Jestem czynnym podatnikiem VAT i wykonuję wyłącznie czynności opodatkowane VAT. Na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej kupiłem komputery. Otrzymałem fakturę zakupu na kwotę brutto 17.000 zł. Brak na niej wyrazów "mechanizm podzielonej płatności". Czy mam obowiązek zapłaty z zastosowaniem MPP? Czy mogę odliczyć VAT z tej faktury?
W sytuacji opisanej w pytaniu Czytelnik ma obowiązek zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Ma on prawo odliczyć VAT od dokonanego zakupu na zasadach ogólnych. |
Mechanizm podzielonej płatności (dalej: MPP) to sposób zapłaty za nabyte towary/usługi, który polega na jej rozdzieleniu i uiszczeniu kwoty netto z faktury na rachunek bankowy albo na rachunek w SKOK sprzedawcy (lub rozliczeniu w inny sposób), a kwoty VAT z faktury - na tzw. rachunek VAT. MPP funkcjonuje w wersji dobrowolnej, a także w wersji obligatoryjnej (w określonym ustawowo zakresie).
Podatnik (nabywca), który otrzymał fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury, może zastosować MPP. Natomiast jest on zobowiązany zastosować MPP w przypadku dokonywania płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15.000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej. Do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania. Jeżeli spełnione są ww. przesłanki dotyczące obligatoryjnego MPP, sprzedawca musi umieścić na fakturze wyrazy "mechanizm podzielonej płatności".
Należy zatem zauważyć, że obowiązek zapłaty z zastosowaniem MPP nie zależy od tego, czy sprzedawca zamieści na fakturze wyrazy "mechanizm podzielonej płatności". Nabywca musi weryfikować przedmiot i wartość transakcji w celu ustalenia, czy ma obowiązek zapłaty z zastosowaniem MPP. Tak samo uznało Ministerstwo Finansów (dalej: MF) w objaśnieniach podatkowych z 23 grudnia 2019 r. w sprawie Mechanizmu Podzielonej Płatności. MF podkreśliło, że to nabywca inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. W objaśnieniach tych czytamy:
"(...) obowiązek zapłaty należności z faktury w mechanizmie podzielonej płatności nie jest uzależniony od tego, czy na fakturze zawarto specjalne oznaczenie (wyrazy "mechanizm podzielonej płatności" - przyp. red.). Zatem, nawet jeżeli sprzedawca nie dopełnił obowiązku i nie oznaczył odpowiednio faktury, nabywca i tak ma obowiązek zapłaty kwoty należności za towary lub usługi z załącznika nr 15 (do ustawy o VAT - przyp. red.), jeżeli kwota z faktury jest wyższa niż 15.000 brutto, w mechanizmie podzielonej płatności. (...)"
Biorąc powyższe pod uwagę Czytelnik ma obowiązek zapłaty za fakturę z zastosowaniem MPP. Wartość brutto faktury przekracza bowiem kwotę 15.000 zł (wynosi ona 17.000 zł), a komputery zostały wskazane w poz. 60 załącznika nr 15 do ustawy o VAT. Nie ma znaczenia fakt, że sprzedawca nie umieścił na tej fakturze wyrazów "mechanizm podzielonej płatności".
Ustawa o VAT nie zawiera szczególnych przepisów dotyczących odliczania VAT z faktur, które podlegają zapłacie/wystawieniu zgodnie z uregulowaniami dotyczącymi MPP. W tej sytuacji obowiązują zatem ogólne zasady odliczania VAT.
Czynny podatnik VAT ma prawo do odliczenia VAT w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (przy założeniu, że nie występują okoliczności wskazane w art. 88 ustawy o VAT wykluczające to prawo). Natomiast kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Co do zasady, prawo do odliczenia powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, ale nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę. Jeżeli podatnik nie odliczy VAT w ww. terminie, wówczas może tego dokonać w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych (jeżeli rozlicza VAT miesięcznie) lub w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (jeżeli rozlicza VAT kwartalnie).
Czytelnik ma zatem prawo do odliczenia VAT z faktury, która dokumentuje sprzedaż na jego rzecz komputerów na zasadach ogólnych.
Przykład
Podatnik (rozliczający VAT miesięcznie) kupił w marcu 2021 r. towary służące do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. W tym samym miesiącu otrzymał fakturę, która dokumentowała nabycie towarów wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Wartość brutto faktury przekraczała 15.000 zł. Pomimo ustawowego obowiązku nie została ona oznaczona przez sprzedawcę wyrazami "mechanizm podzielonej płatności". Nabywca ma obowiązek zapłacić kontrahentowi należność z zastosowaniem MPP. Ponadto ma on prawo odliczyć VAT z tej faktury w marcu br. (w kwietniu, maju lub czerwcu br.), gdyż obowiązek podatkowy, w przypadku tej transakcji, powstał w marcu br. i otrzymał on fakturę również w marcu br. |
|