Świadczenie urlopowe nie ma charakteru powszechnego, bowiem nie wszyscy pracodawcy są uprawnieni do jego wypłaty. Taką możliwość mają pracodawcy spoza sfery budżetowej, którzy zatrudniają mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Warunki wypłacania tego świadczenia określa ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.
Pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć ZFŚS do wysokości i na zasadach określonych w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych lub mogą wypłacać świadczenie urlopowe.
Kwestie dotyczące świadczenia urlopowego uregulowane zostały w art. 3 ust. 4-6 ustawy o ZFŚS. Świadczenie urlopowe wypłaca uprawniony pracodawca raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Wypłaty tego świadczenia należy dokonać nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego. Trzeba wyjaśnić, że wskazana liczba 14 dni urlopu przypadającego na kolejne dni kalendarzowe obejmuje zarówno dni robocze, dni wolne od pracy, niedziele, jak i święta.
Świadczenie urlopowe może być wypłacone pracownikowi tylko raz w roku, nawet gdyby pracownik dwukrotnie korzystał z 14-dniowego urlopu wypoczynkowego. Nieskorzystanie przez pracownika w danym roku kalendarzowym z urlopu w wymiarze 14 kolejnych dni kalendarzowych pozbawia go prawa do tego świadczenia. Niewykorzystane prawo do świadczenia w danym roku kalendarzowym nie przechodzi na rok następny. W przypadku gdy pracownik wykorzystuje urlop wypoczynkowy na przełomie lat kalendarzowych, również musi spełniać warunek wykorzystania co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych, oddzielnie w każdym roku.
Warunkiem uzyskania prawa do świadczenia urlopowego u uprawnionego do jego wypłaty pracodawcy jest:
Przy czym inne regulacje zawarte w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, takie jak np. stosowanie kryterium socjalnego, nie obejmują świadczenia urlopowego. Nie jest więc wymagane np. zaświadczenie o dochodach.
Wysokość świadczenia urlopowego nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego dokonywanego na Fundusz, odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika. W przypadku pracowników zatrudnionych w normalnych warunkach oraz pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze - w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych - wysokość tego świadczenia ustala się w proporcji do wymiaru ich czasu pracy (przykład). Pracownicy młodociani mają prawo do pełnej wysokości świadczenia, bez względu na wielkość etatu (art. 3 ust. 4 ustawy o ZFŚS). Wysokości świadczenia urlopowego w 2018 r. w zależności od rodzaju zatrudnienia i wielkości etatu przedstawia tabela.
Ustawa o ZFŚS przewiduje maksymalną dopuszczalną wysokość świadczenia urlopowego. Pozwala to pracodawcy na określenie w przepisach zakładowych niższej jego wysokości niż wynikająca z odpisów na Fundusz wskazanych w ustawie o ZFŚS. Nie może ono jednak przekroczyć maksymalnej wysokości odpisów określonych w tej ustawie.
Przykład W firmie pozabudżetowej zatrudniającej poniżej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty wypłacane jest świadczenie urlopowe. Pracownik zatrudniony na 3/4 etatu w okresie od 26 marca do 8 kwietnia 2018 r. będzie pierwszy raz w bieżącym roku korzystał z urlopu wypoczynkowego. Świadczy on pracę w tzw. normalnych warunkach. Spełni on warunek korzystania z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych, pomimo że w okresie tym przypadają dwa dni świąt (Wielkanoc 1 i 2 kwietnia br.). Spełnia on też drugi warunek, czyli posiadanie statusu pracownika. Pracodawca będzie zatem obowiązany do wypłaty temu pracownikowi świadczenia urlopowego nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego, czyli 23 marca 2018 r. (przyjmując, że sobota i niedziela są w zakładzie dniami wolnymi). Świadczenie urlopowe ustalone proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika wyniesie 889,25 zł, tj. 1.185,66 zł × 3/4 etatu. |
Wysokość świadczenia urlopowego w 2018 r. przy założeniu, że odpowiada ono wysokości odpisu podstawowego na ZFŚS |
||
Dla pracownika zatrudnionego w tzw. normalnych warunkach |
na pełny etat | 1.185,66 zł |
na 1/2 etatu | 592,83 zł | |
na 1/4 etatu | 296,42 zł | |
na 3/4 etatu | 889,25 zł | |
Dla pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze |
na pełny etat | 1.580,89 zł |
na 1/2 etatu | 790,45 zł | |
na 1/4 etatu | 395,22 zł | |
na 3/4 etatu | 1.185,67 zł | |
Dla pracownika młodocianego w zależności od roku nauki |
w I roku nauki | 158,09 zł |
w II roku nauki | 189,71 zł | |
w III roku nauki | 221,32 zł |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2191 ze zm.)
|