Przed laty z zakładu A wyodrębniono spółkę B. Wraz z częścią majątku przekazano do tej spółki na podstawie art. 231 K.p. część pracowników. Strony zawarły jednak umowę o prowadzeniu wspólnej działalności socjalnej, w wyniku czego zaniechano podziału środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Zakład A wypowiedział obecnie tę umowę i odmawia wydania części środków spółce B. Czy ma słuszność?
Przepisy pozwalające na prowadzenie wspólnej działalności socjalnej nie regulują sposobów gromadzenia środków na rachunku zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, dalej Funduszu, prowadzonego przez więcej niż jeden zakład, a w przypadku zaprzestania wspólnej działalności socjalnej - ich podziału. Regulacje z tego zakresu powinny być przedmiotem uzgodnień stron, zawartych w umowie o wspólnej działalności socjalnej. Prawidłowość stanowiska strony odmawiającej przekazania części środków po zaprzestaniu tej działalności należy oprzeć na postanowieniach tego dokumentu.
W okolicznościach opisanych w pytaniu należy wyodrębnić dwa zdarzenia prawne, wymagające podjęcia odrębnych czynności przez strony. Po pierwsze dokonanie podziału środków Funduszu z powodu przekazania pracowników, a po drugie zawarcie umowy w sprawie wspólnej działalności socjalnej.
W razie przejścia części zakładu pracy na pracodawcę zobowiązanego do tworzenia Funduszu, Fundusz pracodawcy przejmującego zwiększa się, w części przypadającej na liczbę przejmowanych pracowników, o równowartość środków pieniężnych Funduszu pracodawcy przekazującego, skorygowanych odpowiednio o należności i zobowiązania Funduszu - według stanu na ostatni dzień miesiąca, w którym następuje przejście.
Tak wynika z art. 7 ust. 3b ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. nr 70, poz. 335 z późn. zm.), dalej ustawy.
| Ważne: Przekazanie środków Funduszu w przypadku przejęcia pracowników przez nowego pracodawcę na zasadach określonych w art. 231 K.p., powinno nastąpić w terminie 30 dni od daty przejścia części zakładu pracy, chyba że porozumienie pracodawców stanowi inaczej (art. 7 ust. 3d ustawy). |
Sygnalizujemy, że w piśmiennictwie można spotkać pogląd, iż powołany przepis nie obliguje pracodawcy przekazującego pracowników do przekazania wraz z nimi części środków Funduszu. Z brzmienia przepisu wynika jedynie obowiązek zwiększenia Funduszu pracodawcy przejmującego o wskazaną w przepisie równowartość. Źródłem finansowania tego zwiększenia powinny być natomiast środki obrotowe pracodawcy przejmującego. Z opinią tą nie można się jednak zgodzić. Artykuł 7 ust. 3d ustawy regulując termin przekazania środków przesądza jednocześnie, iż operacja ta polega na wyodrębnieniu właściwej kwoty przez zainteresowanych pracodawców i jej przekazaniu. Potwierdza to także zagwarantowana w przepisie możliwość porozumienia się pracodawców w sprawie innego terminu przekazania środków Funduszu.
Przepisy nie regulują natomiast zasad postępowania w sytuacji, gdy pracodawca przejmujący część pracowników nie jest zobowiązany do tworzenia Funduszu. Z powyższego należy wywieść, że w takiej sytuacji środki nie są przekazywane.
Jeżeli pracodawca przejmujący był zobowiązany do tworzenia Funduszu, to należy uznać, że strony uchybiły dyspozycji zawartej w art. 7 ust. 3b ustawy. O ile bowiem przepisy ustawy pozwalają na pewne odstępstwa od przekazania części środków Funduszu, to tylko w zakresie terminu przekazania środków, a nie całkowitego zaniechania czynności. Chyba, że strony dokonały wyodrębnienia środków, a następnie na mocy umowy o wspólnej działalności socjalnej pozostawiły je na rachunku Funduszu zakładu A. Jak bowiem stanowi art. 9 ustawy, pracodawcy mogą prowadzić wspólną działalność socjalną na warunkach określonych w umowie. Umowa taka powinna przy tym określać w szczególności przedmiot wspólnej działalności, zasady jej prowadzenia, sposób rozliczeń oraz tryb jej wypowiedzenia i rozwiązania. Natomiast fakultatywnie - warunki odstąpienia od jej stosowania oraz odpowiedzialność stron z tego tytułu. Ocena prawidłowości postępowania pracodawców oraz rozstrzygnięcie kwestii spornych jest możliwe jedynie przy dogłębnej znajomości postanowień tej umowy.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
