W jednoosobowej firmie rozliczam podatek dochodowy na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Do celów działalności gospodarczej wykorzystuję maszynę, która jest środkiem trwałym. W dniu 29 listopada 2019 r. zawarłem umowę ubezpieczenia tej maszyny od szkód. Ubezpieczenie obejmuje okres od 1 grudnia 2019 r. do 30 listopada 2020 r. Z tym że ustalona w umowie roczna składka ubezpieczeniowa jest płatna w dwóch równych ratach. Pierwszą ratę mam obowiązek zapłacić w grudniu br., a zapłata drugiej raty nastąpi w marcu 2020 r. Czy opłacając polisę ubezpieczeniową w ratach powinienem ujmować w kosztach uzyskania przychodów wydatek na zapłatę składki ubezpieczeniowej w dacie zapłaty każdej z poszczególnych rat?
Niezależnie od metody prowadzenia podatkowej księgi (uproszczonej lub memoriałowej), to nie termin zapłaty ma wpływ na moment ujęcia omawianej składki ubezpieczeniowej w kosztach uzyskania przychodów.
Jeśli podatnik prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą uproszczoną, ma obowiązek rozpoznawać koszty podatkowe w oparciu o zasady wynikające z art. 22 ust. 4 ustawy o pdof (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. W przypadku podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się zasadniczo dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Tak stanowi art. 22 ust. 6b ustawy o pdof.
Stąd, gdy w opisanej sprawie Czytelnik ujmuje koszty uzyskania przychodów w podatkowej księdze w sposób uproszczony, wówczas wartość rocznej składki ubezpieczeniowej ma prawo zaliczyć do kosztów w dacie wystawienia polisy. Nie ma przy tym znaczenia to, że jej płatność nastąpi w ratach. W takim przypadku dzień poniesienia kosztu wyznacza bowiem data wystawienia polisy ubezpieczeniowej.
Jednak w sytuacji, gdy Czytelnik prowadzi podatkową księgę według metody memoriałowej, musi stosować zasady określone w art. 22 ust. 5-5c i 6 ustawy o pdof. Wówczas tzw. koszty pośrednie (do których zalicza się wydatki na ubezpieczenie firmowego majątku) są potrącalne w dacie ich poniesienia, czyli w dniu wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania kosztu. Przy tej metodzie zasadą jest, że koszty należy przypisywać do roku, którego dotyczą. Jeżeli koszty pośrednie dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, wówczas stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Jeśli więc Czytelnik prowadzi podatkową księgę stosując metodę memoriałową, powinien roczną składkę ubezpieczeniową rozliczać w kosztach uzyskania przychodów proporcjonalnie do okresu trwania ubezpieczenia.
Przykład Przedsiębiorca, który rozlicza się z podatku dochodowego na podstawie podatkowej księgi, otrzymał od ubezpieczyciela polisę ubezpieczeniową dotyczącą firmowej maszyny (środka trwałego) wystawioną 29 listopada 2019 r. Obejmuje ona okres od 1 grudnia 2019 r. do 30 listopada 2020 r. Roczna składka ubezpieczeniowa będzie płatna w dwóch równych ratach po 900 zł (łącznie 1.800 zł). Pierwszą ratę należy zapłacić w grudniu br., a zapłata drugiej raty nastąpi w marcu 2020 r. Wariant I - przedsiębiorca prowadzi podatkową księgę metodą uproszczoną. W takiej sytuacji roczną składkę na ubezpieczenie firmowej maszyny w kwocie 1.800 zł miał prawo jednorazowo rozliczyć w firmowych kosztach w dacie wystawienia polisy ubezpieczeniowej, tj. 29 listopada 2019 r. Wariant II - przedsiębiorca prowadzi podatkową księgę metodą memoriałową. Wówczas część składki ubezpieczeniowej dotyczącej 2019 r., czyli za grudzień 2019 r. w kwocie 150 zł [tj. (1.800 zł : 12 m-cy) × 1 m-c] pod datą 29 listopada 2019 r. miał prawo zaliczyć do kosztów podatkowych w dacie wystawienia polisy ubezpieczeniowej. Natomiast część składki odnoszącej się do 2020 r., tj. za okres od stycznia do listopada 2020 r., ma prawo ująć w kosztach uzyskania przychodów w styczniu 2020 r. w kwocie 1.650 zł [tj. (1.800 zł : 12 m-cy) × 11 m-cy]. |
|