W ramach działalności gospodarczej nabyłem lokal mieszkalny, który stanowi towar handlowy. W czasie poszukiwania nabywcy zamierzam wynająć ten lokal. Czy taka decyzja wpłynie na rozliczenie kosztów i zapisy w podatkowej księdze oraz ujęcie lokalu w spisie z natury?
O przeznaczeniu składników majątku decyduje podatnik. W opisanym przypadku dojdzie do wynajęcia lokalu mieszkalnego stanowiącego towar handlowy. Wynajem będzie trwał do czasu jego sprzedaży. W tych okolicznościach uważamy, że lokal nie traci statusu towaru handlowego. To oznacza brak konieczności korygowania kosztów oraz obowiązek ujęcia lokalu w spisie z natury.
Jak wskazuje treść § 3 pkt 1 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. poz. 2544 ze zm.), towary handlowe to wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym. Do ujmowania kosztów zakupu takich towarów w podatkowej księdze służy kolumna 10 "Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu".
Zakup towarów musi być wpisany do księgi niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży, z uwzględnieniem zasad określonych w art. 22 updof (§ 16 ust. 1 rozporządzenia). Jeśli jednak księga prowadzona jest przez biuro rachunkowe lub na zasadach przewidzianych dla biur rachunkowych, to zapisów w księdze dokonuje się chronologicznie, w czasie zapewniającym prawidłowe i terminowe rozliczenie z budżetem, lecz nie później niż do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni (§ 27 ust. 1 rozporządzenia).
Podatnik może w każdym momencie podjąć decyzję o zmianie przeznaczenia nabytych towarów handlowych. Na tę okoliczność powinien sporządzić odpowiedni dokument, który będzie odpowiadał wymogom z § 11 ust. 3 pkt 3 rozporządzenia określonym dla dowodów księgowych. Oznacza to, że dokument powinien zawierać co najmniej:
Dowód taki będzie podstawą do dokonania stosownych zapisów w podatkowej księdze, w szczególności skorygowania kosztów ujętych w kolumnie 10 poprzez ich zmniejszenie (zapis na czerwono lub ze znakiem minus) o wartość towarów handlowych, których przeznaczenie zmieniono. Przekwalifikowanie składników nabytych pierwotne w celu odsprzedaży spowoduje też, że nie będą one podlegały ujęciu w spisie z natury, o którym mowa w § 24 ust. 1 rozporządzenia.
Zmiana sposobu wykorzystania składników majątku początkowo kwalifikowanych jako towary handlowe nie musi oznaczać całkowitego wyłączenia kosztów ich nabycia z kosztów uzyskania przychodów. Analiza podatkowa skutków podjętych działań wymaga uwzględnienia dalszego sposobu wykorzystania tych składników. Jeśli więc będą one nadal wykorzystywane na potrzeby firmy, np. na cele reklamowe, to koszt ich nabycia powinien zostać przeniesiony do kolumny 13 "pozostałe wydatki".
W kolumnie 13 wpisuje się również m.in. odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej środków trwałych. Będzie tak, jeżeli towar handlowy zostanie przekwalifikowany na środek trwały. Wówczas zajdzie konieczność jego wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (§ 5 rozporządzenia).
Trzeba zauważyć, że do organów podatkowych należy kontrolowanie prawidłowości rozliczenia podatku dochodowego przez podatników prowadzących działalność gospodarczą. Zatem są one uprawnione do dokonywania oceny, czy podatnik prawidłowo ewidencjonuje i rozlicza koszty nabycia składników majątku, zależnie od ich statusu. Jednak nie jest ich rolą decydowanie za podatnika o przeznaczeniu tych składników. Uważamy zatem, że do czasu gdy sam podatnik nie dokona w sposób wyraźny (protokół, zapisy w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych) przekwalifikowania lokalu będącego towarem handlowym na środek trwały, zawarcie umowy najmu nie może być uznane za zmianę jego przeznaczenia. Nie ma przy tym znaczenia, czy wynajem lokalu będzie trwał dłużej czy krócej niż rok, bowiem przepisy nie uzależniają kwalifikowania składników majątku jako towarów handlowych od czasu ich pozostawania w dyspozycji podatnika. Zatem, w naszej ocenie, w opisanym przypadku pomimo wynajęcia lokalu jego status jako towaru handlowego nie ulegnie zmianie. To oznacza, że podatnik nie będzie obowiązany do korygowania zapisów w podatkowej księdze. Będzie musiał ująć lokal w spisie z natury sporządzanym na koniec roku podatkowego, jeśli nadal będzie on pozostawał na stanie firmy.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
