W swoim biurze rachunkowym obsługuję podmioty gospodarcze i sporządzam roczne PIT-y dla tzw. klientów z ulicy. Na początku stycznia br. zgłosiły się do mnie dwie osoby uprawnione do tzw. zerowego PIT dla seniorów. Jedna z nich prowadzi własną firmę (skala podatkowa) i rozliczała tę ulgę w działalności gospodarczej, a drugiej, zatrudnionej na umowę o pracę, ulgę uwzględniał pracodawca. Dochody obydwu tych osób za cały 2024 r. przekroczyły jednak limit zwolnienia. Czy każda z nich ma prawo uwzględnić w PIT za 2024 r. całość kosztów podatkowych, w tym za okres korzystania z ulgi?
Osoba korzystająca w swojej jednoosobowej firmie ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych określonego w art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o pdof (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.), czyli tzw. zerowego PIT dla seniorów, nie jest zobowiązana do wyłączania z kosztów podatkowych w tej działalności kosztów dotyczących przychodów zwolnionych. Zatem, jeżeli w 2024 r. część jej przychodów z tego źródła korzystała ze wskazanego zwolnienia, to poniesione przez nią w tym okresie koszty pozostaną firmowymi kosztami - niezależnie od ich wysokości oraz od wysokości przychodów.
Z art. 22 ust. 3 ustawy o pdof wynika, że gdy podatnik ponosi koszty podatkowe ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów. Z kolei art. 22 ust. 3a ustawy o pdof wskazuje, że reguła ta ma zastosowanie również wtedy, gdy część dochodów z tego samego źródła przychodów podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od pdof, z wyłączeniem m.in. przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o pdof, czyli objętych zerowym PIT dla seniorów, w zakresie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Tak więc w omawianej sytuacji klient będący przedsiębiorcą nie jest zobligowany do wyłączania z podstawy opodatkowania firmowych kosztów przypadających proporcjonalnie na przychody zwolnione z pdof w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o pdof. Gdy zatem firmowe koszty poniesione w całym 2024 r. przekroczyły uzyskane przez niego w tym roku przychody podlegające opodatkowaniu, to poniesie on w działalności gospodarczej stratę, która będzie podlegała w kolejnych latach rozliczeniu z dochodami z tego źródła na zasadach wynikających z art. 9 ust. 3 ustawy o pdof.
Natomiast druga osoba w rocznym PIT za 2024 r. uwzględni ograniczenie określone w art. 22 ust. 3b ustawy o pdof. Stanowi on, że w przypadku zastosowania zwolnienia, o którym mowa m.in. w art. 21 ust. 1 pkt 154, koszty uzyskania przychodów m.in. z tytułu stosunku pracy stosuje się w wysokości nieprzekraczającej tej części przychodów z danego źródła, która podlega opodatkowaniu. Stąd, gdy korzystając w 2024 r. z zerowego PIT dla seniorów, dana osoba osiągnęła w tym roku przychody z umowy o pracę przekraczające limit tego zwolnienia (tj. 85.528 zł), to wysokość kosztów, o które może pomniejszyć przychód podlegający opodatkowaniu, nie może przekroczyć kwoty tego przychodu. Może on zatem zostać wyzerowany - natomiast w tym źródle przychodu nie jest możliwe poniesie straty z tytułu zastosowania analizowanej ulgi.
Przykład Pan Jerzy i pan Wojciech w 2024 r. byli uprawnieni do korzystania z tzw. zerowego PIT dla seniorów. W tym roku pan Jerzy uzyskał wyłącznie przychody z działalności gospodarczej (skala podatkowa), natomiast pan Wojciech wyłącznie z umowy o pracę. Przychody pana Jerzego wyniosły 117.620 zł, z czego 85.528 zł było objęte zerowym PIT dla seniorów, natomiast koszty firmowe za cały 2024 r. wyniosły 81.300 zł. W tej sytuacji przychodem podlegającym opodatkowaniu w zeznaniu za 2024 r. jest kwota 32.092 zł (tj. 117.620 zł - 85.528 zł). Ponieważ pan Jerzy ma prawo odliczyć od przychodów firmowych koszty podatkowe za cały 2024 r. w pełnej poniesionej wysokości, to w efekcie w PIT-36 za 2024 r. wykaże firmową stratę w wysokości 49.208 zł (tj. 32.092 zł - 81.300 zł). Przychody pana Wojciecha z umowy o pracę za cały 2024 r. wyniosły 87.650 zł, z czego 85.528 zł objęte było zerowym PIT dla seniorów. Ponieważ pan Wojciech nie mieszka w tej samej miejscowości, w której znajduje się jego zakład pracy, to przysługują mu tzw. podwyższone koszty pracownicze za 12 miesięcy w kwocie 4.500 zł. Jednak w zeznaniu może odliczyć od przychodów jedynie kwotę kosztów w wysokości 2.122 zł, czyli tyle, ile stanowi kwota podlegających opodatkowaniu przychodów z umowy o pracę (87.650 zł - 85.528 zł). |
|