Jeżeli wartość roszczenia w handlowych sporach transgranicznych lub w sprawach cywilnych nie przekracza 2 tys. euro, można zastosować europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń. Tego rodzaju postępowanie jest alternatywą dla procedur obowiązujących w poszczególnych państwach członkowskich UE i jest stosowane w całej Unii, z wyjątkiem Danii.
Celem europejskiego postępowania w sprawach drobnych roszczeń jest uproszczenie i przyspieszenie postępowań w sporach transgranicznych oraz przede wszystkim zmniejszenie kosztów związanych z rozstrzyganiem tego typu spraw. W ramach tego postępowania sądy oraz trybunały są zobowiązane działać bez zbędnej zwłoki oraz łatwiejszym ma się stać uznawanie i wykonywanie orzeczeń wydawanych w innym państwie członkowskim. W tym wypadku nie ma potrzeby wydawania orzeczenia stwierdzającego jego wykonalność oraz nie ma możliwości zgłaszania sprzeciwu odnośnie uznania orzeczenia.
Postępowanie, co do zasady, ma charakter pisemny, natomiast w szczególnych przypadkach lub gdy wniesie o to strona, sąd może przeprowadzić rozprawę. Jeśli sąd będzie dysponował odpowiednimi środkami technicznymi, ewentualną rozprawę może przeprowadzić w formie konferencji wideo lub za pośrednictwem innych środków łączności. Strony nie są również zobowiązane do ustanawiania profesjonalnego pełnomocnika. Wartość przedmiotu sporu, wyłączając odsetki, wydatki i nakłady nie może przekroczyć 2 tys. euro w momencie wpływu pozwu do właściwego sądu. Kosztami postępowania sąd obciąża stronę przegrywającą, ale nie zasądza kosztów na rzecz strony wygrywającej, które byłyby nieproporcjonalne do wartości przedmiotu sporu.
Ze sporem transgranicznym mamy do czynienia, gdy przynajmniej jedna ze stron ma miejsce zamieszkania lub pobytu w państwie członkowskim innym niż państwo, w którym siedzibę ma sąd lub trybunał rozstrzygający sprawę.
Wszczęcie postępowania
Powód wypełnia pozew na specjalnym formularzu oznaczonym literą A, którego wzór znajduje się w załączniku I do rozporządzenia nr 861/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń i następnie składa go we właściwym sądzie. Może to uczynić bezpośrednio lub w inny, przyjęty w danym państwie sposób, czyli za pośrednictwem poczty, faksu lub drogą elektroniczną. W pozwie powód opisuje dowody, które uzasadniają powództwo, oraz dołącza do niego wszelkie dokumenty uzupełniające.
Jeżeli zdarzy się sytuacja, że powództwo nie będzie dotyczyło spraw, do których można zastosować tę procedurę, to sąd poinformuje o tym powoda, który będzie miał możliwość wycofania pozwu. Jeśli tego nie uczyni, sąd przeprowadzi postępowanie opierające się na przepisach proceduralnych właściwych w danym państwie członkowskim.
Może się zdarzyć również sytuacja, że powód wypełnił formularz pozwu nieprawidłowo lub zawarte w pozwie informacje są w ocenie sądu niejasne lub niewystarczające. Wtedy sąd korzystając z formularza B będącego załącznikiem II ww. rozporządzenia, umożliwia powodowi w określonym terminie dokonanie poprawek, wyjaśnień lub niezbędnych uzupełnień. Jeśli powód nie uczyni zadość wezwaniu lub powództwo okaże się w oczywisty sposób bezzasadne lub niedopuszczalne, to pozew zostanie zwrócony.
Przebieg postępowania
Gdy formularz pozwu nie wymaga uzupełnień, sąd wypełnia tzw. formularz odpowiedzi, czyli formularz C zawarty w załączniku III rozporządzenia. Formularz C wraz z odpisem pozwu i odpowiednimi załącznikami jest doręczany pozwanemu za pośrednictwem poczty w terminie 14 dni od dnia otrzymania odpowiednio wypełnionego pozwu. W tym przypadku pozwany będzie miał 30 dni od dnia odebrania pozwu na odpowiedź, którą powinien zawrzeć w części drugiej formularza C.
Pozwany ma również prawo do dołączenia wszelkich dokumentów uzupełniających, które w danym momencie uzna za stosowne. Odpowiedź na pozew może zostać udzielona także w innej formie niż na formularzu C. O otrzymaniu odpowiedzi, sąd informuje powoda, przesyłając mu jej kopię wraz z załącznikami. Pozwany może podnieść, że wartość roszczenia niepieniężnego przekracza kwotę 2 tys. euro i w tym przypadku sąd w terminie 30 dni postanawia o zakwalifikowaniu roszczenia do zakresu spraw objętych europejskim postępowaniem w sprawie drobnych roszczeń.
Powództwo wzajemne
Pozwany korzystając z formularza A może wnieść powództwo wzajemne, które jest doręczane powodowi na tej samej zasadzie, co pozwanemu. Powód będzie miał 30 dni na wystosowanie odpowiedzi odnośnie powództwa wzajemnego. Jeśli wartość przedmiotu sporu przekroczy 2 tys. euro, to roszczenia dochodzone z powództwa głównego, a także z powództwa wzajemnego nie będzie można dochodzić w ramach europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń.
Orzeczenie
Sąd wydaje orzeczenie w terminie 30 dni od momentu otrzymania odpowiedzi pozwanego lub powoda w przypadku powództwa wzajemnego.
Jeśli sąd uzna za słuszne, może zażądać od stron przedstawienia dodatkowych informacji w nieprzekraczalnym terminie 30 dni.
Sąd może również zarządzić przeprowadzenie postępowania dowodowego lub jeśli zdecyduje o przeprowadzeniu rozprawy, wezwać strony do stawiennictwa i w tym przypadku rozprawa powinna odbyć się w terminie 30 dni od wezwania. Po jej przeprowadzeniu lub po uzupełnieniu przez strony niezbędnych informacji, sąd w terminie 30 dni wydaje orzeczenie i doręcza je stronom. Jeśli w wyznaczonym terminie sąd nie otrzyma odpowiedzi od wezwanej strony, wydaje orzeczenie z powództwa głównego lub wzajemnego.
Wykonanie orzeczenia
Orzeczenie, które jest wynikiem przeprowadzenia postępowania w sprawie drobnych roszczeń, podlega wykonaniu zgodnie z prawem proceduralnym państwa wykonania. Wykonanie orzeczenia nie może przeszkodzić we wniesieniu środka odwoławczego. Orzeczenie jest uznawane i wykonywane w innym państwie członkowskim bez konieczności stwierdzania jego wykonalności. Nie przewidziano też możliwości złożenia sprzeciwu odnośnie jego wykonania.
Podstawa prawna
Rozporządzenie nr 861/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń
|