Wypłaciliśmy pracownicy zasiłek macierzyński za 10 dni w wysokości 100% podstawy wymiaru. Po wypłacie tego zasiłku pracownica złożyła wniosek (12 dni od daty porodu) o dodatkowy urlop macierzyński oraz urlop rodzicielski, zatem zasiłek macierzyński przysługuje jej w wysokości 80% podstawy wymiaru. Czy z bieżącej wypłaty zasiłku macierzyńskiego możemy potrącić nadpłaconą kwotę?
Zasiłek macierzyński za okres "podstawowego" i dodatkowego urlopu macierzyńskiego wynosi 100% podstawy wymiaru, a za okres urlopu rodzicielskiego - 60% tej podstawy. Jeżeli w terminie 14 dni po porodzie pracownica złoży wniosek o udzielnie wszystkich urlopów, to zasiłek macierzyński za cały okres przysługuje w wysokości 80%. Tak stanowi art. 31 ust. 1-3 ustawy zasiłkowej.
W sytuacji, gdy pracownica wystąpi z wnioskiem o udzielenie wszystkich urlopów związanych z rodzicielstwem w określonym terminie, ale już po wypłacie zasiłku macierzyńskiego, to powstanie nadpłata tego zasiłku. Stanowi ją różnica między kwotą wypłaconą (100%) a należną (80%). Przepisy ustawy zasiłkowej nie regulują kwestii potrącenia takiej nadpłaty. W myśl art. 66 ust. 2 ustawy zasiłkowej, wypłacona kwota zasiłku podlega potrąceniu z należnych ubezpieczonemu zasiłków bieżących, jeżeli została pobrana nienależnie z winy ubezpieczonego lub wskutek okoliczności, o których mowa w art. 15-17 i art. 59 ust. 6 i 7 ustawy zasiłkowej. Chodzi tu m.in. o sytuacje, w których ubezpieczony utracił prawo do zasiłku na skutek nieprawidłowego wykorzystywania zwolnienia od pracy lub gdy lekarz orzecznik ZUS określił wcześniejszą datę ustania niezdolności do pracy. Powołane przepisy obejmują więc świadczenia z ubezpieczenia społecznego wypłacane na podstawie zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA.
| Ważne: Potrąceniu "z urzędu" podlegają zasiłki wypłacone nienależnie z winy ubezpieczonego. |
W omawianym przypadku nie można mówić o winie pracownicy (bądź pracodawcy), bowiem zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy wymiaru był wypłacony prawidłowo. Dopiero wniosek pracownicy - złożony w terminie określonym przepisami ustawy zasiłkowej - spowodował, że wysokość zasiłku okazała się zawyżona.
W ust. 255 komentarza do ustawy zasiłkowej ZUS rozstrzygnął jedynie kwestię udokumentowania niezdolności do pracy po sporządzeniu listy wypłat lub po wypłacie wynagrodzenia, dopuszczając - po uzyskaniu zgody pracownika - możliwość potrącenia wynagrodzenia wypłaconego za okres niezdolności do pracy z przysługującego zasiłku.
Naszym zdaniem, w przypadku opisanym w pytaniu, można posiłkować się powyższym wyjaśnieniem ZUS i w razie złożenia wniosku o udzielenie wszystkich urlopów związanych z rodzicielstwem w ciągu 14 dni po porodzie, ale też po pierwszej wypłacie zasiłku macierzyńskiego, w kolejnym miesiącu dokonać rozliczenia różnicy między wypłaconym zasiłkiem w wysokości 100% a należnym w wysokości 80%. Oznacza to, że po uzyskaniu zgody pracownicy należy dokonać potrącenia nadpłaconej kwoty zasiłku macierzyńskiego z zasiłku należnego za kolejny miesiąc.
| Przykład |
Pracownica urodziła dziecko w dniu 25 października 2013 r. Pracodawca wypłacił zasiłek macierzyński za okres od 25 do 31 października 2013 r. (7 dni) w terminie wypłat wynagrodzeń za ten miesiąc, tj. 31 października 2013 r.
Podstawę wymiaru zasiłku stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie przyjęte do obliczenia zasiłku chorobowego pobieranego przed porodem w wysokości 2.674,99 zł. Pracownica otrzymała zasiłek macierzyński za 7 dni w wysokości 624,19 zł, zgodnie z wyliczeniem: 2.674,99 zł x 100% : 30 = 89,17 zł (stawka dzienna); 89,17 zł x 7 dni = 624,19 zł.
W dniu 5 listopada 2013 r. pracownica złoży wniosek o udzielenie jej - bezpośrednio po "podstawowym" urlopie macierzyńskim - dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Za cały okres tych urlopów zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości 80% podstawy wymiaru, zatem za 7 dni października 2013 r. pracownica powinna otrzymać zasiłek macierzyński w kwocie 499,31 zł, tj. 2.674,99 zł x 80% : 30 = 71,33 zł (stawka dzienna); 71,33 zł x 7 dni = 499,31 zł.
Nadpłata zasiłku macierzyńskiego wyniosła więc 124,88 zł (624,19 zł - 499,31 zł). Kwota ta zostanie rozliczona z zasiłku macierzyńskiego przysługującego za listopad 2013 r. Pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński za listopad 2013 r. w kwocie 2.139,90 zł (71,33 zł x 30 dni). Pracownica faktycznie uzyska za ten miesiąc zasiłek w wysokości 2.015,02 zł (2.139,90 zł - 124,88 zł).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
