Pomoc publiczna w większości jest kierowana do małych i średnich przedsiębiorców. Wyznacznikiem czy należą oni do takiej grupy są m.in. powiązania osobowe i kapitałowe z innymi przedsiębiorcami, które mogą wpłynąć na wykluczenie ze wsparcia.
Pomoc publiczna dla MŚP
W świetle traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej zasady dotyczące pomocy publicznej mają zastosowanie tylko do przedsiębiorców. Pojęcie to jest niezmiernie szeroko rozumiane na gruncie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, gdyż za przedsiębiorcę uznaje się każdą jednostkę wykonującą działalność gospodarczą, niezależnie od jej formy prawnej i sposobu finansowania (wyrok w sprawie C-41/90). Pomoc publiczną mogą więc uzyskać nie tylko przedsiębiorcy w rozumieniu prawa krajowego (np. spółka prawa handlowego, osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą itd.), ale również organ administracji publicznej (np. jednostka samorządu terytorialnego) czy organizacja non-profit (np. stowarzyszenie).
Pomoc publiczna w większości programów pomocowych jest przewidziana dla sektora MŚP, czyli inaczej mówiąc, mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw. Chodzi tu o podmioty, które zatrudniają mniej niż 250 pracowników i których roczny obrót nie przekracza 50 mln euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 43 mln euro. Problem w tym, że w przypadku podmiotów powiązanych dla określenia wielkości przedsiębiorcy (czyli wnioskodawcy ubiegającego się o pomoc publiczną) bierze się pod uwagę 100% dane dotyczące zatrudnienia i finansowe każdego przedsiębiorstwa związanego. Oznacza to, że przedsiębiorca powiązany może być wykluczony z pomocy publicznej (na podstawie konkretnego programu pomocowego), gdyż zostaną przekroczone progi zatrudnienia i finansowe wyznaczające przynależność do sektora MŚP. Kiedy zatem wnioskodawca będzie przedsiębiorcą powiązanym?
Relacja wnioskodawcy z innymi przedsiębiorcami
Przedsiębiorstwo powiązane to takie, które pozostaje w jednym z poniższych związków:
Wszystkie wskazane relacje łączy jeden wspólny mianownik, mianowicie za podmioty powiązane należy uznać takie, z których jeden może wywierać na drugi dominujący wpływ. Nie ma przy tym znaczenia, czy jednostką dominującą jest podmiot będący wnioskodawcą czy też inny przedsiębiorca, gdyż zależności te należy rozpatrywać obustronnie. Powiązanym jest bowiem nie tylko wnioskodawca posiadający dominujący wpływ na inne przedsiębiorstwo, ale również taki, na którego dominujący wpływ wywiera inny podmiot gospodarczy.
Forma prawna prowadzonej działalności gospodarczej nie ma znaczenia dla badania relacji zachodzących pomiędzy przedsiębiorcami.
Powiązania osobowe
Obok powiązań kapitałowych mogą jeszcze wystąpić relacje zachodzące pomiędzy przedsiębiorcami za pośrednictwem kontrolujących je osób fizycznych (wspólnik, udziałowiec, akcjonariusz, członek zarządu). W takim przypadku nastąpi powiązanie pod warunkiem, że wskazane podmioty prowadzą działalność na tym samym rynku lub rynkach pokrewnych. Przykładowo będzie tak, jeśli osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej posiada 99% udziałów w spółce A oraz jednoosobowy zarząd i 100% udziałów w spółce B. Występuje tutaj powiązanie bowiem jedna osoba fizyczna posiada uprawnienie umożliwiające kontrolowanie dwóch formalnie odrębnych podmiotów.
Unijne przepisy precyzują co należy rozumieć pod pojęciem rynku pokrewnego. Jest to rynek dla danego produktu lub usługi znajdujący się bezpośrednio na wyższym lub niższym szczeblu w stosunku do właściwego rynku. Oznacza to następującą zależność: wytwórca materiału do produkcji danego produktu, producent tego produktu oraz jego dystrybutor.
Podstawa prawna
Załącznik I do rozporządzenia Komisji 800/2008/WE uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu
|