Pracodawca prowadzący kilka sklepów na terenie gminy zamierza przenieść dwóch pracowników do pracy w innej miejscowości. Czy możliwe jest powierzenie tej pracy w trybie art. 42 § 4 K.p.?
W sytuacji opisanej w pytaniu, pracodawca nie może powierzyć wykonywania pracy w innej miejscowości opierając się na powołanej regulacji prawnej.
Na podstawie art. 42 § 4 K.p. w uzasadnionych przypadkach pracodawca może powierzyć pracownikowi inną pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym w formie polecenia służbowego, bez dokonywania wypowiedzenia zmieniającego. Nowe obowiązki muszą odpowiadać kwalifikacjom pracownika i nie mogą powodować obniżenia jego wynagrodzenia. Z brzmienia przepisu wynika, że dopuszczalne jest powierzenie pracownikowi innej pracy. Nie daje on jednak podstaw do powierzenia pracownikowi pracy w innej miejscowości.
Przenosząc pracowników do pracy w miejscowości niewymienionej w treści umowy o pracę jako miejsce świadczenia pracy, pracodawca może skorzystać z innych instytucji prawnych, które znajdą zastosowanie w zależności od okoliczności faktycznych. Jeśli pracownik ma zostać przeniesiony na krótki okres, pracodawca może go delegować w podróż służbową, wypłacając stosowne świadczenia takie jak diety, zwrot kosztów przejazdu i dojazdu oraz zakwaterowania. W przypadku gdy zmiana miejsca pracy ma trwać dłużej, to można ją wprowadzić za porozumieniem stron aneksem do umowy o pracę, albo przy braku zgody pracownika w trybie wypowiedzenia zmieniającego.
Ważne: Zmiana miejsca pracy jako istotnego elementu umowy o pracę wymaga, w razie braku zgody pracownika, wypowiedzenia zmieniającego (por. wyrok SN z dnia 18 maja 1964 r., sygn. akt I PR 189/64, OSNC 1965/3/44). |
Każdą odpowiadającą stronom umowy o pracę zmianę jej warunków można wdrożyć przez podpisanie aneksu do tej umowy. Jednak przepisy Kodeksu pracy nie regulują kwestii modyfikacji umów o pracę za pomocą aneksów. W tej sytuacji z mocy art. 300 K.p. stosuje się do niej przepisy Kodeksu cywilnego. Według art. 77 § 1 K.c. uzupełnienie lub zmiana umowy wymagają zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały dla jej zawarcia. Dlatego też aneks do umowy, podobnie jak sama umowa o pracę, powinien zostać zawarty w formie pisemnej. Postanowienia aneksu wchodzą w życie od daty określonej w aneksie, a w przypadku braku wskazania tej daty w jego treści - od dnia podpisania aneksu. Jeśli pracownik nie wyraża zgody na zmianę umowy o pracę, pracodawca może wypowiedzieć mu warunki pracy.
Warunki pracy i płacy, które zostały sprecyzowane w treści umowy o pracę mogą zostać zmienione jednostronnie przez pracodawcę w trybie ich wypowiedzenia na podstawie art. 42 § 1 K.p. (tzw. wypowiedzenie zmieniające). Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 września 2011 r. (sygn. akt III PK 14/11), instytucją wypowiedzenia zmieniającego można objąć zarówno warunki pracy i płacy, jak i jeden z tych elementów treści stosunku pracy. Zmiana musi być jednak istotna, bowiem wszelkie inne modyfikacje warunków zatrudnienia mieszczą się w kręgu uprawnień kierowniczych pracodawcy. Poza tym powinna być ona niekorzystna dla pracownika, gdyż poprawa warunków pracy i płacy nie wymaga zastosowania trybu wypowiedzenia. Na temat wypowiedzenia piszemy w następnym artykule.
|