Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne w danym roku kalendarzowym przysługuje osobom, które w dniu 31 marca tego roku mają prawo do jednego ze wskazanych przez ustawodawcę świadczeń, tzw. świadczeń podstawowych. Ich katalog jest długi i co więcej, nie są to tylko świadczenia wypłacane z FUS. Dla przykładu na 13. emeryturę mogą liczyć oprócz emerytów i rencistów również osoby uprawnione do świadczenia przedemerytalnego, renty strukturalnej oraz nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Przy ocenie prawa do 13. emerytury ważną kwestią jest posiadanie prawa do wypłaty świadczenia podstawowego w dniu 31 marca roku, w którym wypłacane jest dodatkowe roczne świadczenie pieniężne. Nie przysługuje ona bowiem osobom, którym prawo to zostało zawieszone na wskazany dzień. Takie zastrzeżenie ustawodawcy powoduje, że w 2024 r. dodatkowe roczne świadczenie otrzymają osoby, które w dniu 31 marca 2024 r. będą miały niezawieszone prawo do świadczenia podstawowego. Przy czym dodatkowe roczne świadczenie pieniężne podlega ponownemu ustaleniu, jeżeli okaże się, że na dzień 31 marca roku, w którym wypłacane jest dodatkowe roczne świadczenie pieniężne:
Jeśli chodzi o wysokość 13. emerytury, to zgodnie z art. 5 ustawy o 13. emeryturze, przysługuje ona w wysokości najniższej emerytury, o której mowa w art. 85 ust. 2 ustawy emerytalnej, obowiązującej od dnia 1 marca roku, w którym wypłacane jest to dodatkowe świadczenie. Co ważne, zupełnie bez znaczenia pozostaje tu wysokość świadczenia podstawowego. Prezes ZUS komunikatem z dnia 14 lutego 2024 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń (Mon. Pol. poz. 133) ogłosił, że od 1 marca 2024 r. kwota najniższej emerytury wynosi 1.780,96 zł.
W 2024 r. wszyscy uprawnieni do 13. emerytury otrzymają więc to dodatkowe świadczenie w wysokości 1.780,96 zł bez względu na wysokość pobieranego świadczenia podstawowego. Co istotne, z kwoty dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego nie dokonuje się potrąceń i egzekucji. Kwota ta podlega jednak opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i składkom na ubezpieczenie zdrowotne. Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne wypłaca się:
W razie zbiegu prawa do więcej niż jednego świadczenia podstawowego, osobie uprawnionej przysługuje jedno dodatkowe roczne świadczenie pieniężne. Ponadto do renty rodzinnej, do której jest uprawniona więcej niż jedna osoba, przysługuje również jedno dodatkowe roczne świadczenie pieniężne, które podlega proporcjonalnemu podziałowi na osoby uprawnione do renty rodzinnej. Przy czym, jeżeli do renty rodzinnej jest uprawniona więcej niż jedna osoba i przynajmniej jedna z nich jest uprawniona do renty socjalnej, dodatkowe roczne świadczenie pieniężne z tytułu renty rodzinnej podlega podziałowi stosownie do liczby osób uprawnionych do renty rodzinnej, z wyłączeniem osoby lub osób uprawnionych do renty socjalnej. Osobie lub osobom wyłączonym z liczby osób uprawnionych do renty rodzinnej przysługuje dodatkowe roczne świadczenie pieniężne z tytułu przysługującego prawa do renty socjalnej.
Decyzje w sprawie dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego wydaje i świadczenie to wypłaca organ wypłacający świadczenie podstawowe. Od decyzji organu wypłacającego przysługują środki odwoławcze.
|