Z dniem 1 stycznia 2024 r. weszły w życie zmiany w ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 164), zwanej dalej ustawą pomostową, wprowadzone ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych... (Dz. U. poz. 1667), dalej nowelą. Sygnalizowaliśmy je w UiPP nr 18/2023, str. 20. Poniżej przypominamy najważniejsze z nich.
Zgodnie z art. 4 ustawy pomostowej w nowym brzmieniu, prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
W art. 5-11 ustawy pomostowej dla niektórych prac w szczególnych warunkach/o szczególnym charakterze określono niższy wiek i/lub okres pracy szczególnej niż wskazany wcześniej w myślniku drugim i trzecim. Ponadto w przypadku pracy wymienionej w art. 5, 7 i 9 ustawy pomostowej dodatkowym warunkiem jest odpowiednie orzeczenie o niezdolności do wykonywania prac wymienionych w tych przepisach.
W porównaniu ze stanem prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2023 r. z art. 4 ustawy pomostowej usunięto warunek dotyczący wykonywania przed dniem 1 stycznia 1999 r. prac w szczególnych warunkach lub prac w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej lub art. 32 i 33 ustawy emerytalnej (uchylony pkt 5).
Zwracamy uwagę! Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenie z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (art. 12 ustawy pomostowej).
Postępowanie w sprawie emerytury pomostowej wszczyna się na wniosek pracownika zgłoszony bezpośrednio lub za pośrednictwem płatnika składek w organie rentowym (art. 24 ustawy pomostowej). Zgodnie z art. 5 ust. 1 noweli, do postępowań w sprawie emerytury pomostowej wszczętych na wniosek pracownika i niezakończonych wydaniem decyzji prawomocnej przed dniem 1 stycznia 2024 r. stosuje się art. 4 ustawy pomostowej w nowym brzmieniu.
Wspomnijmy, że na mocy art. 49 ustawy pomostowej, prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:
Emerytura pomostowa ulega zawieszeniu lub zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 103 ust. 3 i art. 103a-106 ustawy emerytalnej (art. 17 ust. 1 ustawy pomostowej). Ponadto zgodnie z nowym brzmieniem art. 17 ust. 4 ustawy pomostowej, zostanie ona zawieszona bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej, na podstawie stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej. Do 31 grudnia 2023 r. na mocy tego przepisu zawieszeniu podlegała emerytura pomostowa, gdy osoba ją pobierająca podejmowała pracę szczególną w ramach stosunku pracy. Obecnie dotyczy też wykonywania pracy szczególnej na podstawie umowy cywilnoprawnej. Zgodnie z art. 5 ust. 2 noweli, do umów cywilnoprawnych zawartych przed dniem wejścia w życie noweli, czyli przed 1 stycznia 2024 r., stosuje się art. 17 ust. 4 ustawy pomostowej, w brzmieniu dotychczasowym. Oznacza to, iż zawieszeniu, bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu podlega emerytura pomostowa pobierana przez emeryta, który zawrze umowę cywilnoprawną od 1 stycznia 2024 r. lub później i na jej podstawie będzie wykonywał pracę szczególną.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
