Ani przepisy ustawy o VAT, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionych faktur. W praktyce jednak - w drodze wyjątku - jest dopuszczalne anulowanie faktury, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonania na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie. Anulowanie faktur powinno dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych, które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego. Ponadto anulowanie faktury dotyczy tylko tych przypadków, gdy faktura dokumentuje czynność rzeczywiście niedokonaną. Tak wyjaśnił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 6 grudnia 2024 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.598.2024.4.KO.
Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej zwróciła się spółka z o.o., będąca podatnikiem VAT, która zawarła z kontrahentem umowę o współpracy, w ramach której kontrahentowi przekazano urządzenia dozujące do bezpłatnego użytkowania pod warunkiem zakupu przez niego określonej w umowie ilości wkładów wyłącznie u spółki. Umowa o współpracy, której integralną część stanowił załącznik określający ogólne warunki współpracy, przewidywała, że kontrahent będzie zobowiązany do wniesienia w określonych przypadkach miesięcznej opłaty za użytkowanie urządzeń w wysokości 10% wartości przedkładanych urządzeń. Z uwagi na to, że kontrahent nie wywiązał się ze swoich umownych zobowiązań, spółka naliczyła mu przewidziane w umowie opłaty i wystawiła w okresie od kwietnia do lipca 2022 r. faktury tytułem "opłata zgodnie z umową". Kontrahent uznał, że faktury wystawione są niezasadnie i odesłał podatnikowi oryginały faktur wraz z pismem, informując, że odsyła faktury bez ich księgowania. Spółka złożyła do sądu pozew w celu uzyskania nakazu zapłaty dla wystawionych faktur. W dniu 25 kwietnia 2023 r. uzyskała nakaz zapłaty. Sąd w postępowaniu upominawczym nakazał kontrahentowi zapłatę całości zobowiązania (naliczonych opłat) wraz z odsetkami. Kontrahent wniósł sprzeciw od wskazanego nakazu zapłaty, zaskarżając powyższy nakaz i wniósł do sądu o oddalenie powództwa w całości. W dniu 29 grudnia 2023 r. kontrahent otrzymał korzystny dla siebie wyrok, sąd oddalił roszczenia spółki w całości. Naliczone przez spółkę opłaty zostały uznane za bezzasadne, tym samym wystawione faktury stały się bezpodstawne. Spółka wskazała, że w deklaracjach VAT za kwiecień, czerwiec i lipiec 2022 r. rozliczyła VAT należny z tytułu wystawionych faktur i zapłaciła go.
W przedstawionej sytuacji powzięła ona wątpliwości dotyczące m.in. możliwości anulowania wystawionych faktur.
Dyrektor KIS wyjaśnił, że w praktyce - w drodze wyjątku - dopuszczalne jest anulowanie faktury. Przy czym powinno być ono traktowane w sposób wyjątkowy i wykorzystywane tylko w przypadku zaistnienia takiej konieczności. Ponadto spółka powinna dołożyć należytej staranności przy dokumentowaniu zaistniałych zdarzeń gospodarczych. W przypadku anulowania faktury sprzedawca (wystawca faktury) powinien posiadać w swojej dokumentacji zarówno kopię, jak i oryginał dokumentu sprzedaży z dokonaną na nich adnotacją unieważniającą fakturę, która uniemożliwi ich powtórne wydanie i wykorzystanie. Zatem anulowanie faktury dotyczy tylko tych przypadków, gdy faktura dokumentuje czynność rzeczywiście niedokonaną.
Reasumując, organ podatkowy stwierdził, że anulowanie faktury może nastąpić po spełnieniu łącznie dwóch przesłanek:
| ||||||||||||
|
||||||||||||
