Połączenie wychowywania dzieci z pracą zawodową nigdy nie było łatwe, zwłaszcza w rodzinach wielodzietnych. Bywało, że rodzic (z reguły matka) musiał zrezygnować z tej pracy, czasami tylko na pewien czas, a niekiedy na dłużej, co w efekcie po latach utrudniało powrót do aktywności zawodowej. Zdarza się więc, że na starość, jeśli w ogóle ma prawo do swojego świadczenia, to jest ono tak niskie, że nie pozwala na godne życie. Ustawodawca postanowił wspomóc finansowo takie osoby, jednak pod kilkoma warunkami.
Chcąc zapewnić niezbędne środki utrzymania osobom, które ze względu na wychowywanie dzieci:
ustawodawca z dniem 1 marca 2019 r. wprowadził rodzicielskie świadczenie uzupełniające.
Przyznawane jest ono odpowiednio przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub - gdy osoba uprawniona legitymuje się okresami podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i nie pobiera emerytury lub renty wyłącznie z ZUS - Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Wysokość świadczenia nie może być wyższa od najniższej emerytury, a więc obecnie od 1.200 zł. W przypadku pobierania emerytury lub renty, w wysokości niższej od najniższej emerytury, świadczenie stanowi dopełnienie jej wysokości do tej wartości. Kwota rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego jest wówczas równa różnicy pomiędzy najniższą emeryturą a wysokością pobieranej emerytury albo renty.
Świadczenie podlega corocznie waloryzacji na zasadach i w terminie wskazanym dla waloryzacji emerytur i rent przysługujących na podstawie przepisów emerytalnych. Przy czym po waloryzacji:
nadal nie może być wyższa od najniższej emerytury.
Aby otrzymać omawiane świadczenie, trzeba spełnić warunki określone w art. 3 ustawy o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym.
Przede wszystkim zostało ono przewidziane dla:
Stąd też potoczna nazwa tego świadczenia "Mama 4+"
Co istotne, uprawnienia do świadczenia może dać wychowywanie nie tylko dziecka własnego, ale i dziecka:
Przy czym może być ono przyznane, o ile dana osoba:
oraz nie zachodzą negatywne przesłanki nabycia do niego uprawnień (patrz ramka).
Świadczenie Mama 4+ przysługuje pod warunkiem zamieszkiwania na terytorium RP w trakcie jego pobierania.
W celu uzyskania prawa do świadczenia Mama 4+ konieczne jest wystąpienie do jednostki organizacyjnej odpowiednio ZUS lub KRUS ze stosownym wnioskiem, który powinien zawierać:
Do wniosku należy dołączyć:
Szczegółowo kwestię tę reguluje art. 4 ustawy o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym.
Do ZUS wniosek o rodzicielskie świadczenie uzupełniające oraz wymagane oświadczenie można złożyć na formularzach ERSU i ERU.
Druki ERSU i ERU dostępne są w serwisie druki.gofin.pl, w dziale Zasiłki i świadczenia.
W przypadku nieprzedstawienia wymaganych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych Prezes ZUS lub KRUS wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia braków w terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia otrzymania wezwania, z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje wydanie decyzji o odmowie przyznania prawa do świadczenia. Natomiast osoba, której przyznano prawo do świadczenia, jest obowiązana do informowania organu rentowego o wszelkich zmianach mających wpływ na prawo do świadczenia lub wysokość wypłacanego świadczenia i przedkładania żądanych środków dowodowych. Utrudnianie wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy może skutkować wstrzymaniem wypłaty świadczenia do chwili podjęcia współpracy z organem.
Powyższe nie dotyczy sytuacji, gdy organ rentowy ma możliwość ustalenia we własnym zakresie okoliczności będących podstawą przyznania i wypłaty świadczenia.
Przyznanie lub odmowa przyznania prawa do świadczenia następuje w drodze decyzji, od której przysługuje prawo do wniesienia do organu, który wydał decyzję, wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy na zasadach dotyczących decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra.
Osoby, które spełniają warunki do uzyskania świadczenia Mama 4+, w tym osiągnęły wymagany wiek (odpowiednio 60 lub 65 lat) nie powinny zwlekać z wystąpieniem o to świadczenie. Prawo do niego powstaje bowiem nie wcześniej niż od pierwszego dnia miesiąca, w którym wydano decyzję o jego przyznaniu.
Negatywne przesłanki nabycia prawa do świadczenia Mama 4+ Świadczenie Mama 4+ nie przysługuje osobie:
Ponadto Prezes ZUS lub Prezes KRUS może odmówić przyznania świadczenia:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 31.01.2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dz. U. poz. 303 ze zm.)
|