Dodatek dopełniający do renty socjalnej

Z dniem 1 stycznia 2025 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1615). Wprowadza ona dodatek dopełniający, przyznawany:

• osobie uprawnionej do renty socjalnej będącej całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji,
• na wniosek:
• osoby ubiegającej się o ten dodatek lub jej przedstawiciela ustawowego albo
• innej osoby, kierownika ośrodka pomocy społecznej, dyrektora centrum usług społecznych, działających za zgodą osoby ubiegającej się o ten dodatek lub jej przedstawiciela ustawowego.

Do wniosku trzeba będzie dołączyć:

• zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza leczącego nie wcześniej niż miesiąc przed dniem złożenia wniosku,
• posiadaną dokumentację medyczną z przebiegu leczenia.

Wysokość dodatku dopełniającego ustalono na kwotę 2.520 zł. Będzie ona podlegała corocznie waloryzacji od dnia 1 marca, polegającej na pomnożeniu kwoty dodatku dopełniającego przez wskaźnik waloryzacji, obliczany jako średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w poprzednim roku kalendarzowym ogłaszany przez Prezesa GUS na podstawie art. 94 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zwanej ustawą emerytalną.

Dodatek dopełniający będzie wypłacany z rentą socjalną. Dla celów ustalania uprawnień do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych oraz ustalania wysokości tych świadczeń, uwzględniany będzie na tych samych zasadach jak renta socjalna. I tak jak renta socjalna dodatek dopełniający nie będzie przysługiwał za okres tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności.

Jednocześnie ustawa zmieniająca zakłada, iż:

• w przypadku zbiegu uprawnień do renty socjalnej z uprawnieniem do renty rodzinnej lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia, kwota renty socjalnej będzie ulegała takiemu obniżeniu, aby łączna kwota obu świadczeń nie przekraczała 300% (obecnie jest to 200%) kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• kwota obniżonej jak wyżej renty socjalnej nadal nie będzie mogła być niższa niż 10% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• renta socjalna nie będzie przysługiwała, jeżeli kwota renty rodzinnej lub świadczenia pieniężnego, o którym mowa wcześniej, będzie przekraczać 300% (obecnie jest to 200%) kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• w przypadku obniżenia renty socjalnej z wyżej wymienionych przyczyn, kwota dodatku dopełniającego będzie podlegała obniżeniu o taki sam procent, o jaki obniżono rentę socjalną.

W razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, zawieszeniu lub zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 104 ustawy emerytalnej będzie ulegała zarówno renta socjalna, jak i dodatek dopełniający.

Ponadto ustawodawca określił zasady wypłaty renty socjalnej, w tym z dodatkiem dopełniającym w przypadku, gdy dla świadczeniobiorcy ustanowiono opiekę prawną albo gdy nie może on odebrać świadczeń samodzielnie.

Mimo że dodatek dopełniający wchodzi do katalogu świadczeń z początkiem 2025 r., pierwsza jego wypłata ma nastąpić w maju 2025 r. w terminach płatności rent socjalnych, z ewentualnym wyrównaniem od stycznia 2025 r. Ustawodawca bowiem zastrzegł, iż przyznanie i wypłata dodatku dopełniającego osobie pobierającej rentę socjalną, która w dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej, tj. 1 stycznia 2025 r.:

• będzie miała orzeczoną niezdolność do samodzielnej egzystencji - nastąpi z urzędu z wyrównaniem od 1 stycznia 2025 r.,
• nie będzie miała orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji - nastąpi na jej wniosek, o ile osoba ta uzyska orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, z wyrównaniem od miesiąca złożenia wniosku.

W przypadku wypłaty dodatku dopełniającego z wyrównaniem osobie, której za okres wyrównania wypłacono świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, dodatek dopełniający zostanie wypłacony po potrąceniu kwoty wypłaconego świadczenia uzupełniającego.