Pracownik wychowuje dziecko w wieku do lat 14 i korzysta z prawa do opieki, o której mowa w art. 188 K.p. Czy ma on co roku składać oświadczenie o zamiarze korzystania z opieki, czy wystarczy jednorazowa deklaracja złożona podczas podjęcia zatrudnienia u pracodawcy?
Pracownik będący rodzicem lub opiekunem dziecka w wieku do 14 lat powinien złożyć pracodawcy oświadczenie o zamiarze lub o braku zamiaru korzystania z uprawnień rodzicielskich wskazanych w art. 148 pkt 3, art. 178 § 2, art. 188 K.p. Wśród nich jest prawo do:
| Ważne: Jeżeli oboje rodzice lub opiekunowie dziecka są zatrudnieni, z uprawnień rodzicielskich, w tym określonych w art. 188 K.p., może korzystać jedno z nich (art. 1891 K.p.). |
Przepisy nie określają jak często pracodawca powinien takie oświadczenie od pracownika odbierać. Przyjmuje się, że wystarczy, jeśli przedłoży je jednorazowo przy nawiązywaniu stosunku pracy, a gdy dopiero podczas zatrudnienia zostaje rodzicem - zaraz po urodzeniu dziecka lub przyjęciu na wychowanie dziecka. Nie ma konieczności ponawiania tego oświadczenia na początku każdego roku kalendarzowego, do czasu zmiany w korzystaniu z wymienionych uprawnień, co pociąga za sobą konieczność złożenia pracodawcy nowego oświadczenia (odwołującego poprzednie, w całości lub w części). Zgodnie z § 3 pkt 2 lit. p rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 grudnia 2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej (Dz. U. poz. 2369), oświadczenie pracownika będącego rodzicem lub opiekunem dziecka o zamiarze lub o braku zamiaru korzystania z uprawnień rodzicielskich przechowuje się w części B akt osobowych pracownika. Jeżeli więc pracownik z pytania przedłożył omawiane oświadczenie na początku zatrudnienia (ewentualnie po urodzeniu się dziecka lub przyjęciu na wychowanie dziecka) informując pracodawcę o zamiarze/braku zamiaru korzystania ze zwolnienia od pracy na dziecko w wieku do 14 lat, to nie ma potrzeby, aby ponawiał ten dokument każdego roku.
Zwolnienie od pracy z tytułu wychowywania dziecka w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. W przypadku pracownika niepełnoetatowego, wymiar godzinowy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika (np. dla zatrudnionego na 1/2 etatu wynosi 8 godz.). O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym tego zwolnienia, tj. w godzinach lub dniach pracownik decyduje w pierwszym wniosku o jego udzielenie złożonym w danym roku kalendarzowym. Zatem od decyzji pracownika zależy w jaki sposób zwolnienie to będzie wykorzystywał. Wniosek (wnioski) przechowywany jest razem z dokumentacją w sprawach związanych ze stosunkiem pracy obejmującą dokumenty dotyczące ewidencjonowania czasu pracy (§ 6 pkt 1 lit. b tiret drugie rozporządzenia).
| Przykład |
Pracownik jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w systemie w podstawowym od poniedziałku do piątku i korzysta za zwolnienia od pracy na dziecko w wieku do 14 lat. W 2022 r. uprawnienie to wykorzystywał w dniach, natomiast w 2023 r. zamierza podzielić je na godziny. W lutym br. złożył pracodawcy wniosek o zwolnienie od pracy na dziecko w wieku do 14 lat:
Pracownik w pierwszym wniosku składanym w bieżącym roku zawnioskował o zwolnienie na godziny, a tym samym w tym roku tylko w takim wymiarze może je wykorzystywać.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
