Pobierając świadczenia emerytalno-rentowe, można osiągać dodatkowy przychód. Gdy świadczeniobiorca łączy wykonywanie pracy z pobieraniem np. emerytury wcześniejszej, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej, powinien jednak pamiętać m.in. o obowiązujących limitach przychodu. Ustawodawca, ustalając zasady dotyczące osiągania dodatkowego przychodu, określił bowiem jednocześnie dwa progi związane z dopuszczalnymi jego kwotami, których przekroczenie może skutkować zawieszeniem prawa do pobieranego świadczenia albo zmniejszeniem jego wysokości.
W myśl art. 104 ust. 7 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zwanej ustawą emerytalną, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS. Gdy natomiast osiągany przychód przekracza 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS, ale nie jest wyższy niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia w wysokości odpowiadającej danemu świadczeniu, o czym stanowi art. 104 ust. 8 ustawy emerytalnej. Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego uznaje się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności, natomiast za przychód uważa się również kwoty pobranych zasiłków oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, wypłacanego na podstawie przepisów K.p. Zasad tych nie stosuje się do emerytów, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, a więc w przypadku kobiet 60 lat i mężczyzn 65 lat, z zastrzeżeniem jednak art. 103a ustawy emerytalnej.
Wymienione przepisy określają miesięczne graniczne kwoty przychodu i uzależniają je od przeciętnego wynagrodzenia w konkretnym kwartale poprzedzającym. Powoduje to, że w danym roku kalendarzowym limity przychodu obowiązujące świadczeniobiorców ulegają zmianie czterokrotnie, tj. od marca, czerwca, września oraz grudnia.
Prezes GUS komunikatem z dnia 9 sierpnia 2024 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2024 r. (Mon. Pol. nr 730) ogłosił, że wyniosło ono 8.038,41 zł. Tym samym w oparciu o tę informację można ustalić miesięczne graniczne kwoty przychodu, wynoszące odpowiednio 70% i 130% tego wynagrodzenia, obowiązujące od 1 września do 30 listopada 2024 r. W stosunku do obowiązujących od 1 czerwca do 31 sierpnia 2024 r. dopuszczalnych limitów, z dniem 1 września br. nastąpi ich spadek (patrz tabela). Aktywni zawodowo świadczeniobiorcy powinni pamiętać, że okres, z którego ustala się łączną kwotę osiągniętego przychodu oraz jego kwoty graniczne, tj.:
ulega stosownemu skróceniu w roku kalendarzowym, w którym powstało/ustało prawo do świadczeń.
| Miesiące obowiązywania w roku kalendarzowym | Dolna granica przychodu odpowiadająca 70% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego | Górna granica przychodu odpowiadająca 130% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego | Kwoty maksymalnych zmniejszeń | ||
| emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy | renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy | renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba | |||
| marzec-maj 2024 r. | 5.278,30 zł | 9.802,50 zł | 890,63 zł | 668,01 zł | 757,08 zł |
| czerwiec-sierpień 2024 r. | 5.703,20 zł | 10.591,60 zł | 890,63 zł | 668,01 zł | 757,08 zł |
| wrzesień-listopad 2024 r. | 5.626,90 zł | 10.450,00 zł | 890,63 zł | 668,01 zł | 757,08 zł |
| ||||||||||||
|
||||||||||||
