W dniu 12 lipca 2024 r. do MRPiPS została skierowana interpelacja poselska nr 3858, w której został poruszony temat związany z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20. TK orzekł w nim, że niezgodny z Konstytucją jest przepis, który pozwala na pomniejszenie świadczenia emerytalnego, gdy dana osoba skorzystała z możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę. W interpelacji pytający wskazują, że według wyliczeń ZUS zmiany związane z wykonaniem wyroku TK mogą objąć około 200 tys. obywateli oraz, że chodzi o:
Mając powyższe na względzie, resortowi zostały zadane pytania: czy trwają prace nad zagwarantowaniem jednolitych zasad zwrotu świadczeń należnych uprawnionym; do kiedy można spodziewać się projektu stosownego aktu prawnego; w jaki sposób obywatele, których emerytury zostały pomniejszone, będą mogli ubiegać się o wypłatę stosownego wyrównania oraz czy MRPiPS planuje przeprowadzić kampanię informacyjną zaadresowaną do osób, o których mowa we wskazanym wyroku TK?
Przypomnijmy, że na wysokość emerytury powszechnej w nowym systemie obliczanej według zreformowanych zasad ma wpływ pobieranie emerytury przysługującej w obniżonym wieku. Z dniem 1 stycznia 2013 r. do art. 25 ustawy o emeryturach i rentach z FUS został bowiem dodany m.in. ust. 1b. Spowodowało to, że ubezpieczonym, którzy pobrali emeryturę na podstawie przepisów art. 26b, art. 46, art. 50, art. 50a, art. 50e, art. 184 tej ustawy lub art. 88 Karty Nauczyciela, podstawę obliczenia emerytury powszechnej pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
TK w wyroku z dnia 4 czerwca 2024 r. orzekł, że art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zakresie, w jakim dotyczy osób, które złożyły wniosek o przyznanie świadczeń, o których mowa w tym przepisie, przed 6 czerwca 2012 r., jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji RP. W pozostałym zakresie TK umorzył postępowanie. Trybunał podkreślił jednak, że w celu zagwarantowania jednolitych zasad zwrotu świadczeń należnych uprawnionym ustawodawca powinien wprowadzić odpowiednie regulacje w tym zakresie.
MRPiPS w odpowiedzi kierowanej do Marszałka Sejmu na interpelację podkreśliło, że resort dostrzega wagę poruszonego w interpelacji problemu i podejmuje działania zmierzające do znalezienia optymalnego mechanizmu jego rozwiązania. Z tego powodu resort z udziałem ZUS podjął analizy prawne i finansowe różnych wariantów rozwiązania problemów zgłaszanych przez świadczeniobiorców, wobec których ZUS zastosował art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, uwzględniając przedstawioną złożoność problemu, skutki społeczne i ekonomiczne, a także potrzebę wyważenia różnych wartości konstytucyjnych.
|