związku z pełnionymi funkcjami rządowymi, będą zwolnione od opodatkowania przez drugie umawiające się państwo.
Praca lub osobiście świadczone usługi, wykonywane przez obywatela jednego z umawiających się państw, będą traktowane przez drugie umawiające się państwo jako pełnienie funkcji rządowych, jeżeli taka praca lub osobiście świadczone usługi są tak traktowane przez wewnętrzne prawo obu umawiających się państw (art. 19 ust. 2 umowy).
Z powołanych przepisów wynika, że emerytury wypłacane ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, z wyjątkiem wskazanym w art. 19 ust. 1 umowy, podlegają opodatkowaniu zarówno w Polsce, jak i Stanach Zjednoczonych Ameryki.
W tej sytuacji podwójnemu opodatkowaniu zapobiega metoda wskazana w art. 20 umowy (tzw. metoda proporcjonalnego odliczenia). W myśl art. 20 ust. 1 umowy, Polska zezwoli osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce na zaliczenie na poczet należnych w Polsce podatków odpowiednich kwot podatków, zapłaconych w Stanach Zjednoczonych.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w celu zastosowania określonej w umowie metody unikania podwójnego opodatkowania, zwanej metodą proporcjonalnego odliczenia, należy kierować się art. 27 ust. 9 lub 9a.
Stosując tę metodę, od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie (art. 27 ust. 9 updof).
Metodę proporcjonalnego odliczenia stosuje się również, gdy podatnik uzyskuje wyłącznie dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Polski lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Polski (art. 27 ust. 9a updof).
W stanie faktycznym zagraniczną emeryturę wypłaca w Polsce bank, który zgodnie z art. 35 ust. 1 pkt 1 updof jest płatnikiem i na nim ciąży obowiązek poboru miesięcznych zaliczek na podatek. Płatnik ma obowiązek stosować postanowienia umowy o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu, zawartej z państwem, z którego pochodzi emerytura (art. 35 ust. 2 updof).
Przy odbiorze emerytury zagranicznej, którą co do zasady wypłaca się w walucie kraju, z którego pochodzi, podatnik może wpłacić płatnikowi zaliczkę na podatek w złotych. Wpłatę tę uznaje się za zaliczkę potrąconą przez płatnika (art. 35 ust. 3 updof).
Bank, który w trakcie roku podatkowego dokonywał obliczenia i pobierał zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, od wypłaconych świadczeń sporządzi informację PIT-11 i prześle ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania.
Podatnik uzyskaną z zagranicy emeryturę oraz należne zaliczki na podatek, powinien wykazać w zeznaniu PIT-36 oraz w załączniku PIT/ZG.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
