Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie doradztwa informatycznego i serwisu sprzętu komputerowego. Z tego tytułu podlegam ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. W grudniu ubiegłego roku, w czasie jazdy do klienta uległem wypadkowi samochodowemu spowodowanemu przez innego kierowcę. Czy ZUS uzna to zdarzenie za wypadek przy pracy i wypłaci mi zasiłek w wysokości 100%?
Tak, osoba prowadząca działalność gospodarczą w razie doznania uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy tej działalności ma prawo do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego.
Definicję wypadku zawiera art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy wypadkowej. Zgodnie z jego treścią aby zdarzenie mogło być uznane za wypadek przy prowadzeniu działalności gospodarczej, muszą zostać łącznie spełnione wszystkie cztery warunki wymienione w powołanym przepisie, tj.:
W praktyce trudności stwarza ustalenie, czy do wypadku doszło w czasie wykonywania zwykłych czynności. Ustawa wypadkowa nie określa, co należy rozumieć pod tym pojęciem. W orzecznictwie sądowym wskazuje się, że dokonując interpretacji tego przepisu należy mieć na uwadze przede wszystkim rodzaj i charakter pozarolniczej działalności, którą wykonuje ubezpieczony przedsiębiorca. W razie sporu z ZUS przedsiębiorca powinien więc wykazać, co wchodziło w zakres jego normalnych obowiązków wykonywanych przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Warto tu powołać wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2010 r. (sygn. akt II UK 407/09), w którym wskazano, że: "Wypadek w czasie dojazdu do siedziby kontrahenta, w celu wykonania zawartej z nim umowy, jest wykonywaniem zwykłych czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą i ma cechy wypadku przy wykonywaniu tej działalności pozarolniczej.". Wyrok ten zapadł w sprawie, w której przedsiębiorca prowadzący firmę doradztwa komputerowego uległ wypadkowi podczas dojazdu samochodem do kontrahenta. ZUS odmówił uznania, że do wypadku doszło podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem tej działalności. Sąd Najwyższy doszedł jednak do odmiennego wniosku stwierdzając, że jeśli chodzi o prowadzenie działalności, która nie ma charakteru stacjonarnego, gdyż nie jest wykonywana w siedzibie przedsiębiorstwa, ale bezpośrednio u kontrahenta, to jej cechą charakterystyczną jest także dojazd do miejsca wykonywania czynności. Dlatego też wypadek samochodowy w czasie dojazdu do kontrahenta będzie wypadkiem podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem tej działalności.
| Ważne: W sytuacji, gdy przedsiębiorca zwykle wykonuje swoje usługi także poza siedzibą firmy należy uznać, że ochrona ubezpieczeniowa obejmuje też czas, w którym osoba ta przemieszcza się np. do siedziby klienta celem wykonania usługi lub ustalenia jej warunków. |
Natomiast zdarzenie następujące po zakończeniu czynności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą w drodze z miejsca wykonywania działalności gospodarczej do domu nie jest wypadkiem przy prowadzeniu tej działalności. Tak też wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 lipca 2009 r. (sygn. akt I UK 55/09) stwierdzając ponadto, że: "(…) Odbywanie drogi do domu po zakończeniu czynności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie jest wykonywaniem zwykłych czynności związanych z prowadzeniem tej działalności, a tylko zdarzenie zaistniałe w tych ostatnio wymienionych okolicznościach może być zakwalifikowane jako wypadek przy prowadzeniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 3 ust. 3 pkt 8 w związku z art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.". Warto jednak zauważyć, że tego rodzaju nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do domu po zakończeniu czynności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, może być uznane za wypadek w drodze z pracy do domu uregulowany w art. 57b ustawy emerytalnej. W tym przypadku przysługują jednak świadczenia z ubezpieczenia chorobowego, a to oznacza, że ZUS wypłaci zasiłek w wysokości 100% podstawy tylko wtedy, gdy przedsiębiorca przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu. Przy czym osobom prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym oraz członkom ich rodzin nie przysługują świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego, w razie wystąpienia w dniu wypadku zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 6,60 zł do czasu spłaty całości zadłużenia. Wyłączenie to wynika wprost z art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy wypadkowej.
| Ważne: Przedsiębiorca posiadający zaległości wobec ZUS z tytułu składek na kwotę przekraczającą 6,60 zł, nie otrzyma świadczeń z tytułu wypadku przy prowadzeniu działalności z ubezpieczenia wypadkowego do czasu ich uregulowania. |
Uregulowanie zadłużenia w ciągu 6 miesięcy od dnia wypadku spowoduje, że ZUS wypłaci zasiłek chorobowy od pierwszego dnia niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem. Przekroczenie tego terminu wpłynie na przedawnienie prawa do świadczeń wypadkowych.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
