Czy dobrze opisany przelew dotyczący podatku dochodowego może stanowić skuteczne oświadczenie woli w kwestii wyboru formy opodatkowania przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną? Wokół tego tematu od dłuższego czasu toczył się spór pomiędzy podatnikami a fiskusem. Fiskus w wydawanych interpretacjach indywidualnych twierdził bowiem, że nie ma takiej możliwości.
Wybór formy opodatkowania to jeden z podstawowych obowiązków osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Gdy przedsiębiorca decyduje się na wybór innej niż skala podatkowa formy opodatkowania, wówczas powinien o tym poinformować właściwy dla siebie urząd skarbowy. Skala podatkowa przysługuje bowiem osobom prowadzącym działalność gospodarczą z mocy ustawy, dlatego nie muszą zawiadamiać urzędu skarbowego o jej wyborze.
W konsekwencji obowiązek zawiadomienia fiskusa o formie opodatkowania mają podatnicy, którzy wybiorą podatek liniowy oraz którzy wybiorą zryczałtowane formy opodatkowania, w tym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (kwestie karty podatkowej - z racji wygaszania tej formy opodatkowania - pomijamy).
Przedsiębiorcy kontynuujący działalność gospodarczą, którzy w danym roku podatkowym decydują się na zmianę dotychczasowej formy opodatkowania na podatek liniowy oraz ryczałt ewidencjonowany, jak również podatnicy, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego i dokonają takiego wyboru, powinni złożyć sporządzone na piśmie oświadczenia o wyborze tych form opodatkowania właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnęli pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnęli w grudniu roku podatkowego. Dokonany na dany rok podatkowy wybór jednej z tych form opodatkowania ma do nich zastosowanie również w latach następnych, chyba że w kolejnych latach podatnicy korzystający dotychczas z jednej z nich we wskazanym wcześniej terminie zawiadomią, również na piśmie, właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania albo w przypadku podatników będących dotychczas:
Omówione oświadczenia i zawiadomienia oraz wnioski przedsiębiorcy będący podatnikami pdof mogą złożyć na podstawie przepisów ustawy o CEIDG.
Wspomniany spór z fiskusem dotyczył kwestii pisemności oświadczeń składanych przez przedsiębiorców w zakresie wyboru formy opodatkowania. Chodziło o sytuacje, w których podatnik zawiadomił właściwy organ podatkowy o wyborze danej formy opodatkowania poprzez wskazanie właściwego formularza zeznania (PIT-36L lub PIT-28) dla tego rodzaju opodatkowania podczas realizacji pierwszego w roku podatkowym przelewu zaliczki na podatek dochodowy lub odpowiednio należnego podatku dochodowego i tego, czy można ten sposób poinformowania fiskusa o dokonanym wyborze uznać za skuteczny.
W dotychczas wydawanych interpretacjach indywidualnych Dyrektor KIS przyjmował, że nie ma podstaw do uznania za zgłoszenie wyboru formy opodatkowania przelewu dokonanego na konto urzędu skarbowego - nawet z wyraźnie wskazanym tytułem płatności. W jego opinii przepisy podatkowe nie przewidywały możliwości uznania wyboru formy opodatkowania w sposób dorozumiany, jakim jest dokonywanie wpłat podatku/zaliczek na podatek z określonym tytułem. Regulują one bowiem m.in. kwestię adresata oświadczenia w zakresie wyboru formy opodatkowania, którym jest naczelnik urzędu skarbowego. Tymczasem wykonanego przelewu nie można uznać za oświadczenie o wyborze sposobu opodatkowania skierowane bezpośrednio do naczelnika urzędu skarbowego. Dyrektor KIS twierdził, że przelew jest tylko dyspozycją dla banku do dokonania stosownej transakcji. Stąd, w jego opinii, to, że przelane przez podatnika pieniądze znajdą się w dyspozycji Skarbu Państwa na określonym koncie bankowym i że podano tytuł płatności, nie jest równoznaczne z tym, że doszło do złożenia pisemnego oświadczenia woli o wyborze formy opodatkowania. Z tego względu wymagał złożenia odrębnego oświadczenia w analizowanej kwestii i odmawiał podatnikom prawa do dokonania wyboru formy opodatkowania szczegółowo opisanym przelewem. Takie rozstrzygnięcia znalazły się m.in. w interpretacjach indywidualnych Dyrektora KIS z dnia 27 czerwca 2024 r., nr 0113-KDIPT2-1.4011.269.2024.2.MZ i nr 0112-KDIL2-2.4011.359.2024.1.MM, oraz z dnia 7 października 2024 r., nr 0115-KDIT1.4011.468.2024.1.MN.
Również w orzecznictwie można się było spotkać z tezą, zgodnie z którą dowód wpłaty podatku nie może zostać uznany za skutecznie złożone oświadczenie o wyborze formy opodatkowania (por. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 19 września 2023 r., sygn. akt I SA/Gl 230/23 - nieprawomocny, oraz wyrok WSA w Szczecinie z dnia 6 grudnia 2023 r., sygn. akt I SA/Sz 379/23 - prawomocny).
Jednak w ostatnim czasie Dyrektor KIS diametralnie zmienił zdanie w omawianej kwestii. W wydanych w październiku 2024 r. interpretacjach uznał bowiem, że dobrze opisany przelew bankowy wystarczy dla skutecznego wyboru formy opodatkowania. Tak rozstrzygnął w interpretacji indywidualnej z dnia 16 października 2024 r., nr 0113-KDIPT2-1.4011.422.2024.3.MAP, zmieniając w ten sposób z urzędu swoje wcześniejsze rozstrzygnięcie (tj. interpretację indywidualną z dnia 14 sierpnia 2024 r., nr 0113-KDIPT2-1.4011.422.2024.1.MAP). W obecnie wydawanych interpretacjach podkreśla, że przepisy podatkowe nie określają urzędowego wzoru oświadczenia o wyborze formy opodatkowania ani innych wymogów co do jego formy. Jednak z takiego oświadczenia musi bezwzględnie i jednoznacznie wynikać, jakiego wyboru dokonał podatnik. Stąd obecnie uznaje, że w przypadku, gdy podatnik dokonał pierwszej wpłaty zaliczki/podatku w ustawowym terminie przewidzianym dla złożenia oświadczenia o wyborze formy opodatkowania i z opisu dokonanej wpłaty (np. tytułu przelewu) wynika, jakiego dokładnie rodzaju podatku dotyczy płatność, taki dowód wpłaty może zostać uznany za skutecznie złożone oświadczenie o wyborze formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu (por. także interpretacje indywidualne Dyrektora KIS: z dnia 11 października 2024 r., nr 0115-KDIT3.4011.599.2024.2.AWO oraz z dnia 15 października 2024 r., nr 0115-KDIT3.4011.642.2024.1.JS).
Wydaje się, że wpływ na zmianę stanowiska fiskusa mogły mieć wyroki sądów administracyjnych wydane w tym roku. Przypomnijmy, że NSA w wyroku z dnia 22 lutego 2024 r., sygn. akt II FSK 710/21, podobnie jak WSA w Poznaniu w wyrokach z dnia 7 maja 2024 r., sygn. akt I SA/Po 829/23 i sygn. akt I SA/Po 830/23, uznał, że dobrze opisany i terminowy przelew na konto urzędu skarbowego może stanowić skuteczne oświadczenie o wyborze formy opodatkowania.
Obowiązująca obecnie tendencja interpretacyjna niewątpliwie jest korzystna dla podatników. Czas jednak pokaże, czy zagości na stałe w rozstrzygnięciach Dyrektora KIS.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
