Zachowanie właściciela nieruchomości obciążonej służebnością przesyłu stanowi świadczenie (odpłatne) w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT będące przedmiotem usługi jako czynności podlegającej opodatkowaniu VAT. Jednakże to ustalenie samo w sobie nie przesądza powstania obowiązku podatkowego w VAT, albowiem do tego konieczne jest stwierdzenie, że czynności podlegającej opodatkowaniu dokonał podatnik VAT. Tak uznał WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 27 marca 2024 r., sygn. akt I SA/Gd 1102/23 (orzeczenie nieprawomocne).
Podatnik zwolniony z VAT we wniosku o interpretację wskazał, że jest jednocześnie rolnikiem ryczałtowym prowadzącym gospodarstwo rolne. Jest także właścicielem działek rolnych, które nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej. Na działkach tych położone są dwie linie gazociągowe wysokiego ciśnienia. Na podstawie orzeczenia sądu cywilnego, z tytułu ustanowionej służebności przesyłu na części tych działek, właściciel linii gazowniczych dokonał wypłaty na rachunek bankowy podatnika jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu.
Zdaniem podatnika z uwagi na to, że nieruchomości, na których ustanowiono przedmiotowe służebności, nie są w żaden sposób związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, to ustanowienie na nich służebności przesyłu jest zwykłym wykonywaniem prawa zarządu majątkiem osobistym i takie działania mają charakter zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym nie działa on w charakterze podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą.
Organ podatkowy uznał stanowisko to za nieprawidłowe. Podatnik złożył skargę do WSA, który uchylił zaskarżoną interpretację. Jak zaznaczył WSA w Gdańsku, istota sporu w rozpoznawanej sprawie sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy skarżący stanie się podatnikiem podatku VAT z racji odpłatnego ustanowienia służebności przesyłu w warunkach opisanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.
WSA wskazał na wyrok NSA z dnia 2 kwietnia 2014 r., sygn. akt I FSK 689/13, w którym wyrażono pogląd, że jakkolwiek odpłatne ustanowienie w drodze umowy służebności przesyłu mieści się w pojęciu świadczenia usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 in fine ustawy o VAT, to jednak do jej opodatkowania niezbędne jest, aby podmiot świadczący taką usługę działał w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, w odniesieniu do tej właśnie czynności opodatkowanej. Pogląd ten został także zaakceptowany w wyroku NSA z dnia 19 lutego 2015 r., sygn. akt I FSK 276/14 oraz w wyroku NSA z dnia 8 marca 2023 r., sygn. akt I FSK 115/20. WSA w Gdańsku także stanowisko to w całości podziela.
Dodatkowo WSA przypomniał, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o interpretację jest zobowiązany m.in. do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Skutkiem tego organ wydający interpretację ani sąd administracyjny ją kontrolujący nie mogą przyjmować własnych ustaleń faktycznych, odmiennych od okoliczności przedstawionych przez wnioskodawcę. W omawianej sprawie, jak podkreślił WSA, wnioskodawca wyraźnie wskazał, że działki, na których ustanowiono służebność przesyłu, nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej. Z wniosku nie wynikało też, aby teren był wykorzystywany do celów działalności rolniczej. Nie wynika zatem, zdaniem Sądu, że wnioskodawca działał w charakterze podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Nieruchomości, na których została ustanowiona służebność przesyłu, miały wyłączny związek z zaspokajaniem potrzeb osobistych podatnika, dlatego ustanowienie na nich służebności przesyłu nie mogło być uznane za jedną z form wykorzystywania takiego majątku w celach zarobkowych, równorzędną z działalnością gospodarczą cechującą się profesjonalizmem w tym zakresie.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
