Czy pracodawca zatrudniający osoby fizyczne niebędące jego pracownikami na podstawie umów zlecenia ma obowiązek kierować je na wstępne badania profilaktyczne oraz na szkolenia z zakresu bhp?
Co do zasady pracodawca nie ma obowiązku kierowania osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych na profilaktyczne badania lekarskie ani na szkolenia z zakresu bhp, gdyż powinności te ma jedynie w stosunku do pracowników. Obowiązek odbycia przez zleceniobiorcę wstępnych badań oraz szkoleń można uzależnić od rodzaju powierzonej pracy, a także warunków w jakich praca jest świadczona.
Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy nie tylko pracownikom, ale również osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy. Jak wynika bowiem z art. 304 K.p. ciążące na pracodawcach obowiązki z zakresu bhp, o których mowa w art. 207 § 2 K.p., dotyczą również osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. W myśl powołanego przepisu, pracodawca jest obowiązany w szczególności:
Natomiast według art. 3041 K.p. powinności pracownicze wymienione w art. 211 K.p. obejmują także osoby fizyczne wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy jedynie w zakresie określonym przez pracodawcę. Przypominamy, że wynikający z art. 211 K.p. katalog obowiązków ciążących na pracowniku z dziedziny bhp obejmuje w szczególności:
Zdarza się, że wykonawca albo zleceniobiorca świadczy pracę w warunkach zagrożenia. W takich okolicznościach zleceniodawca może skorzystać z powołanej normy uzależniając zawarcie umowy cywilnoprawnej od poddania się zleceniobiorcy (wykonawcy) badaniom profilaktycznym oraz przeszkoleniu z zakresu bhp.
| Ważne: W zależności od rodzaju świadczonej pracy, pracodawca może określić, które z podstawowych obowiązków pracowniczych z zakresu bhp dotyczą również osób świadczących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. |
Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy: "Jeśli rodzaj wykonywanej pracy, stopień zagrożeń związanych z warunkami pracy lub przebiegiem procesów jest tak znaczny, że wskazane jest, aby nawet do doraźnego wykonywania tych prac lub przebywania w tych warunkach były dopuszczane wyłącznie osoby fizyczne mające odpowiedni stan zdrowia i przeszkolone w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy - pracodawca lub inny podmiot organizujący pracę może wymagać od osoby, z którą zawiera umowę cywilnoprawną poddania się badaniu lekarskiemu lub szkoleniu w zakresie bhp. Wówczas osoba ta ma na podstawie art. 211 K.p. obowiązek odbyć szkolenie i poddać się badaniom bhp" (pismo Departamentu Prawnego GIP z dnia 8 sierpnia 2007 r., znak: GNP/426/4560-364/07/PE).
| Przykład |
Firma zawiera umowy o dzieło na wykonanie prac remontowych budynku biurowego. Zawierając umowy zobowiązuje wykonawców do przeprowadzenia wstępnych badań profilaktycznych oraz szkoleń stanowiskowych z zakresu bhp.
Postępowanie zleceniodawcy jest zgodne z prawem, gdyż od niego zależy objęcie zatrudnionych obowiązkami określonymi w art. 211 K.p.
Zwracamy uwagę! Kwestie kosztów szkoleń bhp i badań wstępnych strony mogą określić dowolnie w treści umowy cywilnoprawnej. Jeśli umowa tego nie rozstrzyga, należy przyjąć, że pracodawca jako podmiot zobowiązany do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków podczas świadczenia usług przez zleceniobiorcę, ponosi również związane z tym koszty.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
