Emeryci zakładowi mają prawo do ubiegania się o dofinansowanie do wczasów z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych według ogólnego kryterium dochodowego, zawartego w regulaminie. W tym celu składają oświadczenie m.in. o wysokości emerytury, co w razie potrzeby dokumentują odcinkiem do wglądu. W czerwcu br. jeden z zakładowych emerytów wystąpił o dofinansowanie do wczasów. Czy w jego dochodzie należało uwzględnić trzynastą emeryturę, którą otrzymał w kwietniu br.?
Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, tzw. trzynasta emerytura, stanowi przychód w rozumieniu przepisów podatkowych, a ponadto realnie zmieniła sytuację socjalną emeryta, zatem powinno mieć wpływ na świadczenia z Funduszu.
Przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, dalej Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z jego zasobów (tzw. kryterium socjalne). Tak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1070), dalej ustawy. Przepisy ustawy nie określają przy tym jak należy oceniać tę sytuację, ani jakie wpływy do domowego budżetu ją warunkują. Powinien to precyzować akt prawa zakładowego.
Ważne: Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu, z uwzględnieniem reguł przekazywania/odbierania danych oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie uzgodnionym z zakładową organizacją związkową. |
Pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, uzgadnia regulamin z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów (art. 8 ust. 2 ustawy).
Ustawa nie zawiera dalszych wytycznych w omawianym zakresie. Przy czym: "(...) Swoboda regulacji w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych zasad przyznawania indywidualnych świadczeń jest ograniczona ustanowioną przez ustawodawcę w art. 8 ust. 1 u.z.f.ś.s. ogólną zasadą, że przyznawanie tych świadczeń ma być uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Tym samym regulamin powinien respektować i doprecyzować, jako lex specialis, zawartą w art. 8 ust. 1 ww. ustawy zasadę podziału świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych na rzecz pracowników, w oparciu o analizę ich sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej. (...)" (por. wyrok SA w Białymstoku z 4 kwietnia 2017 r., sygn. akt III AUa 934/16).
Wysokość wynagrodzeń/przychodów/dochodów (do swobodnego wyboru, z zastrzeżeniem jednolitego kryterium dla wszystkich uprawnionych) wymaga poza tym odniesienia do liczby członków rodziny (por. m.in. wyrok SA w Warszawie z 27 września 2016 r., sygn. akt III AUa 475/15).
Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne przysługiwało w wysokości najniższej emerytury, czyli w bieżącym roku w wysokości 1.200 zł. Dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych stanowiło ono świadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 7 ustawy o pdof, czyli było opodatkowane na takich samych zasadach jak świadczenie "podstawowe". W związku z powyższym nie ma podstaw do jego wyłączania podczas badania sytuacji socjalnej uprawnionego do celów wskazanych w pytaniu. Zwłaszcza, iż w sposób istotny zmieniło tę sytuację.
|