Kilka lat temu podpisaliśmy z mężem intercyzę wprowadzając ustrój rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków. Chciałabym już teraz, aby nasze dorobki zostały wyrównane. Kiedy dokładnie mogę domagać się od męża stosownego świadczenia? W jaki sposób oblicza się wysokość dorobku każdego z małżonków?
Na tę chwilę nie ma możliwości żądania wyrównania dorobków. Czytelniczka nie wspomina bowiem nic o tym, aby rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków ustała. Wspomniany ustrój majątkowy polega na tym, że do czasu jego ustania małżonkowie postępują jak w "zwykłej" rozdzielności majątkowej. Istota rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków sprowadza się właśnie do tego, że poza zwykłą rozdzielnością zawiera ona w sobie prawo do żądania wyrównania dorobków, ze strony tego małżonka, który dorobił się mniejszego majątku. Takie roszczenie można przedstawić dopiero po ustaniu tej rozdzielności.
Dorobek oblicza się według stanu majątku z chwili ustania rozdzielności majątkowej i według cen z chwili rozliczenia.
Wyrównanie dorobków może nastąpić poprzez zapłatę określonej sumy pieniężnej bądź przez przeniesienie określonego prawa. W normalnych okolicznościach żądanie wyrównania dorobków określane jest w takiej wysokości, aby dorobki małżonków wyrównały się. Dorobkiem każdego z małżonków jest wzrost wartości jego majątku po zawarciu tej umowy majątkowej. Stanowi o tym art. 513 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.). Nie należy więc utożsamiać "dorobku" z całym majątkiem małżonka. Dorobek to tylko ta część jego majątku, która przyrosła od chwili zawarcia umowy rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków. Może się zdarzyć, że wyrównać dorobek będzie musiał małżonek o mniejszym majątku, który w ostatnim czasie (od podpisania intercyzy) zgromadził większy majątek. Jeżeli umowa majątkowa nie stanowi inaczej, przy obliczaniu dorobków pomija się przedmioty majątkowe nabyte przed zawarciem umowy majątkowej, a dolicza się wartość m.in. darowizn dokonanych przez jednego z małżonków czy nakładów i wydatków na majątek jednego małżonka z majątku drugiego małżonka.
Szczególny przepis stanowi, że żądanie wyrównania dorobków może być zmniejszone. Taka możliwość to wyjątek i pojawia się jedynie wtedy, gdy istnieją ku temu ważne powody (art. 514 K.r.o.). Termin ten ma charakter nieostry, a w przepisach brakuje jego definicji. Chodzi tu jednak wyłącznie o takie zdarzenia, gdy małżonek posiadający mniejszy dorobek dopuścił się jakiegoś rażącego zachowania bądź gdy zaistniały inne szczególne zdarzenia. Z pewnością sama tylko okoliczność, że mniejszy dorobek wynikał z mniejszej ilości pracy zawodowej nie uzasadnia zmniejszenia żądania wyrównania dorobków. Brak pracy mógł być bowiem podyktowany wieloma okolicznościami (ciężką sytuacją na rynku pracy, chorobą, koniecznością opieki nad dziećmi, domem).
|