Bank pobiera prowizję za prowadzenie rachunku bankowego, odsetki od zaciągniętego kredytu oraz miesięczne opłaty za administrowanie kredytem. Jak tego rodzaju koszty rozliczyć do celów CIT na przełomie 2018 i 2019 r.? Zaznaczamy, że opłatę za administrowanie zaciągniętym przez spółkę kredytem (naliczaną miesięcznie w wysokości 0,15% od kwoty wykorzystania kredytu) oraz prowizję za prowadzenie rachunku bank pobrał 3 stycznia 2019 r. Opłata i prowizja dotyczą 2018 r., w związku z tym zostały zaksięgowane do kosztów 2018 r.
Odsetki od kredytu obciążają koszty podatkowe w dacie ich zapłaty, o ile nie zwiększają wartości początkowej środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej. Z kolei opłata i prowizja, zaksięgowane do kosztów 2018 r. są kosztem podatkowym 2018 r.
W celu ustalenia momentu zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów należy w pierwszej kolejności ustalić, jaki jest charakter tych wydatków w kontekście powiązania ich z uzyskiwanymi przychodami. Ustawa o CIT wyróżnia koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, tzw. koszty bezpośrednie, i inne koszty niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, tzw. koszty pośrednie. Przy czym nie definiuje tych pojęć.
Za ugruntowany należy jednak przyjąć pogląd, że przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami rozumie się te koszty, których poniesienie wpłynęło bezpośrednio na uzyskanie określonego przychodu. Z kolei koszty pośrednie to koszty związane z całokształtem działalności podatnika (ogólnym funkcjonowaniem firmy). Pośrednie koszty uzyskania przychodów, to takie wydatki, które nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika. Nie można ustalić, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód.
Zasadą jest, że koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody. Zasada ta ma zastosowanie do kosztów poniesionych:
Tak wynika z art. 15 ust. 4 i 4b updop.
Z kolei koszty pośrednie potrącane są w dacie ich poniesienia. Za dzień poniesienia kosztu uważany jest dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury lub rachunku, albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu (w przypadku braku faktury lub rachunku). Nie dotyczy to ujętych jako koszty rezerw oraz biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Tak wynika z art. 15 ust. 4e updop.
Jeżeli koszty pośrednie dotyczą okresu, który przekracza rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Opłaty bankowe za założenie i utrzymanie firmowego rachunku bankowego spełniające kryteria uznania za koszty uzyskania przychodów, są kosztami o charakterze pośrednim, które podlegają rozliczeniu w kosztach podatkowych na dzień ujęcia (zaksięgowania) kosztu w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), a w razie ich braku - innego dowodu księgowego.
Z interpretacji organu podatkowego "(...) ujęcie (zaksięgowanie) wydatku w księgach rachunkowych określa datę powstania kosztu podatkowego. Przepisy o rachunkowości decydują, na który dzień ujmuje się w księgach rachunkowych koszt, a tym samym przesądzają o dacie poniesienia kosztu podatkowego, z zastrzeżeniem rezerw i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Wydatek dla zakwalifikowania go do kosztów uzyskania przychodu musi zatem spełniać wymogi określone ustawą podatkową, ale w czasie koszt ten ujawniony jest w dniu jego zaksięgowania w księgach rachunkowych. Wynika zatem z tego, iż pod pojęciem »dzień poniesienia kosztu« rozumieć należy dzień, na który Spółka uwzględni koszt w prowadzonych przez nią księgach rachunkowych. Tym samym będzie to dzień, który Spółka wskaże jako dzień (okres), do którego dany wydatek został przypisany. Jeśli więc dla celów rachunkowych podatnik ujmie jako koszt w prowadzonych przez siebie księgach rachunkowych ponoszone wydatki, wówczas dla celów podatku dochodowego od osób prawnych zasadne jest przyjęcie, iż jest to koszt poniesiony w rozumieniu podatkowym". (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 listopada 2017 r., nr 0115-KDIT2-3.4010.258.2017.1.PS) |
W ocenie organów podatkowych ujęcie kosztów w rachunku bilansowym determinuje moment rozpoznawania ich jako kosztu w rachunku podatkowym. Zatem jeżeli prowizja za prowadzenie rachunku bankowego została ujęta w księgach rachunkowych 2018 r., gdyż tego roku dotyczy, to także do celów podatkowych będzie kosztem 2018 r., pomimo faktu, że została potrącona przez bank w 2019 r.
Kredyt (pożyczka) bankowy stanowi jeden ze sposobów finansowania działalności gospodarczej. W zależności od celu w jakim został on zaciągnięty, odsetki od takiego kredytu zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów w sposób bezpośredni lub poprzez odpisy amortyzacyjne. Jeżeli kredyt został zaciągnięty na zadanie inwestycyjne, np. nabycie środka trwałego czy wartości niematerialnej i prawnej, to odsetki od takiego kredytu naliczone do dnia oddania składnika majątku do używania zwiększają jego wartość początkową i są odnoszone do kosztów uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne (por. art. 16 ust. 1 pkt 12 oraz art. 16g ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 i 4 updop). Z kolei odsetki zapłacone po tym dniu odnoszone są do kosztów uzyskania przychodów w dacie zapłaty. Także odsetki od kredytu zaciągniętego na bieżącą działalność, np. na poprawę płynności finansowej, odnoszone są do kosztów podatkowych w dacie zapłaty. Jak wynika bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 11 updop, do kosztów podatkowych nie zalicza się naliczonych, ale niezapłaconych odsetek od zobowiązań, w tym kredytów, pożyczek.
Jeżeli więc odsetki od kredytu podatnik zalicza bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów, to do celów podatkowych stają się one takim kosztem w dacie zapłaty.
Jak wynika z treści pytania, oprócz standardowych opłat związanych z zaciągnięciem kredytu występują również inne, w rozpatrywanym przypadku - miesięczne opłaty za administrowanie kredytem. Jedną z takich opłat bank pobrał 3 stycznia 2019 r. Ponieważ opłata dotyczy 2018 r., została zaksięgowana do kosztów 2018 r.
W takim przypadku również do celów podatkowych powinna być ujęta w kosztach 2018 r., zgodnie z zasadą przyjętą w art. 15 ust. 4e updop (zakładając, że opłata nie zwiększa wartości początkowej składnika majątku).
|