Na stronie internetowej Ministerstwa Finansów (www.mf.gov.pl) ukazał się list ostrzegawczy skierowany do wszystkich podatników VAT dokonujących obrotu towarami z branży elektronicznej. Z listu wydanego wspólnie przez Ministerstwo Finansów i Ministerstwo Gospodarki wynika, że obszarem szczególnie narażonym na wyłudzanie nienależnego zwrotu VAT lub unikanie zapłaty należności budżetowych z tego tytułu jest rynek produktów elektronicznych, w szczególności: telefonów komórkowych, tabletów, konsoli do gier itp.
W liście przedstawiono przykładowy opis mechanizmu postępowania stosowany w procederze oszustwa. Jak czytamy, charakterystyczną cechą zjawiska jest wykorzystanie w łańcuchu transakcji podmiotu pełniącego rolę tzw. "znikającego podatnika". Podmiot taki nie odprowadza należnego podatku do budżetu, a jednocześnie tworzy na dalszym etapie formalne podstawy do żądania jego zwrotu.
Pierwszy podmiot (znikający podatnik), rejestruje swoją działalność w tzw. "wirtualnym biurze". Nie wykonuje on tam żadnych czynności, jak również niemożliwym jest skontaktowanie się z osobą go reprezentującą.
Jak czytamy: "(…) podmiot dokonuje szybkiej (najczęściej w tym samym lub kolejnym dniu) sprzedaży towaru do kolejnych podmiotów – ogniw łańcucha. Podmioty te formalnie spełniają obowiązki związane z rozliczeniami podatku od towarów i usług. Ich głównym celem nie jest jednak zysk na transakcji w rozumieniu rynkowym, a jedynie wydłużenie łańcucha obrotu. Często są to spółki specjalnie w tym celu utworzone. Rolę taką, świadomie lub w wyniku niezamierzonego uczestnictwa mogą pełnić także prawidłowo działający przedsiębiorcy. Finalnie towar trafia do ostatniego, w łańcuchu krajowych dostaw, podmiotu. Ten dokonuje ponownej sprzedaży towaru za granicę w ramach eksportu lub wewnątrzwspólnotowej dostawy przy zastosowaniu preferencyjnej stawki VAT 0% i występuje o bezpośredni zwrot podatku, który faktycznie nie został zapłacony na wcześniejszym etapie obrotu. W innym przypadku towar, po cenie zaniżonej o wartość VAT, który nie został nigdy na wcześniejszych etapach obrotu odprowadzony w wyniku zastosowania oszukańczego mechanizmu, trafia na rynek. (…)"
Istotną rolę – jak wskazano – w obrocie towarami elektronicznymi odgrywają centra logistyczne. Towar jest tam przechowywany praktycznie przez cały czas, od etapu "znikającego podatnika" poprzez kolejne etapy obrotu, niezależnie od ilości firm uczestniczących w łańcuchu transakcji. Ponadto zmiany kolejnych właścicieli odbywają się w bardzo krótkim czasie (do kilkunastu minut w ciągu dnia). Fizycznie sprzęt elektroniczny wywożony jest z centrum logistycznego na jednym z ostatnich etapów obrotu i trafia do magazynu ostatniego podmiotu skąd w ramach WDT jest wywożony za granicę.
W związku z powyższym, Ministerstwa zachęcają podmioty z branży elektronicznej do zachowania szczególnej ostrożności przy podejmowaniu decyzji handlowych. Zwracają uwagę, aby przed zakupem sprzętu elektronicznego, podatnicy rzetelnie oceniali wiarygodność kontrahenta i rzeczywisty charakter transakcji oraz kierowali się standardami biznesowymi, z uwzględnieniem specyfiki rynku i realiów ekonomicznych.
Szczególną uwagę zalecają w sytuacji, gdy dostawcą jest nowo powstała firma, prowadzona w wynajętym mieszkaniu i oferująca towary w dużych ilościach po okazyjnej, zazwyczaj bardzo niskiej cenie.
Nadmienić także należy, że sygnałem ostrzegawczym dla nabywcy – co do nierzetelnego kontrahenta – powinno być m.in. również to, że sprzedawca nie dąży do zawarcia kontraktu handlowego przewidującego dłuższą współpracę, wskazując przy tym podmioty, od których towar można kupić i je odsprzedać. Towary te często nie są ubezpieczone, mimo ich wysokiej wartości, zapłata za nie dokonywana jest przelewem na rachunki bankowe w krajach trzecich, zaś sam towar przechowywany jest w tym samym centrum logistycznym, a nie pod adresem sprzedawcy.
Dokonując transakcji handlowych, m.in. także w obrocie elektroniką należy pamiętać, że zgodnie np. z wyrokiem NSA z 5 lutego 2014 r., sygn. akt I FSK 1747/12 podatnik, który miał świadomość uczestnictwa w nielegalnym procederze (z tytułu nabycia towarów, które w krótkim czasie były przedmiotem sprzedaży w łańcuchu dostaw) nie ma prawa do odliczenia VAT naliczonego.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
