Terminy wydawania świadectw pracy

Pracownik jest zatrudniony w tutejszej firmie na podstawie kilku kolejnych umów terminowych, z których pierwszą podpisano w okresie obowiązywania pakietu antykryzysowego. Ostatnia z tych umów rozwiąże się po upływie łącznie 24-miesięcznego okresu. Kiedy powstanie obowiązek wystawienia świadectwa pracy?

Generalnie w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca obowiązany jest wydać pracownikowi niezwłocznie świadectwo pracy. Reguła ta nie obowiązuje tylko w przypadku kontynuowania zatrudnienia na podstawie umów terminowych, co jednak dotyczy umów zawieranych od 21 marca 2011 r. Tego dnia weszła bowiem w życie ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy (Dz. U. nr 36, poz. 181), dalej nowela, zmieniająca treść art. 97 K.p. W stanie prawnym obowiązującym przed zmianą, tj. do 20 marca 2011 r., gdy następowało rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem, z którym dotychczasowy pracodawca nawiązywał kolejną umowę o pracę bezpośrednio po rozwiązaniu poprzedniej, obowiązany był do wydania pracownikowi świadectwa pracy tylko na jego żądanie. Po tej dacie, w myśl zmienionego art. 97 § 1¹ K.p., jeżeli pracownik pozostaje w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na okres próbny, na czas określony, na czas wykonania określonej pracy, pracodawca jest zobligowany do wydania pracownikowi świadectwa pracy obejmującego zakończone okresy zatrudnienia na podstawie takich umów, zawartych w okresie 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z tych umów. Świadectwo pracy należy wydać w dniu upływu ww. terminu. W przypadku gdy umowa terminowa zostanie zawarta na okres 24 miesięcy, to zawsze wystąpi obowiązek wydania świadectwa po jej zakończeniu. Jeżeli jednak rozwiązanie umowy o pracę nawiązanej przed upływem 24 miesięcy, przypada po upływie tego terminu, świadectwo pracy wydaje się w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia takiej umowy o pracę.

Podobne stanowisko (z nieco inną argumentacją) prezentuje Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Zdaniem resortu zmienione regulacje nie odnoszą się wprost do terminu wydania "zbiorczego świadectwa pracy", w przypadku gdy przed upływem 24 miesięcy pracodawca nie zamierza zawierać z pracownikiem kolejnej terminowej umowy o pracę lub zawrze z nim umowę o pracę na czas nieokreślony. W ocenie Ministerstwa, w takiej sytuacji nie ma jednak przeszkód prawnych aby pracodawca, w związku z zakończeniem zatrudniania pracownika na podstawie terminowych umów o pracę, wcześniej wydał mu "zbiorcze świadectwo pracy" obejmujące okres (okresy) zatrudnienia na podstawie takiej umowy (takich umów). Wcześniejsza realizacja przez pracodawcę ustawowego obowiązku nie pogarsza bowiem sytuacji prawnej pracownika.

Należy dodać, że pracownik, z którym zatrudnienie jest kontynuowane na podstawie terminowych umów o pracę może w każdym czasie żądać wydania:

• świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem każdej z tych umów o pracę lub
   
• świadectwa pracy dotyczącego łącznego okresu zatrudnienia na podstawie takich umów, przypadającego przed zgłoszeniem żądania.

Pracodawca jest obowiązany wydać świadectwo pracy w ciągu 7 dni od dnia złożenia pisemnego wniosku pracownika.

Wydając zbiorcze świadectwo pracy należy wskazać w jego treści okresy zatrudnienia terminowego. Kwestię tę rozstrzyga załącznik do rozporządzenia w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania. Jak wynika ze "Sposobu wypełniania świadectwa pracy" zawartego w tym załączniku - w ustępie 1 druku omawianego dokumentu pracodawca wykazuje również okresy poprzedniego zatrudnienia u tego pracodawcy na podstawie umowy na okres próbny, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, jeśli nie wydał świadectwa pracy w związku rozwiązaniem poprzedniej umowy lub poprzednich umów, zgodnie z art. 97 § 1³ K.p. Może to nastąpić poprzez wymienienie tych umów ze wskazaniem ich rodzaju i czasu trwania.

Pracodawca zatrudnia pracownika na podstawie umów o pracę na czas określony:

• od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 r.,
   
• od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 r.,
   
• od 1 stycznia do 31 grudnia 2013 r.

Pierwszą umowę zawarto przed wejściem w życie noweli, kiedy to istniał (przy kontynuacji zatrudnienia) obowiązek wydania świadectwa pracy tylko na żądanie pracownika. Dwie następne umowy zawarte pod rządami nowych przepisów obejmą zakończone okresy zatrudnienia trwającego łącznie 24 miesiące. Zbiorcze świadectwo pracy powinno zostać wydane w dniu upływu 24-miesięcznego terminu liczonego od momentu zawarcia pierwszej z tych dwóch umów, tj. w dniu 31 grudnia 2013 r. z podaniem w nim całego okresu zatrudnienia.

Strony zawierały następujące umowy o pracę na czas określony:

• od 1 kwietnia do 31 grudnia 2011 r.,
   
• od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 r.,
   
• od 1 stycznia do 31 grudnia 2013 r.

Wszystkie umowy zawarto w aktualnym stanie prawnym. Obowiązek wydania świadectwa pracy wystąpi dopiero po zakończeniu ostatniej umowy terminowej, tj. 31 grudnia 2013 r. Umowa ta trwa bowiem w dniu upływu 24-miesięcznego okresu (31 marca 2013 r.), a termin jej zakończenia przypada po nim.

Pracodawca zatrudniał pracownika na podstawie umów na czas określony:

• od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 r.,
   
• od 1 stycznia do 21 sierpnia 2012 r.

Bezpośrednio po zakończeniu drugiej umowy zawarł z tym samym pracownikiem umowę o pracę na czas nieokreślony.

W związku z zawarciem umowy na czas nieokreślony pracodawca miał obowiązek wydać w dniu 21 sierpnia 2012 r. świadectwo pracy za poprzedzające ją okresy zatrudnienia na podstawie umów terminowych, tj. od 1 stycznia 2011 r. do 21 sierpnia 2012 r.