Środowisko pracy nie ogranicza się do pracownika wykonującego swoje zadania i kompletu urządzeń, które mają mu pomóc w pracy. Na stanowisku pracy występują również czynniki o charakterze niematerialnym, jak np. hałas czy drgania, oddziałujące na organizm człowieka. Część z nich jest szkodliwa lub uciążliwa, dlatego pracodawca jest zobowiązany do stałego monitoringu środowiska pracy pod kątem ich występowania.
Trudne warunki na stanowisku pracy
Środowisko pracy, w którym przebywa pracownik, nie zawsze jest neutralne. Specyfika wykonywanych przez zatrudnionego czynności wpływa na występowanie w otaczającym go środowisku pracy warunków szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych. Zaistnienie takich czynników powoduje powstanie po stronie pracodawcy dodatkowych obowiązków.
Jako zatrudniający, pracodawca jest zobligowany do przestrzegania przepisów bhp - od tych najbardziej ogólnych, zawartych m.in. w art. 207 K.p., po drobiazgowe regulacje z tej dziedziny. Wśród podstawowych obowiązków z zakresu bhp ciążących na pracodawcy, a dotyczących warunków szkodliwych w środowisku pracy, można wymienić m.in.:
Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy należy przeprowadzać w każdym przypadku zmiany w wyposażeniu technicznym, w procesie technologicznym lub w warunkach wykonywania pracy, o ile mogły mieć one wpływ na zmianę poziomu emisji czynników szkodliwych. Oczywiście badania czynników szkodliwych w środowisku pracy są zbyt specjalistyczne, aby pracodawca mógł je sam wykonać (choć obciążają go one finansowo). Do ich przeprowadzania powołane są laboratoria, które uzyskały akredytację w tym zakresie.
Czynniki szkodliwe, uciążliwe, niebezpieczne
Czynniki szkodliwe mogą mieć zróżnicowany wpływ na organizm pracownika. Niektóre mogą być mniej szkodliwe, a niektóre bardziej - w zależności od warunków panujących na danym stanowisku. Generalnie warunki szkodliwe na stanowisku pracy przejawiają się poprzez występowanie czynników szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych. Czynniki:
Wśród czynników szkodliwych możemy wyróżnić czynniki fizyczne (m.in. hałas, drgania mechaniczne, mikroklimat), czynniki chemiczne (m.in. substancje toksyczne, drażniące, mutagenne, rakotwórcze) i biologiczne (m.in. bakterie, wirusy, grzyby). Pracodawca ma obowiązek prowadzić na bieżąco rejestr czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w jego zakładzie pracy, według wzoru określonego w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych (…).
Wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych należy przechowywać przez okres 3 lat, licząc od daty ich wykonania.
| Częstotliwość pomiarów niektórych czynników szkodliwych dla zdrowia | |||||
| Pierwsze pomiary i badania występowania czynników szkodliwych w środowisku pracy |
Nie później niż w terminie 30 dni od rozpoczęcia działalności |
||||
| Szkodliwy dla zdrowia czynnik chemiczny lub pył (o ile nie jest czynnikiem o działaniu rakotwórczym lub mutagennym) |
Co najmniej raz na dwa lata:
Co najmniej raz w roku:
|
||||
|
W przypadku czynnika chemicznego, dla którego została ustalona wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia pułapowego (NDSP), pracodawca wykonuje pomiary ciągłe stężenia tego czynnika za pomocą urządzeń lub z uwzględnieniem procedur spełniających wymagania określone w Polskiej Normie PN -EN 482 lub normie ją zastępującej. |
|||||
| Czynniki szkodliwe o działaniu rakotwórczym lub mutagennym |
Co najmniej raz na sześć miesięcy:
Co najmniej raz na trzy miesiące:
|
||||
| W przypadku narażenia na pył zawierający azbest |
Co najmniej raz na trzy miesiące. Jeżeli wyniki dwóch ostatnich badań i pomiarów nie przekroczyły 0,5 wartości NDS, częstotliwość może wynosić co najmniej raz na 6 miesięcy. |
||||
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2.02.2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. nr 33, poz. 166 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
