Od przeszło 3 lat obowiązuje ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Ustawodawca dopuścił możliwość prowadzenia działalności w trakcie zakazów jedynie przez ograniczoną grupę przedsiębiorców, m.in. tych, którzy prowadzą przeważającą działalność określoną odpowiednim kodem PKD. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 maja 2021 r., sygn. akt I KZP 15/20, dokonał wykładni pojęcia "przeważająca działalność" i uznał, że w tej kwestii decydujące znaczenie ma wpis widniejący w rejestrze, a nie indywidualne ustalenia przedsiębiorcy.
Na mocy ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni znacznemu ograniczeniu uległa liczba niedziel, kiedy handel i wykonywanie pracy w handlu jest dozwolone. Obecnie zakaz nie obowiązuje jedynie w ostatnią niedzielę stycznia, kwietnia, czerwca i sierpnia każdego kolejnego roku kalendarzowego, a także w dwie kolejne niedziele poprzedzające Boże Narodzenie i w niedzielę poprzedzającą Wielkanoc.
Ustawodawca przewidział przypadki, kiedy handel i wykonywanie pracy w handlu będzie dozwolone w każdą niedzielę. Wykaz tych punktów sprzedaży zawiera art. 6 ust. 1 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Celem określenia uprawnionych podmiotów ustawodawca posłużył się kryterium podmiotowym oraz przedmiotowym. W kilku przypadkach celem dookreślenia sytuacji, w których prowadzenie handlu (tj. sprzedaż towaru lub świadczenie usług) jest dopuszczalne, ustawodawca wprowadził kryterium w postaci przeważającej działalności gospodarczej.
Przeważający rodzaj działalności samodzielnie określa przedsiębiorca m.in. we wniosku o wpis do CEIDG na podstawie przewidywanych lub faktycznie uzyskiwanych największych przychodów ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) oraz towarów i materiałów. W sytuacji gdy nie jest możliwe zastosowanie tego miernika, przeważający rodzaj działalności gospodarczej należy określić na podstawie udziału osób pracujących, wykonujących poszczególne rodzaje działalności, w ogólnej liczbie pracujących. Aby działalność została uznana za przeważającą, wskaźniki te muszą być wyższe niż analogiczne wskaźniki dla innych rodzajów działalności prowadzonej przez przedsiębiorcę. Działalność drugorzędna jest każdym innym rodzajem działalności jednostki, której efektem końcowym są wyroby lub usługi wykonywane dla strony trzeciej.
Sąd Najwyższy uznał, że przeważająca działalność gospodarcza powinna być rozumiana ściśle, tzn. zgodnie z definicją legalną zawartą w art. 6 ust. 2 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Zatem znaczenie ma tutaj kod wskazany we wniosku o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej. W opinii Sądu wpis widniejący w odpowiednim rejestrze ma bowiem zamierzony przez ustawodawcę kluczowy charakter dla ustalenia przeważającej działalności i faktu, czy dana działalność podlega zakazowi handlu we wskazane dni, czy też jest wyłączona spod tego zakazu. Zdaniem Sądu: "(...) Przyjęty sposób określenia «działalności przeważającej» ma też wymiar gwarancyjny dla pracowników - poprzez zwiększenie przejrzystości funkcjonowania pracodawcy. Zweryfikowanie rodzaju prowadzonej przez pracodawcę działalności przeważającej przy pomocy jasnego i ogólnie dostępnego kryterium pozwala bowiem pracownikowi od razu uzyskać wiedzę, czy przedsiębiorca może wymagać od niego pracy w niedziele, święta czy w inne dni".
Zatem o możliwości skorzystania ze zwolnienia decyduje to, co zgłoszone zostało do rejestru, a nie to, co w danym momencie przedsiębiorca uzna za przeważające w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
Pracodawca, który wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w niedziele lub święta powierzy wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu, naraża się na sankcje. Nałożona na niego może zostać kara grzywny w wysokości od 1.000 zł do 100.000 zł.
PKD dostępna jest w serwisie www.klasyfikacje.gofin.pl.
|
Placówki nieobjęte zakazem handlu w niedziele i święta Zakaz handlu w niedziele i święta nie obowiązuje m.in.:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 10.01.2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz. U. z 2021 r. poz. 936)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
