Facebook
Rozlicz prawidłowo swój PIT za 2023 rok
Wyjaśnienia, wskazówki i porady do sporządzania zeznań podatkowych

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Rachunkowość  »  Księgi rachunkowe  »   Opinia biegłego rewidenta o rocznym sprawozdaniu finansowym
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Opinia biegłego rewidenta o rocznym sprawozdaniu finansowym

Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 13 (613) z dnia 1.07.2024

Efektem końcowym prac firmy audytorskiej zatrudnionej do obowiązkowego lub fakultatywnego zbadania rocznego sprawozdania finansowego jest raport zawierający opinię niezależnego biegłego rewidenta o zbadanym sprawozdaniu finansowym. Jest to dokument elektroniczny sygnowany przez biegłego rewidenta kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Wyróżnia się następujące rodzaje opinii: bez zastrzeżeń (niezmodyfikowana), z zastrzeżeniami (zmodyfikowana) oraz negatywną (zmodyfikowana).

W niniejszym artykule omówimy na przykładach poszczególne rodzaje opinii biegłego rewidenta o rocznym sprawozdaniu finansowym oraz wyjaśnimy co powinna zawierać taka opinia. Ponadto wskażemy jakie znaczenie z perspektywy badanej jednostki ma wydanie danej opinii lub odmowa jej wydania.

1. Zawartość sprawozdania z badania oraz opinii biegłego rewidenta

W wyniku przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego biegły rewident sporządza na piśmie sprawozdanie z badania, które powinno zawierać elementy wymienione w art. 83 ust. 3 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1015 ze zm.), zwanej dalej ustawą o biegłych.

Podstawowe elementy sprawozdania z badania

W myśl art. 83 ust. 3 ustawy o biegłych, sprawozdanie z badania zawiera:

1) nazwę i siedzibę firmy audytorskiej, która przeprowadziła badanie;

2) nazwę jednostki, której sprawozdanie finansowe podlegało badaniu;

3) wskazanie, czy przedmiotem badania było roczne sprawozdanie finansowe badanej jednostki, czy też roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej;

4) wskazanie dnia bilansowego sprawozdania finansowego oraz okresów objętych sprawozdaniem finansowym podlegającym badaniu;

5) wskazanie zasad rachunkowości i sprawozdawczości finansowej zastosowanych przy sporządzeniu sprawozdania finansowego podlegającego badaniu (ustawa o rachunkowości, MSR);

6) opis zakresu badania, w tym wskazanie standardów badania, według których przeprowadzono badanie (wskazanie w szczególności ustawy o biegłych oraz właściwych norm wykonywania zawodu i etyki);

7) imię i nazwisko biegłego rewidenta, podpisującego sprawozdanie z badania oraz jego numer w rejestrze;

8) opinię biegłego rewidenta o tym, czy sprawozdanie finansowe przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego badanej jednostki zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami dotyczącymi rachunkowości i sprawozdawczości finansowej, a także przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości;

Uwaga: Opinia biegłego rewidenta jest najważniejszym fragmentem raportu - akapit ją zawierający oznaczany jest w raporcie jako "opinia" (przy opinii niezmodyfikowanej, bez zastrzeżeń), "opinia z zastrzeżeniem" albo "opinia negatywna"; jeśli nie jest możliwe zaopiniowanie sprawozdania, ten element zastępowany jest sformułowaniem "odmowa wyrażenia opinii" (por. art. 83 ust. 5 ustawy o biegłych);

9) opinię biegłego rewidenta o tym, czy badane sprawozdanie finansowe jest zgodne co do formy i treści z przepisami prawa, statutem lub umową (por. uwaga do pkt 8);

10) opinię, czy sprawozdanie z działalności zostało sporządzone zgodnie z przepisami oraz czy jest zgodne z informacjami zawartymi w rocznym sprawozdaniu finansowym;

Uwaga: Element ten wystąpi, gdy istniał obowiązek sporządzenia sprawozdania z działalności; ponieważ nie jest ono częścią składową sprawozdania finansowego, opiniowane jest osobno; stosowny akapit z reguły znajduje się pod koniec sprawozdania biegłego rewidenta; przepisu art. 83 ust. 3 pkt 10 i 11 ustawy o biegłych nie stosuje się do oświadczenia na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 49b ust. 1 ustawy o rachunkowości, i odrębnego sprawozdania na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 49b ust. 9 tej ustawy (por. art. 83 ust. 4 ustawy o biegłych);

11) oświadczenie o tym, czy w świetle wiedzy o jednostce i jej otoczeniu uzyskanej podczas badania stwierdzono istotne zniekształcenia w sprawozdaniu z działalności, oraz wskazanie, na czym polega każde takie istotne zniekształcenie (por. uwaga do pkt 10);

12) opinię, czy emitent obowiązany do złożenia oświadczenia o stosowaniu ładu korporacyjnego zawarł w tym oświadczeniu informacje wymagane zgodnie z zakresem określonym w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 60 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 620) lub regulaminach, o których mowa w art. 61 tej ustawy, a w odniesieniu do określonych informacji wskazanych w tych przepisach lub regulaminach - stwierdzenie, czy są one zgodne z mającymi zastosowanie przepisami oraz informacjami zawartymi w rocznym sprawozdaniu finansowym;

Uwaga: Element ten dotyczy jednostek zobowiązanych do złożenia takiego oświadczenia, w szczególności jednostek notowanych na publicznych rynkach;

13) objaśnienia, w których biegły rewident odnosi się do spraw, na które zwrócił uwagę podczas badania, które nie powodują wydania opinii z zastrzeżeniami (np. zwrócenie uwagi na znaczące zdaniem biegłego kwestie);

14) oświadczenie biegłego rewidenta o przypadkach istotnej niepewności w odniesieniu do zdarzeń lub uwarunkowań, które mogą rodzić zasadnicze wątpliwości co do zdolności jednostki do kontynuowania działalności;

Uwaga: Jeśli biegły identyfikuje zagrożenia dla działalności, a jednostka nie ujawniła informacji o takich zagrożeniach lub poczyniła to w niewystarczającym zakresie, a są one znaczące, to biegły rewident wydaje opinię z zastrzeżeniem albo negatywną;

15) stwierdzenie, że zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności badanej jednostki ani efektywności lub skuteczności prowadzenia spraw jednostki przez jej zarząd lub inny organ zarządzający obecnie lub w przyszłości (informacyjny element formalny);

16) informację o tym, czy jednostka, o której mowa w art. 49b ust. 1 ustawy o rachunkowości, sporządziła oświadczenie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w tym przepisie, albo odrębne sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 49b ust. 9 ustawy o rachunkowości, a w przypadku jednostki korzystającej ze zwolnienia, o którym mowa w art. 49b ust. 11 tej ustawy - informację, czy jednostka ta ujawniła w swoim sprawozdaniu z działalności nazwę i siedzibę jednostki dominującej wyższego szczebla, sporządzającej oświadczenie lub odrębne sprawozdanie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych, które obejmie tę jednostkę i jej jednostki zależne każdego szczebla;

Uwaga: Element ten dotyczy jednostek zobowiązanych do sporządzania oświadczenia na temat informacji niefinansowych albo odrębnego sprawozdanie na temat informacji niefinansowych;

17) inne elementy, które biegły rewident uzna za konieczne;

18) podpis biegłego rewidenta i datę sporządzenia sprawozdania z badania.

Według art. 83 ust. 6 ustawy o biegłych, w sprawozdaniu z badania należy ponadto zamieścić:

1) opinię, czy badane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych;

2) uzasadnienie wydania opinii z zastrzeżeniami, wydania opinii negatywnej albo odmowy wydania opinii przez biegłego rewidenta, wraz z opisem skutków zniekształceń będących powodem wydania takiej opinii albo odmowy jej wydania;

3) informację o niedopełnieniu przez badaną jednostkę, do dnia sporządzenia sprawozdania z badania, obowiązku złożenia do właściwego rejestru sądowego, a w stosownych przypadkach także do ogłoszenia sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzedzające rok obrotowy;

4) informację o stwierdzonym podczas badania istotnym naruszeniu prawa, statutu lub umowy spółki mającym wpływ na sprawozdanie finansowe;

5) informację, czy jednostka badana przestrzega obowiązujących regulacji ostrożnościowych, określonych w odrębnych przepisach;

6) opinię, czy badane skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało oznakowane zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2019/815 z dnia 17 grudnia 2018 r.

Treść raportu z badania powinna być sformułowana w sposób jasny i jednoznaczny. Zastrzeżenia w opinii powinny wskazywać na konkretne pozycje i kwoty stwierdzonego zniekształcenia i ich wpływ na aktywa, pasywa, wynik finansowy lub treść informacji opisowych.

Inne elementy raportu z badania sprawozdania finansowego

Biegły rewident może zamieścić w raporcie z badania także inne elementy. Mogą one dotyczyć przykładowo:

1) zwrócenia uwagi na zagrożenie kontynuacji działania,

2) zwrócenia uwagi na konieczność podjęcia przez wspólników lub akcjonariuszy uchwał co do dalszego istnienia spółki w związku z określonym przepisami Kodeksu spółek handlowych uszczupleniem kapitałów wskutek poniesionych strat,

3) wskazania kluczowych spraw badania,

4) zwrócenia uwagi na pewne elementy zbadanego sprawozdania finansowego, jak np. notę w informacji dodatkowej odnoszącą się do zdarzenia po dacie bilansu wywołującego znaczące skutki gospodarcze dla jednostki (korzystne lub niekorzystne),

5) informacji o zbadaniu sprawozdania finansowego za rok poprzedzający zbadany przez innego biegłego rewidenta lub o tym, że sprawozdanie to nie było zbadane.

Te dodatkowe elementy nie mogą stanowić substytutu zastrzeżenia; nie mogą też wyręczać zarządu w podaniu w sprawozdaniu wymaganych informacji. Sekcje te znajdziemy zazwyczaj w końcowych akapitach (segmentach) raportu z badania.


2. Przykłady opinii z badania sprawozdań jednostek niebędących jednostkami zaufania publicznego

Po przeprowadzeniu badania sprawozdania finansowego biegły rewident może wydać:

1) opinię niezmodyfikowaną - bez zastrzeżeń do sprawozdania finansowego, która może jednak zawierać dodatkowe wyjaśnienia lub akapit ze zwróceniem uwagi na znaczące zdaniem biegłego stwierdzenia zawarte w opiniowanym sprawozdaniu,

2) opinię zmodyfikowaną - z zastrzeżeniami, która wydawana jest wówczas, gdy zdaniem biegłego rewidenta występują pewne istotne zniekształcenia, jednak nie na tyle rozległe by dyskwalifikować całe sprawozdanie jako źródło wiedzy o sytuacji finansowej i majątkowej oraz o wyniku finansowym za rok obrotowy,

3) opinię zmodyfikowaną - negatywną, która wydawana jest wówczas, gdy zdaniem biegłego rewidenta zbadane sprawozdanie finansowe zawiera rozległe zniekształcenie i w związku z tym nie powinno być ono uważane za rzetelne źródło informacji finansowej o zbadanym podmiocie.

Jeśli biegły rewident nie jest w stanie wyrazić opinii (np. z uwagi na ograniczenie zakresu badania istotnych pozycji, bałagan w księgach, brak współpracy), wówczas sporządza raport biegłego rewidenta zawierający odmowę wydania opinii.

Przykład 1 - opinia niezmodyfikowana, bez zastrzeżeń

Opinia

Przeprowadziliśmy badanie rocznego sprawozdania finansowego spółki z o.o. "X" z siedzibą w "Y", które zawiera: wprowadzenie do sprawozdania finansowego, bilans na dzień 31 grudnia 2023 r., wykazujący sumę aktywów i pasywów w kwocie: 41.000.000 zł, rachunek zysków i strat za okres od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r., wykazujący stratę netto w kwocie: 285.000 zł, zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym i rachunek przepływów pieniężnych za wyżej wskazany okres oraz dodatkowe informacje i objaśnienia. Naszym zdaniem załączone sprawozdanie finansowe:

  • przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej spółki na dzień 31 grudnia 2023 r. oraz jej wyniku finansowego za rok obrotowy zakończony w tym dniu zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami ustawy o rachunkowości oraz przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości,
  • jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi spółkę przepisami prawa oraz jej umową,
  • zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami rozdziału 2 ustawy o rachunkowości.

Wymowa powyższej opinii jest taka, że odbiorca zbadanego sprawozdania finansowego może traktować je jako źródło rzetelnej i jasnej informacji o stanie majątkowym i finansowym podmiotu, oraz o jego wyniku finansowym za rok obrotowy. Nie może to być "pewność absolutna", gdyż każde badanie obarczone jest tzw. ryzykiem nieodłącznym, zaś treść opinii zawsze wskazuje, że przedstawia ona nie tyle stan obiektywny, co zdanie biegłego rewidenta o zbadanym sprawozdaniu. Biegły zastosował procedury badania zgodnie ze swoją wiedzą i intuicją, by ograniczyć ryzyka, by - można rzec - pokryć zidentyfikowane ryzyka procedurami badania, jednak nigdy nie uzyska się stuprocentowej pewności, że wszystkie ryzyka zidentyfikowano i zastosowane procedury skutecznie je wyeliminowały. Opinia daje racjonalną, a nie absolutną pewność.

Przykład 2 - opinia zmodyfikowana z zastrzeżeniem z uwagi na zniekształcenie

Opinia z zastrzeżeniem

Przeprowadziliśmy badanie rocznego sprawozdania finansowego spółki akcyjnej "X" z siedzibą w "Y", które zawiera: wprowadzenie do sprawozdania finansowego, bilans na dzień 31 grudnia 2023 r., wykazujący sumę aktywów i pasywów w kwocie: 18.000.000 zł, rachunek zysków i strat za okres od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r., wykazujący zysk netto w kwocie: 1.285.000 zł, zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym i rachunek przepływów pieniężnych za wyżej wskazany okres oraz dodatkowe informacje i objaśnienia. Naszym zdaniem, za wyjątkiem skutków sprawy opisanej w sekcji "podstawa opinii z zastrzeżeniem", załączone sprawozdanie finansowe:

  • przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej spółki na dzień 31 grudnia 2023 r. oraz jej wyniku finansowego za rok obrotowy zakończony w tym dniu zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami ustawy o rachunkowości oraz przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości,
  • jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi spółkę przepisami prawa oraz jej umową,
  • zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami rozdziału 2 ustawy o rachunkowości.

Podstawa opinii z zastrzeżeniem

Spółka jest poręczycielem kredytu dla jednej z jednostek powiązanych, o czym poinformowała w stosownej nocie w dodatkowych informacjach i objaśnieniach. Z analizy sprawozdania finansowego podmiotu, któremu poręczono kredyt wynika, że jego sytuacja finansowa jest trudna, odnotowuje znaczące straty, kapitały własne są ujemne i występuje zagrożenie kontynuacji działania. Po dniu bilansowym bank będący kredytodawcą zawiadomił spółkę o zamiarze zaspokojenia swoich roszczeń z jej majątku, o czym spółka nie poinformowała w dodatkowych informacjach i objaśnieniach. Mając to na uwadze, spółka powinna utworzyć rezerwę w kwocie: 480.000 zł w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych, czego nie uczyniła. Utworzenie rezerwy obniżyłoby wynik finansowy netto oraz kapitał własny spółki na 31 grudnia 2023 r. o wskazaną powyżej kwotę.

Wymowa powyższej opinii jest taka, że zbadane sprawozdanie finansowe zawiera zniekształcenie, na które wskazał audytor, określając jednocześnie jego finansowy zakres. Tak zaopiniowane sprawozdanie może być traktowane jako źródło rzetelnej i jasnej informacji finansowej, z wyłączeniem obszaru zastrzeżonego opinią.

Przykład 3 - opinia zmodyfikowana z zastrzeżeniem z uwagi na niezgodność z umową spółki

Opinia z zastrzeżeniem

Początek analogiczny jak w przykładzie 2.

Podstawa opinii z zastrzeżeniem

Zgodnie z umową spółki, wynagrodzenie zarządu za rok obrotowy powinno wynosić 0,8% obrotu spółki netto z tytułu dostaw i usług i może ulec zmianie w oparciu o uchwałę wspólników nie więcej jak o 25%. Łączna wartość wynagrodzenia zarządu, jaką zarachowano za rok obrotowy w ciężar kosztów wynagrodzeń przekracza poziom 0,8% przychodów o kwotę: 297.000 zł, co ujawniono w dodatkowych informacjach i objaśnieniach, jednak audytorowi nie przedstawiono stosownej uchwały zgromadzenia wspólników w tym zakresie. Gdyby uwzględnić poziom wynagrodzenia zarządu, jaki powinien zostać zarachowany zgodnie z umową spółki, koszty wynagrodzeń ogółem w rachunku zysków i strat spadłyby o kwotę: 297.000 zł, powodując wzrost wyniku finansowego brutto o ww. kwotę.

W przypadku opisanym w przykładzie 3 audytor zastrzega niezgodność sprawozdania finansowego z umową spółki. Wskazuje jednocześnie, że gdyby wynagrodzenia zarządu za rok obrotowy były z nią zgodne, to podniósłby się zysk brutto (odnosi się do zysku brutto, gdyż wpływ na podatek dochodowy spółki jest zależny nie tylko od samego zarachowania, ale też od dat wypłaty). Zastrzeżenie ma znaczenie głownie dla wspólników.

Przykład 4 - opinia zmodyfikowana z zastrzeżeniem z uwagi na ograniczenie zakresu badania

Opinia z zastrzeżeniem

Początek analogiczny jak w przykładzie 2.

Podstawa opinii z zastrzeżeniem

Spółka w pozycji A.IV.3 lit. c) aktywów bilansu wykazuje udzieloną osobie fizycznej w 2021 r. pożyczkę w kwocie: 465.000 zł, dla której termin spłaty całości kapitału przypada na 2025 r. Biegły rewident nie był w stanie ustalić statusu materialnego dłużnika i tym samym ocenić możliwości spłaty, dlatego też nie może odnieść się do zasadności nieutworzenia przez spółkę odpisu aktualizującego wartość tego składnika aktywów. Spółka jako zabezpieczenie spłaty posiada jedynie wystawiony przez pożyczkobiorcę weksel in blanco. Odsetki od pożyczki są uiszczane na bieżąco lub z nieznacznym opóźnieniem, jednak na tej podstawie nie można wnioskować o zdolności dłużnika do spłaty kapitału.

W przypadku opisanym w przykładzie 4 audytor nie wskazuje na zniekształcenie, jednak dokładnie określa składnik aktywów, co do możliwości spłaty którego nie jest się w stanie odnieść. Omawiany składnik aktywów audytor uznał za pozycję istotną, jednak jej wartość (udział w majątku) nie uzasadnia odmowy wyrażenia opinii.

Gdyby aktywa, co do których realności nie sposób się odnieść stanowiły łącznie większy odsetek sumy bilansowej, mogłoby to skutkować odmową wyrażenia opinii (por. przykład 6).

Przykład 5 - opinia zmodyfikowana, negatywna

Opinia negatywna

Identyfikacja zbadanego sprawozdania jak w poprzednich przykładach, przy czym dalsza treść jest następująca:

Naszym zdaniem załączone sprawozdanie finansowe:

  • nie przedstawia w sposób rzetelny i jasny obrazu sytuacji majątkowej i finansowej spółki na dzień 31 grudnia 2023 r. oraz jej wyniku finansowego za rok obrotowy zakończony w tym dniu zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami ustawy o rachunkowości oraz przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości,
  • jest zgodne co do formy i nie jest zgodne co do treści z obowiązującymi spółkę przepisami prawa i jest zgodne z jej umową,
  • zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami rozdziału 2 ustawy o rachunkowości.

Podstawa opinii negatywnej

W spółce na dzień 31 grudnia 2023 r. występowały należności z tytułu dostaw i usług w kwocie: 6.850.000 zł. Kwota: 5.160.000 zł to należność od podmiotu, wobec którego 18 stycznia 2024 r. została ogłoszona upadłość. Spółka nie posiada efektywnego zabezpieczenia tych należności. Występuje znaczące zagrożenie nieściągalnością powyższych należności, a nie utworzono na nie odpisów aktualizujących. Zagrożone nieściągalnością wierzytelności stanowią 55% sumy bilansowej i 70% aktywów obrotowych. Taki ich poziom, przy jednoczesnym wysokim poziomie zobowiązań krótkoterminowych badanej spółki, tworzy stan zagrożenia kontynuacji przez nią działalności w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego, o czym nie poinformowano we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego oraz w dodatkowych informacjach i objaśnieniach. Gdyby w sprawozdaniu finansowym uwzględnić skutki zagrożenia nieściągalnością ww. wierzytelności, jej pozostałe koszty operacyjne zostałyby obciążone kwotą: 5.160.000 zł i o tyle spadłby zysk netto i kapitały własne na 31 grudnia 2023 r.

Powyższa opinia wskazuje, iż zbadane sprawozdanie finansowe zawiera rozległe zniekształcenie i nie powinno być przez zainteresowanego odbiorcę brane pod uwagę jako źródło rzetelnej wiedzy o stanie finansowych jednostki. Warto spostrzec, że sporządzenie nierzetelnego sprawozdania finansowego wypełnia przesłanki karne rozdziału 9 ustawy o rachunkowości. Skutkiem wydania opinii negatywnej dla jednostki zobowiązanej do badania rocznych sprawozdań na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości jest nieważność z mocy prawa czynności podziału lub pokrycia wyniku finansowego netto (por. art. 53 ust. 3 ww. ustawy). W następstwie nie można np. skutecznie wypłacić dywidendy za zbadany rok obrotowy. Tożsamy skutek ma odmowa wyrażenia opinii. W tym aspekcie można wyraźnie dostrzec rolę badania sprawozdania finansowego jako instytucji przyczyniającej się do bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Wydanie negatywnej opinii (lub odstąpienie od jej wydania) dostarcza nie tylko informacji, ale też skutkuje zablokowaniem możliwości wypłaty dywidendy, zabezpieczając w ten sposób środki dla wierzycieli zbadanego podmiotu. Wierzyciele podmiotu z przykładu 5, po zapoznaniu się z opinią, mogą zawczasu podjąć środki zaradcze (np. ograniczyć dostawy z odroczonym terminem płatności); mają też pewność, że spółka nie może uszczuplić swojego majątku o wypłatę dywidendy z zysku 2023 r.

Przykład 6 - odmowa wyrażenia opinii

Odmowa wyrażenia opinii

Zostaliśmy zaangażowani do zbadania rocznego sprawozdania finansowego spółki akcyjnej "X", na które składa się wprowadzenie do sprawozdania finansowego, bilans sporządzony na dzień 31 grudnia 2023 r., rachunek zysków i strat, zestawienie zmian w kapitale własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych za rok obrotowy od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. oraz dodatkowe informacje i objaśnienia.

Nie wyrażamy opinii o załączonym sprawozdaniu finansowym. Wobec znaczenia sprawy opisanej w sekcji "Podstawa odmowy wyrażenia opinii" nie byliśmy w stanie uzyskać wystarczających i odpowiednich dowodów badania, aby stanowiły one podstawę dla opinii z badania na temat tego sprawozdania finansowego.

Podstawa odmowy wyrażenia opinii

Według stanu na dzień 31 grudnia 2023 r. bilans spółki wykazuje inwestycje w jednostki stowarzyszone wycenione według wartości godziwej w łącznej wartości: 8.510.000 zł, stanowiące łącznie 68% aktywów spółki. Sprawozdania finansowe tych jednostek nie podlegały badaniu przez biegłego rewidenta. Badający spółkę biegły rewident miał dostęp do tych sprawozdań finansowych, jednak zarządy spółek stowarzyszonych odmówiły udzielenia biegłemu rewidentowi szczegółowych informacji na temat kwot i stwierdzeń zawartych w tych sprawozdaniach. W rezultacie nie jesteśmy w stanie odnieść się do poprawności dokonanej samodzielnie przez badany podmiot wyceny tych składników majątkowych.

W przypadku opisanym w przykładzie 6 biegły nie wyraził opinii, gdyż nie był w stanie ustalić, czy wycena dokonana przez badany podmiot jest rzetelna, a aktywa finansowe stanowią przeważającą część majątku jednostki. Odmowa wyrażenia opinii w obszarze możliwości podziału wyniku finansowego skutkuje tak samo, jak opinia negatywna (por. uwagi do przykładu 5). Odmowa wyrażenia opinii nie oznacza natomiast, że sporządzone sprawozdanie roczne jest nierzetelne. Gdyby audytor uzyskał potrzebne mu informacje, mógłby wydać w zależności od wyników badania opinię bez zastrzeżeń, z zastrzeżeniami albo negatywną.


3. Sprawozdanie zarządu z działalności jako przedmiot audytu

W sprawozdaniu biegłego rewidenta zawarty będzie także punkt odnoszący się do sprawozdania zarządu z działalności sporządzanego w oparciu o art. 49 ustawy o rachunkowości. Niezmodyfikowana opinia o tym elemencie może zostać wyrażona w sposób przedstawiony na przykładzie.

Przykład 7 - opinia o sprawozdaniu z działalności spółki

Na podstawie pracy wykonanej w trakcie badania, naszym zdaniem, sprawozdanie z działalności spółki:

  • zostało sporządzone zgodnie z art. 49 ustawy o rachunkowości;
  • jest zgodne z informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym.

Ponadto, w świetle wiedzy o spółce i jej otoczeniu uzyskanej podczas badania oświadczamy, że nie stwierdziliśmy w sprawozdaniu z działalności istotnych zniekształceń.

W przypadku sprawozdania z działalności dość często spotyka się niekompletność lub niespójności danych ze sprawozdaniem finansowym, np. w nocie w informacji dodatkowej zawarta jest informacja o planowanych nakładach inwestycyjnych na przyszły rok w określonej kwocie, a w sprawozdaniu z działalności brak wzmianki o planach inwestycyjnych lub podane zostały inne kwoty. Jeśli zarząd nie dokona stosownych korekt, to biegły powinien odpowiednio zmodyfikować powyższą treść opinii.

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Księgi rachunkowe - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.