Mój mąż na kilka miesięcy przed swoją śmiercią wyprowadził się z naszego wspólnego mieszkania. Mocno poróżniliśmy się. Rodzina męża twierdzi, że w związku z tymi zdarzeniami mogę nie dziedziczyć nic po mężu. Czy to prawda? Podobno mąż miał wnieść pozew o separację.
W odniesieniu do małżonka przewiduje się, że nie dziedziczy spadku, jeśli orzeczono rozwód bądź separację. Chodzi tu jednak o separację orzeczoną sądownie, a nie separację faktyczną (np. prowadzenie odrębnych gospodarstw domowych). Tutaj skutek następuje z mocy prawa, nie potrzeba żadnej sprawy sądowej. Zatem sama tylko okoliczność, że mąż Czytelniczki wyprowadził się przed śmiercią, nie sprawia, że zostanie ona pozbawiona dziedziczenia ustawowego.
Znaczenie w tej sprawie miałby testament bądź złożenie pozwu o separację. Gdyby spadkodawca pozostawił ważny testament i w nim Czytelniczka byłaby wskazana jako dziedzicząca spadek, złożenie pozwu o separację czy rozwód, czy nawet sama separacja lub rozwód nie pozbawiałyby jej dziedziczenia (bowiem wynikałoby ono nie z ustawy, ale z testamentu).
Jeśli natomiast chodzi o pozew, to przepis stanowi, iż małżonek jest wyłączony od dziedziczenia, jeżeli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione. Stanowi o tym art. 940 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zastosowanie tej instytucji w przypadku Czytelniczki może wchodzić w grę, o ile zostaną spełnione wszystkie warunki. Po pierwsze, przed śmiercią jej mąż musiał wytoczyć sprawę o rozwód albo o separację (ten warunek może być spełniony skoro rodzina zmarłego twierdzi, że taki pozew został złożony). Po drugie, w sprawie o separację zmarły żądał obciążenia winą za rozpad pożycia małżeńskiego współmałżonka, który ma zostać wyłączony od dziedziczenia. Po trzecie, to żądanie obciążenia winą musiało być w danych okolicznościach uzasadnione.
Należałoby więc przeanalizować treść pozwu o separację złożonego przez spadkodawcę - jeśli nie żądał on separacji z winy Czytelniczki, wówczas nie może być mowy o wyłączeniu od dziedziczenia. Jeżeli natomiast takie żądanie zostało zawarte, istotne będzie czy zmarły miał do tego podstawy. Te okoliczności będą badane w ewentualnej sprawie sądowej - wyłączenie współmałżonka od dziedziczenia nie następuje z mocy prawa, a dopiero na mocy orzeczenia sądu.
|