Problem emerytur czerwcowych jest w zasadzie powszechnie znany. Po dwukrotnej ingerencji ustawodawcy do rozwiązania pozostaje kwestia wysokości świadczeń dla grupy emerytów oraz rencistów rodzinnych, których świadczenia zostały ukształtowane w mniej korzystny sposób wskutek przejścia przez nich na emeryturę albo rentę rodzinną w czerwcu w latach 2009-2019.
Jak wynika z Wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, rząd przygotowuje projekt ustawy o ustaleniu wysokości emerytur i rent rodzinnych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznanych w czerwcu w latach 2009-2019 (druk nr UD160). Jej celem jest zrównanie sytuacji świadczeniobiorców, którym przyznano emeryturę lub rentę rodzinną w czerwcu w latach 2009-2019, ze świadczeniobiorcami, którym przyznano świadczenie w kolejnych latach. Proponowane zmiany polegają na tym, że w przypadku ustalenia wysokości emerytury według nowych zasad w czerwcu danego roku w latach 2009-2019 waloryzacji kapitału początkowego i składek, zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego, dokonuje się w taki sam sposób, jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju danego roku, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego. W przypadku osoby, której przyznano emeryturę lub rentę rodzinną w czerwcu w latach 2009-2019, wysokość emerytury lub renty rodzinnej, na jej wniosek złożony do ZUS, podlegałaby ponownemu ustaleniu. W celu obliczenia wysokości emerytury lub renty rodzinnej, która miałaby zostać na bieżąco wypłacana świadczeniobiorcy od daty złożenia wniosku, emeryturę lub rentę rodzinną ZUS ustaliłby na dzień jej przyznania w czerwcu w latach 2009-2019, z uwzględnieniem przepisów art. 25a ust. 2 pkt 2 oraz ust. 2a i ust. 2b ustawy emerytalnej, w brzmieniu obowiązującym od 18 września 2021 r. Oznacza to, że ZUS ponownie ustali wysokość świadczenia w dacie jego przyznania, z zastosowaniem rozwiązania, że waloryzacji składek dokonuje się w taki sam sposób jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju danego roku, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego. Tak ustalona wysokość emerytury i renty rodzinnej podlegałaby następnie waloryzacji na zasadach, jakie obowiązywały po dniu przyznania emerytury lub renty rodzinnej. Emerytura lub renta rodzinna w nowej wysokości, uwzględniającej opisane obliczenie, przysługiwałaby od miesiąca złożenia wniosku do ZUS. Proponuje się też, aby świadczeniobiorca mógł złożyć wniosek w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy. ZUS natomiast wydawałby decyzję w sprawie ustalenia wysokości emerytury lub renty rodzinnej w terminie 60 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji. Postępowanie byłoby zawieszone przez ZUS, w przypadku gdy świadczeniobiorca przed dniem wejścia w życie projektowanej ustawy złożył odwołanie do sądu od decyzji ZUS w przedmiocie ustalenia emerytury lub renty rodzinnej. W przypadku gdy sąd wydał prawomocne orzeczenie kończące postępowanie w tej sprawie, na wniosek emeryta lub rencisty, ZUS podejmie postępowanie zawieszone z tej przyczyny. W sprawach nieuregulowanych w projektowanej ustawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy emerytalnej. Projektodawcy proponują, aby ustawa weszła w życie z dniem 1 czerwca 2025 r.
Co więcej, projekt omawianej ustawy będzie również przewidywać propozycję nowej metody obliczania kwartalnych wskaźników waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie oraz kapitału początkowego, której celem będzie zniesienie sezonowości przy ustalaniu wysokości emerytur i wyeliminowanie obecnie funkcjonujących mniej lub bardziej korzystnych miesięcy przejścia na emeryturę. Obecne kwartalne wskaźniki waloryzacji zewidencjonowanych składek i kapitału początkowego, liczone zgodnie z obowiązującymi przepisami odznaczają się dużymi wahaniami w ciągu roku, co oznacza w konsekwencji zróżnicowanie sytuacji ubezpieczonych w zależności od miesiąca przechodzenia na emeryturę. Stąd też zostanie zaproponowana zmiana metody liczenia kwartalnych wskaźników waloryzacji składek, tak by wyeliminować zjawisko sezonowości przechodzenia na emeryturę i problem miesięcy bardziej lub mniej korzystnych na przejście na emeryturę, podobny do emerytur czerwcowych.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
