1) W naszym zakładzie funkcjonuje zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, przewidujący dopłaty do wczasów. Jeden z pracowników złożył wniosek o przyznanie tego dofinansowania, ale odmówiono mu, argumentując, że jego małżonek jest uprawniony do takiej dopłaty w innym zakładzie, w którym jest zatrudniony. Czy jest to prawidłowe kryterium odmowy świadczenia z ZFŚS, szczególnie jeżeli w regulaminie ZFŚS taka sytuacja nie jest uregulowana?
W przedstawionej sprawie pracodawca nie miał podstaw do odmowy wypłaty dofinansowania do urlopu wypoczynkowego ze środków ZFŚS z tego względu, że do tego rodzaju dopłat uprawniony jest małżonek pracownika w swoim zakładzie pracy. Takie kryterium - posiadanie uprawnienia do świadczenia z Funduszu w innym zakładzie pracy - nie jest zgodne z ustawą z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2012 r. poz. 592 ze zm.), a tym samym nie powinno być stosowane. Fakt, że okoliczności przytoczone w pytaniu nie były przedmiotem zapisów regulaminu ZFŚS, dodatkowo przemawia za przyjęciem, że postępowanie pracodawcy było nieuprawnione. Niemniej, nawet gdyby regulamin ZFŚS wykluczał prawo do dopłaty urlopowej w przypadku, gdy członek rodziny posiada prawo do takiego świadczenia w innym zakładzie pracy, odmowa świadczenia na tej podstawie naruszałaby przepisy ustawy o ZFŚS. Nie zawiera ona tego rodzaju przesłanek wykluczających z prawa do świadczeń. Praktycznie jedynym kryterium otrzymania świadczenia jest sytuacja materialno-bytowa osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu.
Do kręgu uprawnionych należą m.in. pracownik i członkowie jego rodziny (art. 2 pkt 5 ustawy o ZFŚS). Pracodawca mógłby ewentualnie rozważyć dopuszczalność zapisu ograniczającego możliwość korzystania ze świadczeń określonego rodzaju przez członków rodziny zatrudnionych w tym samym zakładzie pracy - w sytuacji, gdy jedno z nich otrzymało już dane świadczenie. Natomiast uprawnienia do dopłat z Funduszu w innym zakładzie pracy nie powinny być przedmiotem zainteresowania pracodawcy.
WAŻNE: Dopłaty do kosztów wypoczynku przyznane członkowi rodziny pracownika w innym zakładzie pracy powinny być doliczone do dochodu rodziny uwzględnianego przy przyznawaniu świadczeń z ZFŚS.
Dla prawidłowej realizacji kryterium socjalnego, które jest podstawą przyznania świadczeń z Funduszu, pracodawca powinien dokonać oceny całokształtu sytuacji materialno-bytowej osoby uprawnionej. Żądanie uwzględnienia w oświadczeniu o dochodach wartości dopłaty do urlopu otrzymanej przez pracownika lub członka jego rodziny w drugim zakładzie pracy jest więc uzasadnione. Doliczenie tej pozycji do całościowych dochodów danego gospodarstwa domowego może skutkować przyznaniem świadczenia w niższej wysokości, nie może jednak, jak wspomnieliśmy powyżej, pozbawiać w ogóle prawa do świadczenia.
2) Chcielibyśmy zachęcić pracowników do korzystania z dłuższych urlopów wypoczynkowych, aby zapobiegać na przyszłość powstawaniu zaległości urlopowych. W tym celu planujemy wydłużyć ustalony w regulaminie ZFŚS okres korzystania z urlopu, który uprawnia do dopłaty z Funduszu - z 7 do 14 dni. Czy taka zmiana (na niekorzyść pracownika) jest dopuszczalna i czy musimy ją konsultować z przedstawicielem załogi wybranym do reprezentowania załogi w sprawach dotyczących Funduszu?
Pracodawca może dowolnie ustalić okres korzystania z urlopu wypoczynkowego, który uprawnia do otrzymania dopłaty ze środków Funduszu. Przepisy ustawy o ZFŚS nie zawierają w tym zakresie żadnych uregulowań, pozostawiając te kwestie do ustalenia w regulaminie ZFŚS. Wprowadzenie zapisu, o którym mowa w pytaniu, jest więc dopuszczalne. Warunkiem jego wejścia w życie jest jednak uzgodnienie go z przedstawicielem załogi (art. 8 ust. 2 ustawy o ZFŚS). Należy podkreślić, że wprowadzenie zmian do regulaminu ZFŚS, bez względu na to, czy są one korzystniejsze dla uprawnionych, czy też nie, wymaga zgody zakładowej organizacji związkowej lub, w razie jej braku, przedstawiciela pracowników. Sama konsultacja z przedstawicielami strony pracowniczej, bez uzyskania ich akceptacji, jest niewystarczająca.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
