Obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości samoistnego posiadacza "wyprzedza" obowiązek podatkowy właściciela przedmiotu opodatkowania. W praktyce oznacza to, że w sytuacji gdy przedmiot opodatkowania znajduje się w posiadaniu samoistnym, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości ciąży nie na właścicielu przedmiotowej nieruchomości, ale na jej posiadaczu. Tak wynika z orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 8 października 2024 r., sygn. akt I SA/Bd 472/24.
Sprawa dotyczyła samoistnej posiadaczki nieruchomości. Wystąpiła ona do organu podatkowego z wnioskiem o ustalenie łącznego zobowiązania w podatku rolnym i od nieruchomości za wskazane przedmioty opodatkowania tymi podatkami. Organ odmówił wydania dokumentu. Uzasadniając decyzję, powołał się na dane z ewidencji gruntów i budynków oraz złożone informacje podatkowe. Z danych tych jednoznacznie wynikał brak podstaw dla przyjęcia, że skarżąca jest podatnikiem podatku od wskazanych we wniosku nieruchomości. Podatniczka złożyła zażalenie, w którym wskazała, że jest posiadaczem samoistnym przedmiotowych nieruchomości i to ona powinna być podatnikiem podatku od nieruchomości. Organ stwierdził, że przeprowadzając postępowanie dowodowe na podstawie przedstawionych dokumentów, prawidłowo przyjęto, że wiążące znaczenie mają dane z ewidencji gruntów i budynków. Wskazał, że posiadacz samoistny może być podatnikiem podatku od nieruchomości jedynie wówczas, gdy figuruje w ewidencji gruntów i budynków. Gdy na podstawie zapisów w ewidencji gruntów i budynków można ustalić właściciela, to ujawnione prawo własności ma pierwszeństwo przed posiadaniem. Oznacza to, że skarżąca nie jest podatnikiem łącznego zobowiązania pieniężnego w podatku rolnym i od nieruchomości i nie przysługuje jej przymiot strony postępowania. Strona nie zgodziła się z takim rozstrzygnięciem. Sprawa trafiła do sądu.
WSA w Bydgoszczy uchylił zaskarżone postanowienie. Odwołał się do przepisów art. 3 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, z których wynika, że jeżeli przedmiot opodatkowania znajduje się w posiadaniu samoistnym, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości ciąży na posiadaczu samoistnym.
Sąd zaznaczył, że w judykaturze przyjmuje się, iż wobec braku odmiennego zdefiniowania posiadania samoistnego w ustawach podatkowych, pojęcie posiadania samoistnego należy definiować poprzez odwołanie się do art. 336 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny). Z tym że posiadacz zależny nie jest podatnikiem podatku od nieruchomości, albowiem jego odpowiedzialności prawnopodatkowej nie przewidują przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Zdaniem WSA w rozpatrywanej sprawie nie można zgodzić się ze stanowiskiem organu podatkowego, że posiadacz samoistny może być podatnikiem podatku od nieruchomości jedynie wówczas, gdy figuruje w ewidencji gruntów i budynków. Organ nie może przy ustalaniu osoby zobowiązanej do zapłaty podatku ograniczać się wyłącznie do przeprowadzenia dowodu z rejestru gruntów i budynków czy nawet z ksiąg wieczystych. Posiadanie samoistne jest stanem faktycznym, a nie prawnym. Zatem nie musi być ono ujawnione w dokumencie urzędowym.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
