Na skutek nowelizacji ustawy o rachunkowości dokonanej ustawą zmieniającą z dnia 6 grudnia 2024 r. (Dz. U. poz. 1863) zmodyfikowano uproszczenia dla jednostek mikro i małych, w tym podniesiono progi przychodów i sumy bilansowej dla tych jednostek. Według obecnego brzmienia przepisów jednostka uzyskuje status mikro bądź małej wyłącznie na podstawie określonych progów wartościowych, a decyzję o uproszczeniach sprawozdawczych dla jednostki mikro lub małej podejmuje organ zatwierdzający.
Przepisy w zakresie uproszczeń dla jednostek mikro i małych według nowej konstrukcji mają zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się po dniu 31 grudnia 2023 r. Stanowi o tym art. 14 ust. 3 ustawy zmieniającej. Co więcej, art. 14 ust. 9 tej ustawy wskazuje, że podjęte przez organ zatwierdzający przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej decyzje w sprawie sporządzania uproszczonych sprawozdań pozostają w mocy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w okresie od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
W poprzednich latach decyzja w sprawie uproszczeń sprawozdawczych dla jednostek mikro lub małych mogła być podejmowana przez organ zatwierdzający corocznie, po zakończeniu roku, za który opracowywano sprawozdanie finansowe (lecz oczywiście przed sporządzeniem tego sprawozdania). Mogła być też podjęta w formie warunkowej, tj. z treścią, że jednostka będzie sporządzać sprawozdania z zastosowaniem uproszczeń dla jednostek mikro lub małych, o ile spełnione będą przesłanki określone w odpowiednich przepisach ustawy o rachunkowości.
Jeśli więc organ zatwierdzający jednostki podejmował corocznie decyzję w sprawie uproszczeń sprawozdawczych dla jednostki mikro lub małej, odnośnie sprawozdania finansowego za 2024 r. musi także podjąć taką decyzję, w jej treści przywołując nowe przepisy. Jeżeli natomiast organ zatwierdzający podjął w poprzednich latach decyzję warunkową, z przepisów przejściowych wynika, że może ona zachować ważność do sprawozdania za 2024 r. Pewne wątpliwości może budzić fakt, że w swej treści zawiera ona przywołanie nieobowiązujących już w odniesieniu do 2024 r. przepisów, w których wskazuje się niższe progi dla jednostek mikro lub małych korzystających z uproszczeń sprawozdawczych, ale zakładając, że organ zatwierdzający jest świadomy zmian w przepisach i wyraża w dalszym ciągu zgodę na uproszczenia sprawozdawcze, nie trzeba podejmować nowej decyzji w tym zakresie odnośnie sprawozdania finansowego za 2024 r. Jest to ułatwienie szczególnie w przypadku jednostek, których wszyscy właściciele spotykają się razem zasadniczo raz w roku, na okoliczność zatwierdzenia sprawozdania finansowego i dokonania podziału (pokrycia) wyniku finansowego. Jednak, moim zdaniem, nie ma również przeszkód, by - jeśli to możliwe - organ zatwierdzający podjął nową decyzję w sprawie uproszczeń w sprawozdaniu za 2024 r., przywołując w niej aktualne przepisy. Na pewno musiałby podjąć taką nową decyzję, gdyby uproszczenia sprawozdawcze miały dotyczyć 2024 r. i dalszych lat (decyzja warunkowa). Trzeba by było nowej decyzji także, gdyby na skutek zmian w ustawie o rachunkowości zmienił się status jednostki (z małej na mikro) lub gdyby jednostka dopiero uzyskała prawo do uproszczeń sprawozdawczych i sprawozdanie finansowe za 2024 r. miałoby zostać sporządzone z nowymi dla niej uproszczeniami.
|