Przedsiębiorca może skorzystać ze zwolnienia z podatku od nieruchomości w odniesieniu do wszystkich gruntów, na których znajdują się elementy infrastruktury kolejowej, gdy udostępni ją przewoźnikowi kolejowemu. W świetle wyroku TSUE, w sprawie C-453/23, zwolnienie z podatku nie stanowi pomocy publicznej, ponieważ nie przyznaje selektywnej korzyści. Jednak ostateczne rozstrzygnięcie w tej kwestii należy do sądu krajowego.
Zwolnienie z podatku (np. dochodowego, od nieruchomości) jest objęte pomocą publiczną, gdy spełnione są kryteria określone w art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu UE. I tak, pomoc publiczna wystąpi, gdy jednocześnie spełnione są następujące przesłanki:
Kryterium selektywności oznacza uprzywilejowanie określonego przedsiębiorcy, np. ze względu na: sektor, obszar, wielkość, region lub produkcję niektórych towarów lub gałęzie produkcji. Selektywność ma miejsce, gdy wsparcie nie jest dostępne w równym stopniu dla wszystkich zainteresowanych przedsiębiorców. Udzielenie pomocy powoduje naruszenie równowagi pomiędzy przedsiębiorcą otrzymującym pomoc a jego konkurentami na tym samym rynku, a w następstwie umacnia pozycję finansową pewnych przedsiębiorstw w stosunku do ich konkurentów. W tym kontekście zwolnienie z podatku od nieruchomości jest objęte pomocą publiczną, gdy występuje selektywna korzyść. Tak jest w przypadku zwolnienia z podatku od nieruchomości wprowadzonego w drodze uchwały rady gminy przewidującej udzielanie pomocy publicznej. Pomoc publiczna w postaci zwolnienia przedsiębiorcy z podatku od nieruchomości jest możliwa na warunkach określonych w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 707). Organ gminy (wójt, burmistrz, prezydent) może w ramach tej pomocy zwolnić przedsiębiorcę z podatku od nieruchomości na podstawie uchwały rady gminy, o czym mowa w art. 7 ust. 3 powołanej ustawy. Taka uchwała powinna określać m.in. tryb i formę zgłoszenia przez przedsiębiorcę zamiaru skorzystania z pomocy. Może mieć ona charakter pomocy publicznej na podstawie art. 20d ust. 2 pkt 1 tej ustawy. Przykładowo zwolnienie z podatku od nieruchomości może być objęte regionalną pomocą inwestycyjną. W tym przypadku wystąpi selektywna korzyść, gdy przedmiotowe zwolnienie jest skierowane tylko do sektora MŚP (mikro-, małych i średnich przedsiębiorców), a przedsiębiorcy spoza tego sektora (firmy zatrudniające powyżej 250 pracowników) nie mogą skorzystać z tego zwolnienia.
Korzystając ze zwolnienia z podatku od nieruchomości, przedsiębiorca odnosi korzyść ekonomiczną, która może mieć charakter selektywny, co przesądza o wystąpieniu pomocy publicznej.
Krajowe przepisy zwalniają z podatku od nieruchomości grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu ustawy o transporcie kolejowym, która jest udostępniona przewoźnikom kolejowym. Mowa o tym w art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. W interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego organ gminy (prezydent miasta) wykluczył możliwość skorzystania przez przedsiębiorcę z tego zwolnienia, argumentując, że skutkowałoby to przyznaniem przedsiębiorcy pomocy publicznej, która nie została poddana procedurze uprzedniej kontroli Komisji Europejskiej. Przedsiębiorca wniósł skargę na interpretację indywidualną do WSA, który oddalił skargę. W konsekwencji przedsiębiorca wniósł skargę kasacyjną od tego wyroku do NSA, który zwrócił się z pytaniem prejudycjalnym do TSUE, czy w świetle art. 107 ust. 1 TFUE zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji przyznanie przez kraj członkowski adresowanej do wszystkich przedsiębiorców ulgi podatkowej, takiej jak w art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, polegającej na zwolnieniu od podatku od nieruchomości gruntów, budynków i budowli wchodzących w skład infrastruktury kolejowej, która jest udostępniana przewoźnikom kolejowym.
W wyroku w sprawie C-453/23 z dnia 29 kwietnia 2025 r. TSUE uznał, że zwolnienie z podatku od nieruchomości przewidziane w art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, co do zasady, nie stanowi pomocy publicznej, gdyż nie przyznaje selektywnej korzyści. Trybunał wskazał, że nie wydaje się, aby zwolnienie to było związane ze szczególnymi cechami przedsiębiorstw będących beneficjentami lub ich działalnością. Nie wydaje się też, by zwolnienie to stanowiło część systemu podatkowego ukształtowanego zgodnie z ewidentnie dyskryminującymi parametrami.
Zdaniem TSUE przedmiotowe zwolnienie, oparte na neutralnym kryterium, ma zastosowanie do różnych podmiotów, w tym do przedsiębiorstw o różnej wielkości i działających w różnych sektorach, jak również do podmiotów niebędących podmiotami gospodarczymi (przedsiębiorcami). Okoliczność, że jedynie przedsiębiorstwa spełniające przesłanki zwolnienia mogą z niego skorzystać nie wystarczy sama w sobie do uznania go za selektywne.
W świetle tych rozwiązań TSUE uznał, że art. 107 ust. 1 TFUE należy interpretować w ten sposób, że nie wydaje się, aby przepisy krajowe, które zwalniają z podatku od nieruchomości grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej, udostępnianej przewoźnikom kolejowym, stanowiły środek, który przysparza beneficjentom selektywnej korzyści. Jednakże ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii należy do sądu krajowego.
|