Zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad zdrowym dzieckiem w czasie pobytu jego matki w szpitalu

1) Pracownik złożył wniosek o zasiłek opiekuńczy za czas sprawowania osobistej opieki nad 3-letnim dzieckiem w okresie pobytu żony-matki dziecka w szpitalu (niepozostającej w zatrudnieniu, stale opiekującej się dzieckiem). Jako dowód do wypłaty zasiłku przedłożył zaświadczenie o przyjęciu jej do szpitala. Z otrzymanych informacji wiemy, że w tej placówce będzie przebywała do połowy kwietnia br. Czy na podstawie przedłożonego dokumentu możemy wypłacić zasiłek za czas opieki sprawowanej w ostatnich dniach marca br.?

Nie. Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne (art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy zasiłkowej). Zasiłek ten wypłaca się za każdy dzień sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem określony w zaświadczeniu lekarskim.

Druk Z-15A dostępny jest w serwisie  www.druki.gofin.pl.

W celu wypłaty zasiłku opiekuńczego pracownik jest zobowiązany do przedłożenia odpowiednich dowodów. Zostały one określone w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego... (Dz. U. z 2017 r. poz. 87), dalej rozporządzenia o dokumentacji zasiłkowej. W myśl § 27 i 29 ust. 1 pkt 3 powołanego aktu prawnego, do przyznania i wypłaty zasiłku opiekuńczego z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w wieku do lat 8 w przypadku pobytu małżonka lub rodzica dziecka stale opiekującego się dzieckiem w placówce leczniczej, niezbędne jest złożenie w formie papierowej lub elektronicznej:

• wniosku o zasiłek opiekuńczy, zawierającego dane określone w załączniku nr 6 do rozporządzenia o dokumentacji zasiłkowej, którym odpowiada opracowany przez ZUS druk Z-15A,
   
• zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku zawierającego:
   
• imię i nazwisko małżonka lub rodzica stale opiekującego się dzieckiem,
   
• okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem,
   
• nazwisko dziecka, nad którym ma być sprawowana opieka, oraz jego imię, o ile dziecku zostało już nadane,
   
• pieczątkę i podpis wystawiającego zaświadczenie.

Pracownik, o którym mowa w pytaniu, przedłożył jedynie zaświadczenie o przyjęciu matki dziecka do szpitala, zatem obecnie nie ma podstaw do wypłaty zasiłku opiekuńczego.

2) Żona pracownika przebywa w szpitalu w związku z porodem. Pracownik zajmuje się w tym czasie dzieckiem w wieku 2 lat. Czy w celu wypłaty zasiłku opiekuńczego może dostarczyć zwolnienie ZUS ZLA wystawione przez lekarza pediatrę?

Jeśli dziecko, nad którym sprawuje opiekę jest zdrowe, to nie.

Jak już wyjaśniliśmy w odpowiedzi na poprzednie pytanie, ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat przysługuje zasiłek opiekuńczy, jeśli przyczyną tej opieki jest pobyt drugiego z rodziców dziecka w szpitalu albo poród lub choroba tego rodzica uniemożliwiające sprawowanie opieki. Oczywiście regulacja ta dotyczy rodzica, który generalnie sprawuje stałą opiekę nad dzieckiem (art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. b i c ustawy zasiłkowej).

Zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA (zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej) wystawiane jest ubezpieczonemu wyłącznie na okres czasowej niezdolności do pracy z powodu jego własnej choroby lub sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny. Zatem pracownik, o którym mowa w pytaniu, nie otrzyma od lekarza takiego zaświadczenia.

W celu wypłaty zasiłku opiekuńczego, oprócz wniosku Z-15A, pracownik powinien dostarczyć zaświadczenie wystawione przez szpital na zwykłym druku, zawierające dane wymienione w odpowiedzi na pytanie 1 oraz określające czas pobytu matki dziecka w szpitalu w związku z porodem oraz ewentualny okres niemożliwości sprawowania przez nią opieki nad dzieckiem z powodu choroby przypadającej po wyjściu ze szpitala.